اجراي سوخت 2020 پرهزینه ترین قانون کشتیرانی جهان/تانکرهای تک جداره حذف می شوند

اجرايي شدن قانون سوخت با سولفور کمتر از 0.5 درصد در سال 2020، جنگ تجاري پکن – واشنگتن و ديجيتالي شدن صنعت کشتيراني از جمله مباحث اساسي‌اي است که ذهن بسياري از فعالان حوزه دريا را به خود مشغول کرده است. در همين راستا خبرنگار بین الملل مانا در گفتگوی اختصاصي با پتر سند تحليلگر ارشد بيمکو به بررسی این موضوعات داشت که در ادامه مي‌خوانيد.

*پس از کش و قوس‌هاي فراوان، در نهايت کشورهاي عضو در اجلاس سازمان جهاني دريانوردي (IMO) به استراتژي اوليه پنج ساله کاهش انتشار گازهاي گلخانه‌اي از سوي کشتي‌ها چراغ سبز نشان دادند، اين تصميم‌گيري را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟

پاسخ مثبت همگاني به استراتژي پنج ساله کاهش انتشارات گازهاي گلخانه‌اي نقطه عطفي در مسير تلاش صنعت جهاني کشتيراني براي کاهش انتشار گازهاي گلخانه‌اي و آلودگي محيط‌ زيست به شمار مي‌آيد. صنايع ديگر نيز مي‌توانند در جهت تحقق هدف حفظ سلامت محيط‌ زيست از اين اقدام الهام گرفته و با يک برنامه مدون به جلو حرکت کنند.

اگرچه توافق مذکور بسيار جاه‌طلبانه است اما غيرممکن هم نخواهد بود. براي اينکه بتوان پا را فراتر از هدف فعلي گذاشت و به از بين رفتن کامل گازهاي گلخانه‌اي انديشيد، نياز مبرمي به سرمايه‌گذاري‌ها در زمينه تحقيق و تکنولوژي وجود دارد.

بيمکو نيز با ديدگاه به کارگيري اقدامات عملي و قابل اجرا در صنعت کشتيراني، در يک فضاي برابر و منصفانه وارد ميدان خواهد شد.

*انتظار مي‌رود لازم‌الاجرا شدن قانون سوخت با سولفور کمتر از 0.5 درصد از سال 2020 هزينه‌هاي بيشتري را براي مالکان کشتي و خطوط کشتيراني همراه داشته باشد، در اين مورد چه نظري داريد؟ علاوه بر اين بهترين راه‌حل پيش‌روي خطوط کشتيراني جهان براي پيروي از قانون جديد چيست؟

قانون استفاده از سوخت با سولفور نیم درصد يکي از مهم‌ترين رخدادها براي صنعت کشتيراني و کل جهان محسوب مي‌شود. البته از طرف ديگر تمامي خطوط کشتيراني بايد اصل مهم هزينه و اينکه چگونه با آن کنار بيايند را در نظر بگيرند. اين قانون يکي از پر هزينه‌ترين قوانيني خوانده مي‌شود که تاکنون به اجرا درآمده است.

 همچنين حذف تدريجي تانکرهاي تک‌جداره، قانون ديگري است که هزينه هنگفتي را بر صنعت کشتيراني تحميل مي‌کند.

 بيمکو همراه چند سازمان ديگر در هفتاد و دومين جلسه کميته حفاظت از محيط‌زيست دريايي (MEPC)  طرح ممنوعيت حمل نفت سياه با سولفور بيش از نیم درصد را مطرح کرد. موافقت MEPC  با اين طرح، کمک قابل توجهي به بخش کنترل و بازرسي کشتي‌ها جهت اجراي شديدتر قانون سوخت 2020 خواهد کرد.

از آنجايي که سولفور يک عامل آزاردهنده محلي به شمار مي‌آيد، اجراي قانون سوخت 2020، کاهش آلودگي هوا مرتبط با سولفور را در شهرهاي پرجمعيت که در امتداد مناطق اصلي کشتيراني قرار دارند به ارمغان خواهد آورد اما در مقابل، داستان گازهاي گلخانه‌اي متفاوت است چرا که انتشار اين گازها در جهان آزاردهنده محسوب مي‌شوند، به اين معني که تأثير آنها در همه جا احساس خواهد شد. فارغ از اينکه درکدام منطقه منتشر مي‌شوند.

انتخاب بهترين راه‌حل براي پيروي از قانون 2020 نيز بستگي به عواملي مانند نوع کشتي‌هاي در اختيار، الگوهاي تجاري و همچنين روشي که آنها استقرار پيدا مي‌کنند، خواهد داشت. جامعه آماري کوچکي از مالکان کشتي تصميم به سرمايه‌گذاري براي نصب اسکرابرها گرفته‌اند، برخي ديگر نيز بر روي سوخت دريايي با سولفور پايين فکر مي‌کنند و تعدادي ديگر نيز سوخت LNG را گزينه راه‌حل برتر مي‌دانند.

وقتي از يک طرف جنبه‌هاي اقتصادي در پساپرده نصب اسکرابرها و از سوي ديگر افزايش بالقوه تفاوت قيمت سوخت بانکرينگ را در نظر مي‌گيريم، به نظر مي‌رسدکه نصب اسکرابرها يک راه‌حل اقتصادي پايدار و البته هزينه‌بر است، با اين وجود شاهد آن هستيم که بسياري از شرکت‌ها به سمت راه‌حل غيراسکرابرها متمايل شده‌اند، به عبارت ديگر آنها به گزينه‌هاي سوخت با سولفور پايين و سوخت LNG فکر مي‌کنند.

*به نظر جنابعالي، آيا کشتي‌ها ملزم هستند تا به برخي تجهيزات جديد مجهز  شوند؟

بله، زماني که مالکان، گزينه‌هاي سوخت LNG  و نصب اسکرابرها را انتخاب کنند، تجهيز کشتي‌هاي موجود و يا ساخت کشتي‌ها با برخي تجهيزات جديد الزامي خواهد بود.

*بازار حمل‌ونقل دريايي ايران را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟ برجام چه تأثيري بر  اين بازار داشت؟

به دنبال اعمال تحريم‌ها بازار حمل‌ونقل دريايي ايران به طور گسترده‌اي تحت تأثير قرار گرفت. در نقطه مقابل، اجرايي شدن برجام يک گام بزرگ در مسير درست بود. به طوري که نه فقط حمل‌ونقل دريايي ايران بلکه صنعت جهاني کشتيراني نيز از آن منفعت برد. برجام بي‌شک دريچه‌هاي حضور دوباره ايران در بازارهاي بين‌المللي را گشود.

البته کشتيراني جمهوري اسلامي ايران به عنوان يکي از اعضاي بيمکو نقش پيشگامي را در منطقه بر عهده دارد. افزون بر اين بنادر ايران از پتانسيل بالايي براي مشارکت در توسعه ايران برخوردارند.

*جنگ تجاري آمريکا با چين چه تأثيري بر بخش‌هاي مختلف بازار شامل تانکر، کانتينر و فله بر جاي خواهد گذاشت؟

قطعاً هر گونه جنگ تجاري که جهاني‌شدن را محدود کند به پيکره صنعت کشتيراني آسيب وارد می کند. در حال حاضر جنگ تجاري بين دو کشور چين و آمريکا که در اکثر بخش‌هاي کشتيراني ردپاي بزرگي دارند، اين صنعت را درگير خواهد کرد اما آنچه مسلم است اينکه هيچ يک از طرفين، برنده از ميدان بيرون نخواهند آمد. چرا که علاوه بر قيمت‌هاي بالاتر، کيفيت پايين‌تر و تنوع کمتر در محصولات چيز ديگري عايد اين دو کشور در منازعات تجاري اخير نخواهد کرد. اين اميد مي‌رود که هر چه زودتر عمر اين جنگ به پايان برسد.

با همه اين اوصاف به طور کلي شاهد تأثير محدود اين جنگ بر بازار تانکر حمل نفت‌خام هستيم. سويا يکي از مهم‌ترين کالاهايي است که تحت تأثير جنگ تجاري پکن- واشنگتن قرار خواهد گرفت.

 به دنبال اعمال تعرفه‌هاي گمرکي بر واردات سوياي آمريکا، خريداران چيني دست تقاضا به سمت عرضه‌کننده ديگري دراز خواهند کرد، مسئله‌اي که خطوط تجارت سويا را تحت‌الشعاع خود قرار مي‌دهد.

در حال حاضر بلاتکليفي در بازار کشتيراني مشاهده مي‌شود. تغييرات در قيمت سويا نيز تأثير ديگر آشفتگي حاکم بر تجارت اين محصول است.

* چه المان‌هايي براي صنعت کشتيراني ديجيتالي لازم و ضروري هستند؟ افزون بر اين، آيا به دنبال ديجيتالي شدن، تهديدي نيروي کار را دنبال خواهد کرد؟

همان ‌طور که Papagiannopoulos رئيس بيمکو مي‌گويد: ما هم‌اکنون در مرحله‌اي قرار داريم که مجبور به صرف هزينه براي تکنولوژي هستيم. اما قبل از همه بايد ابتدا هدف خود را بدانيم. اگر تصوير واضحي از اينکه به همراه ديجيتالي شدن به چه چيزي مي‌خواهيم برسيم، نداشته باشيم قطعاً محکوم به فقيرتر شدن و سردرگمي بيشتر خواهيم بود. به عنوان يک مثال بارز از اينکه صنعت کشتيراني بايد در سايه تکنولوژي و ديجيتالي شدن به هدف متمرکزي بينديشد، مي‌توان به راه‌اندازي پروژه بيمکو و شرکا اشاره کرد. اين پروژه به دنبال کاهش 80 درصد حجم کاري و تشريفات اداري در طول ترخيص کالا از گمرک بندر است.

در گامي ديگر بيمکو تلاش زيادي را صرف استانداردسازي داده‌هاي کشتي در سايه مشارکت با سازمان Shipdex کرده است. تمام اين پروژه‌ها مستلزم مهارت‌هاي جديد و به روز از سوي دريانوردان خواهد بود.

در سوي ديگر ماجرا، کشتي‌هاي اتوماتيک و بدون سرنشين سبب ايجاد نگراني‌هايي در صنعت کشتيراني و به ويژه در ميان دريانوردان شده است. اين سؤال ذهن بسياري را به خود مشغول کرده است که آيا به دنبال ديجيتالي شدن نيازي به داشتن پرسنل پاسخگو و مسئول در آينده وجود خواهد داشت؟ پاسخ به اين سؤال مثبت است. اما آينده تفاوت‌هايي را با امروز خواهد داشت، چرا که هم نياز به مهارت‌هاي جديد وجود دارد و هم اينکه صف پرسنل بايد کوتاه‌تر شود. ناگفته نماند در حال حاضر قانون IMO اجازه تردد کشتي‌هاي بدون سرنشين در درياهاي آزاد را نمي‌دهد.

 نکته ديگري که نبايد از آن غافل شد خطر حملات سايبري است که به دنبال ديجيتالي شدن با سرعت بيشتري صنعت کشتيراني را تعقيب خواهد کرد. سه سال پيش، بيمکو به نمايندگي از انجمن‌هاي کشتيراني، پيشگام يک ابتکار امنيت سايبري شد و هم‌اکنون نيز به آن مي‌بالد. دستورالعمل‌هاي امنيت سايبري کشتي‌ها به طور رايگان از سايت بيمکو قابل دسترسي است.