کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر در جایگاه نخست خاورمیانه ایستاده است و متعلق به کشوری است که پتانسیل های اقتصادی عظیمی دارد.
"اکسل مترن" مدیرعامل بازاریابی بندرهامبورگ در گفتوگو با مانا از نقش کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در منطقه نیز سخن میگوید. گزیدهای از متن این گفتوگو از نظرتان میگذرد.
با توجه به اینکه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران امسال 50 ساله شد، نگاه شما به جایگاه و موقعیت این شرکت چگونه است؟
شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران متعلق به کشوری است که از بُعد اقتصادی حرف نخست را در منطقه خاورمیانه میزند، کشوری که پتانسیلهای اقتصادی عظیمی را در خود جای داده است و صنعت حملونقل دریایی آن میتواند در بهرهمندی از این پتانسیلها سهم قابل توجهی را بر عهده گیرد.
گشایش دوباره بازار ایران در عرصه بینالمللی، پای رقبای زیادی را به میدان باز کرده است. بسیاری از شرکتهای بینالمللی کشتیرانی در آبهای ایران فعالیت خود را از سر گرفتهاند، سرمایهگذاری های که کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران به منظور حفظ جایگاه رقابتی خود در بازار و برای توسعه و گسترش ناوگان خود انجام داده است، اقدامی بسیار مهم و ارزشمند به شمار میآید. پیشرفت و توسعه اخیر درعملکرد کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران حاکی از آن است که این شرکت در مسیر درستی گام برمیدارد اما با این وجود، پتانسیل جابهجایی کالا از ایران به مراتب از آنچه که میبینیم، فراتر خواهد بود، افزون بر این، نیاز به توسعه زیرساخت بنادر ایران نیز احساس میشود. در حال حاضر کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران موفق شده است جایگاه خود را در بین 25 خط کشتیرانی کانتینری برتر دنیا باز کند و این بازتاب یک سیر صعودی و حرکتی رو به جلو خواهد بود.
ـ همکاری کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و بندر هامبورگ را طی سالهای گذشته چگونه ارزیابی میکنید؟
از قدیم، آلمان به عنوان بزرگترین شریک تجاری غربی ایران شناخته شده است و در سیر تاریخی نیز نقش حیاتی بندر هامبورگ به عنوان بزرگترین بندر آلمان در ارتقاء روابط بین دو کشور برکسی پوشیده نیست.
اگر بخواهیم از دریچه سیاسی به روابط قوی هامبورگ و ایران نگاهی بیندازیم، محل استقرار سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در هامبورگ از سال 1858 تاکنون دلیلی قوی بر این واقعیت است.
از دریچه تجاری نیز روابط صمیمی و نزدیک شرکتهای آلمانی و شرکتهای ایرانی زمزمه همیشگی اهالی بازار بوده است. به طوری که حتی تحریم تجاری ایران از سوی کشورهای غربی بین سالهای 2009 الی 2016 نتوانست این اتصال محکم را از بین ببرد.
پس از برداشته شدن تحریمها، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران خط سرویسدهی کانتینری اروپا را در ماه مارس سال 2016 راهاندازی کرد که بر اساس آن لینک ارتباطی بین هامبورگ و خلیجفارس برقرار شد. فقط یک ماه پس ازراهاندازی خط مذکور، خط سرویسدهی چندمنظوره نیز فعالیت خود را آغاز کرد.
در این جهت، روابط تجاری مستحکم بین کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و شرکت کشتیرانی Peter W. Lampke PWL آلمان و همچنین اپراتور ترمینالC.Steinweg رنگ و بویی تازه به خود گرفت. از آن پس حجم جابهجایی محصولات فله نیز شیب صعودی قابل ملاحظهای را پیمود. در بازه زمانی 2015 الی 2016، حجم جابهجایی کانتینری بین بندر هامبورگ و ایران از 600 TEU به نزدیک 2000 TEU افزایش یافت.
در 9 ماه نخست سال جاری میلادی نیز حجم جابهجایی بین بندرهامبورگ و ایران به بیش از 16 هزار TEU رسید، اما این تازه ابتدای راه است و چشمانداز بسیار فراتر از این را انتظار داریم.
ـ مهمترین تأثیرات استفاده از تکنولوژیهای هوشمند در فعالیت و عملکرد بندر هامبورگ چه بوده است؟
با ورود تکنولوژیهایی که با شتاب زیادی در حال گسترش هستند، مانند اینترنت اشیا، دادههای بزرگ، هوش مصنوعی، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، کشتی بدون سرنشین و تکنولوژی بلاکچین (Blockchain)، پتانسیلهای زیادی نیز شکل گرفته است که با کمک آنها میتوان بسیاری از رویهها و فعالیتهای در درون بندر را به شکلی متفاوت مدیریت کرد و یا اینکه برای کسب کارآمد بیشتر، کمرهمت به طراحی دوباره این روش ها بست.
فلسفه بندرهوشمند توانست رشد اقتصادی پایدار و قابل توجهی را برای بندر هامبورگ به ارمغان آورد، از سوی دیگر به لطف هوشمندسازی، این بندر بیشترین منفعت را از مشتریان خود میبرد و کمترین اثر زیستمحیطی را نیز به جای میگذارد. ناگفته نماند، امر هوشمندسازی بندر دائماً در حال گسترش و توسعه است.
چه موانع و چالشهایی در مسیر راهاندازی تکنولوژیهای هوشمند وجود دارد؟
از سال 2013، به طور رسمی راهاندازی تکنولوژیهای جدید را در بندر آغاز کردهایم. طرح ابتکاری بندر هوشمند هامبورگ با هدف تحقق رویکرد Port of Future به اجرا درآمد. تا به امروز، بیش از30 پروژه دراین زمینه تکمیل شده است. برخی کاملاً موفقیتآمیز بودند و تعدادی هم با شکست مواجه شدند. ما پروژهها را با مهارت و ظرافت خاصی انجام میدهیم. زمانی که با شکست روبه رو می شویم با طرحریزی ایدهها و راهحلهای جدید، برای نیل به اهداف مورد نظر دوباره تلاش میکنیم. شاید این روش آزمون و خطا برای سازمانی مانند اداره بندر هامبورگ بسیارغیرمعقول به نظر برسد، اما با این وجود، یافتههای زیادی در این مسیر کسب شده است که میتوان برای تحقق هدف تبدیل شدن به یکی ازهوشمندترین بنادر دنیا، از آنها بهره جست.
نیاز به بنادر هوشمند از چه زمانی احساس شد ؟
همان طور که اشاره شد از سال 2013 برنامه بندرهوشمند به طور رسمی آغاز شد، تاکنون به موفقیتهای زیادی دست پیدا کردهایم و با تمام توان به این مسیر ادامه خواهیم داد اما بزرگترین چالش این است که چگونه میتوان شاهد رشد پایدار در حجم جابهجایی بدون نیاز به ایجاد فضای بیشتر و سازش با محیطزیست بود؟! این امر فقط از طریق تکنولوژی هوشمند محقق خواهد شد.
ـ چه پیشنهاد یا رهنمودهایی برای دیگر بنادری دارید که تمایل دارند برای هوشمندسازی بنادر خود، بندرهامبورگ را به عنوان یک الگو در نظر بگیرند؟
مهمترین مسئله داشتن یک رویکرد و دیدگاه روشن و مشخص است. به عبارت دیگر، در ابتدا بنادر باید یک رویکرد کلیگرایانه را اتخاذ کنند و سپس از طریق تعداد زیادی پروژههای کوچک، به پیادهسازی رویکرد مورد نظر بپردازند، این مسئله کمک خواهد کرد تا از پیچیدگی روند هوشمندسازی تا حدی کاسته شود و شفافیت بیشتری نیز حاصل شود.
کانتینرهای هوشمند بر روند تخلیه و بارگیری بندر هامبورگ چه تأثیری دارند؟
بهرهگیری از کانتینرهای هوشمند، کارآمدی مراحل بارگیری در بندر هامبورگ را به طور چشمگیری افزایش میدهد. کانتینرهای هوشمند در حمل با چند نوع وسیله نقلیه (Intermodal transport) نیز میتوانند نقش قابل توجهی را بر عهده داشته باشند. به طور قطع، درآینده شاهد نقش بسیار پر رنگ کانتینرهای هوشمند در حجم جابهجایی بنادر در سراسر دنیا خواهیم بود. از مزایای آن میتوان به اطلاعات و شفافیت بیشتر، مسیریابی سریعتر، درک بهتر ازمقتضیات و نیازهای مشتری و از اینرو امکان پاسخگویی به نیازمندیهای خاص مشتریان اشاره کرد اما از سوی دیگر، حملات سایبری جدیترین مسئلهای است که کانتینرهای هوشمند را تهدید میکند، بنابراین افزایش امنیت سایبری در مورد این کانتینرها بیشازپیش احساس میشود.
چگونه امنیت جابهجایی تجهیزات و عملیات در بندر هامبورگ را در مقابل هکرها تضمین میکنید؟
اتکا و وابستگی روند فعالیت تجاری بندرهامبورگ به سیستمهای IT روند رو به افزایشی را به خود گرفته است. با توجه به این موضوع، روشهای امنیت مدرن IT را به کار گرفتهایم و با مراکز امنیت سایبری بینالمللی نیز همکاری گستردهای را آغاز کردهایم اما با تمامی این اوصاف و احوال، مسئله مهم و حائزاهمیت این است که باید آگاهی نسبت به تمامی بخشهای کشتی، از اتاق کنترل گرفته تا روی عرشه را بالا ببریم تا بتوانیم واکنش بهتری را در برابر خطرات احتمالی ناشی از حملات سایبری از خود نشان دهیم.