به گزارش گروه بین الملل مانا، کشتی های هوشمند از مزایای بیشماری شامل هزینه های کمتر، استفاده کارآمدتر از فضا در طراحی کشتی، استفاده کارآمدتر از سوخت و کاهش ریسک خطای انسانی که عامل اصلی حوادث در دریا شناخته می شود، منفعت می برند. با این وجود، انقلاب کشتی هوشمند، گذشته از موانع تکنولوژیکی، چالش های فراوانی را با خود به همراه دارد که هنوز مرتفع نشده اند، این چالش ها مواردی مانند رفع مسئله امنیت ناوبری، حفاظت از تهدیدهای سایبری و ایجاد یک انگیزه قوی برای مالکان و اپراتورها برای سرمایه گذاری بر روی این نوع کشتی ها را در برمی گیرد.
"دیوید آپلتون" افسر حرفه ای و فنی انجمن بین المللی تجاری Nautilus International انگلستان در گفتگویی به جایگاه و مفهوم کشتیرانی اتوماتیکی برای دریانوردان پرداخته است که در ادامه می خوانید:
*در جهانی کنونی، معرفی کشتی های هوشمند برای دریانوردان چه معنی می دهد؟ منافع یا نگرانی های اصلی کدامند؟
فارغ از جنبه فنی و تکنیکی، ساخت کشتی های هوشمند مورد استقبال گسترده قرار نخواهد گرفت تا زمانی که مالکان به یک توجیه مالی و اقتصادی برای سفارش ساخت این نوع کشتی ها برسند. برای مالکانی که در سطوح پایین صنعت کشتیرانی فعالیت می کنند، انگیزه کمی برای سرمایه گذاری در این تکنولوژی جدید وجود دارد، چرا که آنها سالهاست از دریانوردان بهره کشی می کنند و از هرگونه ایراد قانونی نیز مصون باقی مانده اند.
با این وجود، ما معتقد هستیم، اگر تکنولوژی به شیوه صحیحی به کار برده شود، به جای اینکه بهانه ای برای کاهش بیشتر تعداد خدمه باشد، می تواند بارکاری دریانورد را کاهش دهد، در بهبود امنیت کمک کند و کیفیت زندگی بر روی عرشه را نیز ارتقا دهد.
*گزارشات اخیر نشان می دهد، مدیریت کشتی های هوشمند از ساحل هدایت خواهد شد، از این رو ریسک های امنیتی حذف می شود، اما نیاز به اعضای خدمه نیز وجود دارد. به عقیده شما، چگونه این مسئله اتفاق خواهد افتاد و چه زمانی را می توانیم پیش بینی کنیم که استفاده از آن باب شود؟
ما معتقدیم که بحث خطای انسانی که از سوی حامیان کشتیرانی اتوماتیک مطرح می شود، بیش ازاندازه ساده و تا حدی هم گمراه کننده است. اگر اپراتور انسانی را از دریا به ساحل انتقال دهیم، این بدان معنی نخواهد بود که ریسک یا خطای انسانی برداشته می شود، بلکه شاهد انواع جدیدی از ریسک خواهیم بود. شواهدی از صنعت هوایی دلالت بر این دارد که افزایش سیستم های اتوماتیکی می تواند منجر به کاهش مهارت و لطمه به عملکرد انسان در موقعیت های اورژانسی دقیقا زمانی که نیاز شدید به عملکرد بهینه وجود دارد، خواهد شد.
تحقیقات انجام شده بر روی مدل پیشنهادی نظارت بر کشتی های اتوماتیک از خشکی نشان داده است که اگرچه تعداد حوادث ممکن است کاهش یابد، اما عواقب حوادث خیلی بدتر خواهد بود زمانی که هیچ انسانی بر روی عرشه برای انجام اقدامات اصلاحی وجود نداشته باشد. افزون بر این، مدل مذکور نشان داده است که مشکلات جدی در رابطه با آگاهی موقعیتی به دلیل جدایی جغرافیایی از شناور وجود خواهد دشت. دراین زمان، تمامی توجه به سمت مسائل فنی معطوف شده است، اما از آن سوی، تفکر و تامل کافی پیرامون عوامل اجتماعی و امنیت انجام نگرفته است. در حالی که برخی از پروژه هایی برای آزمایش مفهوم کشتی سازی هوشمند در حال انجام است و از برجسته ترین این پروژه ها می توان به نخستین کشتی باری خودکار دنیا یارا بیرکلند" (Yara Birkeland) که در سال 2018 به آبهای نروژ انداخته خواهد شد، اشاره کرد، اما از سوی دیگر، موانع مهم هنوز بر سر راه قرار دارد که باید برداشته شود. کشتی های هوشمند قادر به انجام سفرهای بین المللی تا زمانی که سیستم رگولاتوری از سوی سازمان جهانی دریانوردیIMO به تصویب نرسد، امکان پذیر نخواهد بود. حتی خوش بین ترین ناظران بر این باورند که تصور تکمیل این کار تا قبل از سال 2028 دور از انتظار است. افزون بر این، بزرگترین مانع مسئله مالی است. این مسئله را نیز باید در نظر داشته باشید که مالکان پس از خرید کشتی به طور طبیعی انتظار 15 الی 25 سال سرویس دهی از آن شناور را دارند، در حالی که تعداد کمی از کاربردهای تخصصی از سوی این کشتی های هوشمند وجود خواهد داشت که به تدریج با گذر زمان افزایش می یابد. در واقع، خیلی دورتر از نقطه مطلوب که همان پذیرش باب شدن کشتی های هوشمند است، قرار داریم.
*آمار و ارقام زیادی نشان می دهد، خطای انسانی دلیل بخش اعظمی از حوادث کشتیرانی است، با این وجود، کسی در مورد این صحبت نمی کند که چگونه از تعداد زیادی حوادث به لطف واکنش های هوشمندانه خدمه در شرایط سخت در دریا، جلوگیری بعمل آمده است. آیا می توان این فرض را داشت که وقوع حوادث در کشتیرانی اتوماتیکی نیز استمرار خواهد داشت؟
بله، حوادث رخ خواهد داد. همانطورکه قبلا اشاره شد اگر اپراتور به ساحل متقل شود، خطر و ریسک نیز به آنجا منتقل شده است. چرا که اگر اپراتور در ساحل آموزش کافی دریافت نکرده باشد، اگر با حجم کاری زیاد روبه رو شوند و یا اینکه تجهیزات مورد استفاده از طراحی ضعیفی برخوردار باشد، احتمال وقوع حادثه در این نوع کشتی ها به مانند کشتی های با خدمه وجود خواهد داشت.
برنامه ریزی سیستم های اتوماتیک از سوی انسانی انجام می گیرد که ممکن است مرتکب اشتباه شود. مسئله دیگر اینکه واکنش سریع ملوانان سبب جلوگیری از تعدد حوادث در دریا خواهد شد، بنابراین وقتی حادثه رخ می دهد و هیچ انسانی بر روی عرشه برای انجام اقدامات لازم وجود ندارد، می توان حتی انتظار پیامدهای بدتری را داشت.
*عملیات خودکار ممکن است برای همه نوع کشتی به عنوان مثال تانکرهای نفت و گاز و کشتی های کروز مناسب نباشد.این بدان معنی است که موقعیت شغلی ملوانان در این بخش ها در خطر نخواهد بود؟
زمانی که این تکنولوژی به بلوغ خود برسد، حیطه کاربردها نیز افزایش خواهد یافت، اما بخش هایی وجود خواهد داشت که قطعا راه اندازی تجارت اتوماتیکی درآن ها خیلی دشوار است. بخش کشتی های کروز و کشتی های حمل کارگوهای خطرناک از جمله این بخش ها است. پیش بینی می شود تجارت دریابرد در سال 2030 دوبرابر شود، بنابراین در حالی که ممکن است خدمه های کمتری به طور میانگین بر روی هر کشتی وجود داشته باشد، اما معلوم نیست که تعداد کلی کاهش خواهد یافت. مسئله مهم این است که تکنولوژی به روشی مورد استفاده قرار گیرد که کیفیت زندگی خدمه بر روی عرشه کشتی بهبود یابد و به حجم کاری آن ها افزوده نشود.
*علاوه بر این، چه اقداماتی را می توان انجام داد تا تغییر به سمت عصر کشتی های هوشمند تسهیل شود و تا حد امکان شاهد حفظ موقعیت شغلی خدمه نیز باشیم؟
طرفداران کشتیرانی اتوماتیک به ما می گویند که اتوماتیکی شدن فرصت های شغلی جدید که نیاز به مهارت بالاتر دارند را به وجود می آورد، اما با این وجود اطلاعات خیلی کمی در مورد ماهیت دقیق آن ها وجود دارد. اقداماتی برای تعیین اینکه چه مهارت های جدید در آینده مورد نیاز خواهد بود، باید انجام گیرد. شرکت ها باید این تضمین را بدهند که نیروهایی استخدامی از این مهارت ها برخوردار هستند.
*گفته می شود، آموزش یکی از پیش شرط های لازم برای معرفی موفقیت آمیز کشتی های هوشمند است، آیا نیاز به اتخاذ یک رویکرد جدید برای تعلیم ملوانان و روند توسعه مهارت در آینده وجود دارد؟
بله، کنوانسیون بین المللی استانداردهای آموزش، صدور گواهینامه و نگهبانی دریانوردان (STCW) به عنوان یک حداقل استاندارد قابل پذیرش برای آموزش ملوانان در نظر گرفته شده، اما متاسفانه این تبدیل به یک هدف بدون تلاشی برای آموزش در سطحی بالاتر از این استاندارد تبدیل شده است. اگر شتاب سرعتی که تکنولوژی جدید را معرفی می کند، استمرار داشته باشد، باید فراتر از شیوه های آموزشی که تاکنون بکار برده ایم، حرکت کنیم. شرکت ها باید احساس مسئولیت بیشتری را در این زمینه داشته باشند و این تضمین را بدهند که ملوانان آموزش کافی برای استفاده از سیستم های نصب شده را دریافت کرده اند.
*و سوال آخر، چه اقداماتی باید از سوی صنعت کشتیرانی انجام گیرد تا تاثیر کشتیرانی هوشمند در از دست دادن فرصت شغلی ملوانان کاهش یابد؟
من فکر می کنم یک گام باید به عقب بریم و درمورد این سوالات بیندیشیم که چه انتظاری از این تکنولوژی داریم، هدف از آن چیست و چه کسی منفعت می برد؟ بدون شک، صنعت اتوماتیکی اگر به درستی استفاده شود، پتانسیلی برای افزایش امنیت، کارآمدی و کیفیت زندگی دریانوردان را به همراه خواهد داشت. اگر از این منظر به موضوع بنگریم که انسان ضعیف ترین لینک است و نیاز به برداشته شدن دارد، یک پیشگویی است که فقط خودمان را راضی می کنیم. درصورتی که اگر تکنولوژی به شیوه ای سازنده و با هدف کاهش ساعت کاری، کاهش خستگی و کم کردن بار مسئولیت به کار رود، می تواند یک تغییر خوب وامیدوارکننده برای شرکت ها، ملوانان و دریانوردان باشد.