در بیست وسوم تیرماه سال جاری نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از سخنان اکبر ترکان، دبیر شورای عالی مناطق آزاد با یک فوریت لایحه ایجاد هفت منطقه آزاد تجاری صنعتی و 12 منطقه ویژه اقتصادی موافقت کردند.
اما تصویب کلیات و جزئیات لایحه دولت منوط به بررسی این لایحه در کمیسیون اقتصاد است و با ارائه گزارش این کمیسیون به مجلس، کلیات و جزئیات این لایحه مجددا در صحن علنی بررسی خواهد شد.
در صورت تصویب نهایی این لایحه، مجوز ایجاد هفت منطقه آزاد تجاری- صنعتی و 12 منطقه ویژه اقتصادی در استانهای گلستان (اینچهبرون)، ایلام (مهران)، اردبیل (اردبیل)، سیستان و بلوچستان (سیستان)، کردستان (بانه- مریوان)، هرمزگان (جاسک)، بوشهر (بوشهر)، فارس(فسا)، یزد(ابرکوه- میبد)، زنجان (زنجان)، کهگیلویه و بویراحمد (گچساران)، آذربایجان غربی (سرو- ارومیه)، خراسان رضوی (خواف- قوچان)، لرستان (خرمآباد)، قزوین (تاکستان)، اصفهان (شاهینشهر) و البرز (ساوجبلاغ) صادر خواهد شد.
حجتالاسلام سیدناصر موسوی لارگانی در گفتگو با خبرنگار مانا با اشاره به تصویب کلیات لایحه ایجادهفت منطقه آزاد تجاری صنعتی و 12 منطقه ویژه اقتصادی گفت: علیرغم اینکه کلیات این لایحه نیزایراداتی داشته است اما با شرطی از سوی نمایندگان کمیسیون اقتصادی مبنی برارائه نقشه های پیوست توسط دبیر مناطق آزاد تصویب شد. بنابراین تا زمانی که نقشه های پیوست به مجلس ارائه نشود، بررسی جزئیات این لایحه امکان پذیر نیست.
وی افزود: با توجه به اینکه درگذشته برارائه نقشه های پیوست تاکیداتی بوده است، بنابراین اگر جزئیات بررسی شود و در مجلس رای بیاورد، قطعا شورای نگهبان آن را رد خواهد کرد. بر این اساس مجلس اصرار برارائه نقشه های پیوست از سوی دبیر مناطق آزاد دارد.
نماینده مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به محدوده های مناطق آزاد خاطر نشان کرد: محدوده های این مناطق باید تعیین شوند و بدون نقشه های پیوست وسعت ایجاد زیر ساخت ها در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مشخص نیست.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه فلسفه ایجاد مناطق آزاد بر پایه توسعه صادرات بوده است تصریح کرد: ایجاد مناطق آزاد برای کشور دارای مزیت هایی است، اما درحال حاضر مبنی بر توسعه واردات است. باوجود اینکه ایجاد مناطق آزاد برای مناطق مرزی در نظر گرفته شده است، اگربر پایه فلسفه اصلی عمل می کرد می توانست وضعیت معیشتی ساکنان آن مناطق را بهبود بخشد و سبب اشتغال زایی و تولید محصولات باکیفیت برای صادرات شود.
وی با تاکید بر اینکه برای رسیدن به این امر مهم همکاری دستگاههای مربوطه نیاز است افزود: همکاری سازمانهایی همچون گمرک، سازمانهای نظارتی مانند دیوان محاسبات و سازمان بازرسی کل کشور برای توسعه صادرات نیزنقش دارند.
تصویب جزئیات این لایحه نیاز به دقت بالایی داردجبار کوچکی نژاد در گفتگو با خبرنگار مانا ایجاد مناطق آزاد را یک بحث بسیار دامنه دار، حساس، فنی و تخصصی دانست و گفت: به اعتقاد بنده تصویب جزئیات این لایحه نیاز به دقت بالایی دارد.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس افزود: با توجه به اینکه در لایحه دولت ایراداتی وارد است باید این ایرادات برطرف شود و از سوی دیگر باید ظرفیت کشوربررسی شود چرا که مناطق آزاد جزو ضروریات کشور است اما برای تصویب لایحه باید بررسیهای لازم به دقت انجام شود و سپس به سمت تصویب این لایحه رفت چرا که این کار بسیار دشواری است و تلاش می شود در کمیسیون اقتصادی مجلس به گونه ای تصویب شود که دیگر مخالفتی صورت نگیرد.
نماینده مردم رشت در مجلس دهم تصریح کرد: باید ظرفیت کشور را بازبینی کرد که آیا کشورتوانایی اضافه شدن این تعداد مناطق آزاد و منطقه ویژه اقتصادی را دارا است؟ و براین اساس مجلس در صدد توافقاتی با دولت است.
بهتراست مناطق آزاد موجود توسعه یابندهمچنین دکتر رحیم زارع در گفتگو با مانا با اشاره به برنامه ششم توسعه گفت: باتوجه به بندی در برنامه ششم توسعه که" هر گونه معافیت مالیاتی ممنوع است" اگر این لایحه بخواهد در صحن علنی رای بیاورد نیاز به دو سوم آرا رای دارد و تقریبا یک بند محکمی برای عدم تصویب این لایحه است و بر این اساس سخت می توان این لایحه را به تصویب رساند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به موافقت خود با ایجاد مناطق ویژه اقتصادی و مخالفتش با ایجاد مناطق آزاد به دلیل وجود قاچاق کالادر این مناطق گفت: در حال حاضر ظرفیت مناطق آزاد برای صادرات سه میلیارد دلاراست این در حالی است که 42 میلیارد دلار صادرات در کشور انجام می شود و تنها یک میلیارد دلار آن از مناطق آزاد صادر و 41 میلیارد دلار دیگر از مناطق اصلی صادر می شود.
وی افزود: با توجه به هزینه ها و عنایتهای که به مناطق آزادشده است این مناطق خروجی مناسبی نداشته اند، همچنین تولیدات کشور، صادرات محور نیست و تاکید این مناطق بر واردات بیشتر است. بنابراین بهتر است مناطق آزاد موجود توسعه یابند و بازدهی و هم افزایی بیشتری داشته باشند.
نماینده مردم آباده و بوانات در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به محقق نشدن بند یک لایحه ایجاد مناطق آزاد ـ توسعه صادرات، انتقال تکنولوژی، ایجاد اشتغال، ایجاد درآمدهای ارزی و رشد اقتصادی است ـ گفت: باید واقعیت های اقتصادی درنظر گرفته شود این مناطق تنها گرانی اقتصادی برای مردم به ارمغان آورده اند، حتی در برخی مکان ها به بیکاری افزوده شده است . بنابراین باید رانتها اطلاعاتی و اقتصادی بر چیده شوند و همچنین برفسادی که در مناطق آزاد تجاری و صنعتی وجود دارد نظارت بیشتری شود .