سیاست های سوبسیدی، بنادر کشور را تنبل کرده است

روزبه مختاری در گفتگو با خبرنگار مانا با بیان این مطلب گفت: از نظر موانع ساختاری مباحثی همانند پسکرانه، خطوط ریلی، امنیت جاده ها مهم ترین معضلات این بندر است و از حیث صادرات و واردات عدم حضور و احداث خطوط کشتیرانی که فعالیت های آنها مرتبط به بندر چابهار باشد متاسفانه مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین دو نگاه از سوی حاکمیت باید مورد توجه قرار گیرد. ابتدا، ورود محموله های وارداتی که می تواند نیازهای شرق کشور را تامین کند. دوم، بخش ترانزیت در این منطقه است. لذا برای احداث بندر چابهار سازمان بنادرو دریانوردی باید خطوط کشتیرانی که عمده فعالیت آن برطرف کردن نیازهای شرق کشور یا ترانزیت به افغانستان یا آسیای میانه است را شناسایی کند و مذاکراتی جهت حضور این خطوط به این بندر انجام دهد. 

عضو هیئت رئیسه انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته همچنین افزود: برای راه اندازی یک بندر نیاز به حلقه های متفاوت داریم و اگر تمام حلقه ها بصورت زنجیره دیده نشود در نتیجه نمی توانیم تصمیم گیری مناسب و هدف گذاری درستی انجام دهیم.

مدیرعامل لتکا آبی کیش با اشاره به سوبسیدها، دستورات و قوانین موجود در بنادر و تخفیفات گمرکی؛ اعمال چنین سیاست هایی را آفت اقتصاد بندری دانست و افزود: براساس مشکلات مذکور بنادر ایران هیچ گاه به بنادر مستقل تبدیل نخواهند شد چرا که این عوامل سبب می شوند که تفکرات اقتصادی در بنادر شکل نگیرد و بنادر تنبل و منفعل باقی بماند.

وی خاطر نشان کرد: بهره گیری از تفکرات حاکمیتی، جبر و سوبسید شاید درراه اندازی بندر بصورت کوتاه مدت پاسخگو باشد اما در بلند مدت حتما باید برنامه ریزی وجود داشته باشد که مشتریان جهت تداوم حضور خود مزیت نسبی دیگری برای حمل و امور لجستیکی احساس کنند و امتیازات موجود سبب ماندگاری آنها شود که متاسفانه این نوع نگاه حاکمیتی درهیچ یک از بنادر دیده نمی شود.

مختاری در ادامه افزود: سازمان بنادر با شرکت های مختلفی صحبت کرده است اما نگاه سازمان نگاه جامع و کلی نیست، وقتی که چرخه زنجیره تامین مورد توجه قرار نگیرد و حتی باخطوط کشتیرانی مورد نیازمذاکره نشود گویای این است که نگاه حاکمیت از واقعیت موجود متفاوت است. این نوع نگاه در بنادر امام خمینی( ره) ، بوشهر ، و... وجود داشته است و متاسفانه حالا به بندر چابهار انتقال داده می شود و مهم ترین بحث اینست که تمام حلقه های زنجیره چابهار مورد بررسی قرار نگرفته و مشکلات بیان نشده است به همین دلیل این گفتمان به نظر من ابتر باقی می ماند. 

وی همچنین درباره استقبال هندی ها جهت سرمایه گذاری در بندر چابهار عنوان کرد: اگر سرمایه گذاری بهینه صورت گیرد و از نظر تجاری قرارداد درست و دقیق بسته شود، گام مهمی برداشته شده است البته این شرط لازم است و کافی نیست. اما اگر بخواهیم نگاه جامع و کامل داشته باشیم باید بحث زنجیره تامین را مد نظر قرار دهیم. به این معنا که در این قرارداد شرکت های هندی تمام کسب و کار خود را باید از بنادر هند به بنادر ایران، بازارهای ایران، افغانستان، آسیای میانه را مورد بررسی قرار دهند و تنها نگاهشان به یک قسمت بازار معطوف نشود. حال آنکه، تاکنون ارزشیابی خاصی برای بازار چین و اروپا به بندر چابهار نمی توانند انجام داده باشد، چون این اطلاعات آماری در کشور ما موجود است و این داده هنوز از سوی هیچ هیئت هندی تاکنون درخواست نشده است. 

وی در پایان تصریح کرد: اگر نگاه بین المللی بوده باشد هیئت هندی می بایست جلساتی با شرکت های کشتیرانی، صاحبان کالا برگزار می کرد که حمل بار آن ها از مبادی مختلف به ایران و بالعکس بود. دست کم تا امروز چنین هماهنگی صورت نگرفته است.