موسسات بیمه متقابل برای مالکان کشتی، خدمات حمایتی و جبران خسارتهای مالی ناشی از آلودگی نفتی، فوت، نقص عضو یا بیماری افراد، آسیب به محیط زیست و اموال بنادر که مواجهه با آن اجتناب ناپذیر است را ارائه می دهند.
ماهیت فعالیت موسسات بیمه متقابل به صورت غیرانتفاعی و از نوع تعاونی است. این گونه موسسات با مشارکت مالکان و با پرداخت حق عضویت تأسیس می شوند. حق عضویت های اعضا به عنوان سپرده در جهت کاهش اثرات و جبران خسارات در سال های متوالی فعالیت مورد استفاده قرار می گیرد. در طول دوران تحریم های ناجوانمردانه غرب خصوصاً بر صنعت دریایی کشور، به خوبی نقش مهم و موثر موسسات بیمه متقابل دریایی دیده شد. خوشبختانه با توکل به الطاف الهی و استفاده از پتانسیل های نیروی متخصص دریایی و بیمه ای داخلی در زمان تحریم، صادرات و واردات نفتی و کالاهای اساسی در کشور بدون توقف صورت گرفت و این امر باعث رشد چشمگیر در ضریب نفوذ بیمه در تولید ناخالص داخلی کشور شد.
با توجه به دوران پساتحریم و در راستای حفظ دستاوردهای این دوران و همچنین با در نظر گرفتن اهمیت روز افزون حمل و نقل دریایی در تجارت بین المللی ایجاب می کند تا در سطح ملی قوانین و مقررات یکپارچه جهت تسهیل فعالیتهای دریایی، به منظور حفاظت از منابع آبی و محیط زیست، ایجاد فرصتهای سرمایه گذاری، تقویت خدمات بیمه دریایی وضع شود. لذا پیشنهاد مطالعه کلوپهای بیمه متقابل به ترتیب زیر می تواند راهگشا باشد.
1. بررسی اولیه و شناخت شرایط فعلی موسسات بیمه متقابل تاسیس شده در دوران تحریم.
2. بررسی قانون بیمه، قانون تاسیس شرکتهای بیمه و دستورالعمل فعالیت شرکتهای بیمه با توجه به ظرفیتهای مناطق آزاد.
3. ظرفیت های قانون تجارت، قانون بیمه و قانون تاسیس صندوق های تعاونی بیمه.
4. بررسی قانون تجارت.
- شناسایی انواع قراردادهای قانونی ممکن در ساختار اقتصادی و قانونی بیمه در قانون تجارت.
- بررسی شرایط هر یک از انواع قراردادها از جمله مشارکت و مضاربه در ساختار داخلی.
- تولید راهکارهای تسهیم عواید و مخارج.
5. مطالعات فنی و بررسی الگوهای برتر در کلاس جهانی.
- شناسایی استانداردها و الگوهای موجود در بازار جهانی.
- شناسایی و تطابق الگوهای قابل اجرا با شرایط داخلی کشور علی الخصوص قوانین بیمه ای.
محسن آذری آغویه
کارشناس ارشد بیمه و بیمه اتکایی دریایی