توسعه ترانزیت و حمل و نقل ترکیبی ایران و آذربایجان

به گزارش مانا، شاهین مصطفی‌اف وزیر صنعت و تجارت جمهوری آذربایجان بعدازظهر دیروز(سه‌شنبه ۱۳ مرداد) با عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در خصوص موضوع توسعه ترانزیت، تجارت دریایی و حمل و نقل ترکیبی در محل این وزارت دیدار و گفتگو کرد.
وزیر راه و شهرسازی در این نشست با اشاره به ظرفیت فراوان بنادر جنوبی و شمالی ایران گفت: ما در بنادر شهید رجایی و چابهار در جنوب ایران در حال اجرای دو فاز توسعه‌ای هستیم که هم‌اکنون نیز ظرفیت‌های خالی دارند؛ همچنین دو بندر امیرآباد و انزلی در شمال ایران ظرفیت مناسبی برای استفاده تجاری جمهوری آذربایجان دارند که قابل تبدیل شدن به حمل و نقل ترکیبی «دریا ـ‌ ریل» هستند.
وی با ابرازعلاقه‌مندی نسبت به تعریف کردن روابط و همکاری درازمدت ایران با آذربایجان ادامه داد: می‌توانیم در این تفاهم‌ها در خصوص دسترسی به اهداف کمّی و تعرفه‌های گمرکی به یک دیدگاه مشترک برسیم؛ ضمن اینکه می‌توانیم تسهیلات لازم از جهت مالی و نیز مقررات تجاری را تدوین کنیم.
آخوندی با بیان اینکه ایران آمادگی دارد پنجره‌های مشخصی در بنادر جنوب ایران در اختیار آذربایجانی‌ها قرار دهد، خطاب به هیئت آذری اظهار کرد: شما می‌توانید هم از طریق راه‌آهن و هم از طریق جاده به دریای جنوب ایران برسید؛ ما هم تا بندر امام خمینی (ره) و هم تا بندر شهید رجایی خط آهن داریم.
وی با اشاره به قرارداد ایران و ترکمنستان برای جابه‌جایی بار این کشور از طریق ایران به میزان ۱۰ میلیون تن بار در سال از طریق ریل و تردد روزانه هزار خودرو از طریق مرزهای جاده‌ای که می‌بایست ظرف سه سال به این هدف‌گذاری برسیم، خاطرنشان کرد: می‌توانیم با جمهوری آذربایجان نیز به یک قرارداد روشن برای حمل بار از طریق بنادر جنوب ایران دست یابیم.
رئیس ایرانی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و آذربایجان با ابراز علاقه طرف ایرانی به انجام سرمایه‌گذاری مشترک در خصوص ترانزیت شمال جنوب به عنوان مسیر قابل رقابت با سایر مسیرهای ترانزیتی منطقه بیان کرد: حاضریم در خصوص تعرفه‌های گمرکی نیز تخفیف‌هایی ارائه دهیم تا این مسیر مزایای رقابتی برای شما داشته باشد.
وزیر راه و شهرسازی سپس به مسیر راه‌آهن قزوین ـ رشت ـ آستارا اشاره و تأکید کرد: این مسیر ریلی با سرعت خوبی در حال ساخت است؛ به گونه‌ای که در زیرسازی، ۸۷ درصد و در روسازی ۱۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته‌ایم و ظرف ۱۸ ماه آینده این خط به انزلی می‌رسد.
آخوندی اعلام آمادگی کرد: ایران پذیرای سرمایه‌گذاری آذربایجان در تکمیل این خط آهن است که با توجه به شرایط جدید سیاسی ایران پس از توافق با کشورهای ۱+۵، شرایط اجرای این سرمایه‌گذاری فراهم شده است؛ اما همچنان آمادگی داریم تا اگر شما پیشنهاد خاصی در این زمینه دارید، درباره آن گفتگو کنیم.
وی روش انتقال بار آذربایجان به ایران در شرایط موجود را دو راه حمل و نقل ترکیبی «ریل جاده ریل» و «دریا به ریل» ذکر و خطاب به هیئت آذری اظهار کرد: یک روش این است که شما بار خود را با قطار به نزدیکی مرز ایران بیاورید و از آنجا با استفاده از جاده به نزدیکترین خط آهن ایران برای انتقال به بنادر جنوبی منتقل شود؛ روش دیگر این است که بار از طریق دریا به بندر امیرآباد ایران که به راه‌آهن سراسری متصل است حمل و سپس با قطار به بنادر جنوبی برده شود. لازمه این کار این است که در مرز دو کشور، سیستم همکاری مشترک جامعی ایجاد کنیم.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به امکان ایجاد لجستیک‌پارک در منطقه مرزی دو کشور، گفت: می‌توان بخشی از این لجستیک‌پارک را در ایران و بخش دیگری را در خاک آذربایجان احداث کنیم. همچنین می‌توان با احداث ترمینال باری بزرگی با امکان ارائه انواع خدمات مانند انبار، سیلو، بارانداز و ... در منطقه مرزی، کالای آذربایجان را از طریق قطار به این ترمینال منتقل کرد تا در آنجا برای انتقال جاده‌ای به کامیون بارگیری شود.
عضو کابینه دولت تدبیر و امید در بخش دیگری از اظهارات خود با اشاره به همکاری‌های اقتصادی آذربایجان و چین پیشنهاد داد:‌ ایران به عنوان مسیر جنوبی دریای خزر، می‌تواند جایگزینی به‌صرفه و اقتصادی‌ برای مسیر فعلی آذربایجان به چین (که شامل عبور از گرجستان، قزاقستان و دریای خزر است) بشود.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره برگزاری نشست وزیران حمل و نقل کشورهای حاشیه دریای خزر در روزهای 15 و 16 نوامبر (23 و 24 آبان) امسال در بندر امیرآباد، خطاب به وزیر صنعت و تجارت آذربایجان گفت: در این نشست قرار است وزیر حمل و نقل آذربایجان نیز حاضر شود که عمده مباحث مطروحه در آن نشست،‌ در خصوص حمل و نقل در دریای خزر و استفاده از ظرفیت‌های بندری کشورهای حاشیه خزر است.
پیشنهاد تشکیل کارگروه مشترک برای بررسی توسعه ترانزیت و حمل و نقل ترکیبی
همچنین در این نشست که علاوه بر وزیر صنعت و تجارت آذربایجان، معاون امور راه‌آهن وزیر حمل و نقل این کشور نیز حضور داشت، شاهین مصطفی‌اف با ارائه پیشنهاد تشکیل کارگروه مشترک برای بررسی توسعه ترانزیت و حمل و نقل ترکیبی ایران و آذربایجان، گفت: ما مطلع هستیم که بندر امیرآباد ایران به راه‌آهن سراسری متصل است ضمن اینکه بندر باکو نیز ظرفیت جابه‌جایی ۲۵ میلیون تن بار در سال را داراست که می‌توانیم از طریق باکو ـ امیرآباد، بار خود را با قطار به بنادر جنوبی حمل کنیم.
رئیس آذربایجانی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و آذربایجان ادامه داد:‌ ما می‌توانیم برای آغاز سالانه یک و نیم میلیون تن بار را از طریق ریل به ایران منتقل کنیم که با احداث راه‌آهن قزوین رشت آستارا و نیز با توجه به حجم فراوان روابط اقتصادی روسیه و هند این میزان به ۱۰ تا ۲۰ میلیون تن بار در سال قابل افزایش است.
وی با بیان اینکه روس‌ها متمایلند در احداث خط آهن قزوین ـ رشت ـ آستارا سرمایه‌گذاری کنند، گفت: این مسیر از نظر قیمت و زمان ۳۰ تا ۴۰ درصد برای روس‌ها صرفه‌جویی اقتصادی دارد. ضمن اینکه می‌توانیم برای اجرایی کردن این پیشنهاد، اجلاس سه‌جانبه‌ای را در باکو برگزار کنیم؛ ولی سرمایه‌گذاری آذربایجان به تنهایی در این خط آهن، خارج از توان دولت باکو است.
عضو هیئت دولت آذربایجان با اشاره به توانمندی ایران در تولید محصولات پتروشیمی به عنوان چهارمین تولیدکننده مواد پتروشیمیایی، خواستار انتقال محصولات شیمیایی ایران به آذربایجان از طریق خط آهن شد.