ده ماه پس از انتشار گفتگوی مانا با مدیرعامل شرکت خدمات بندری و دریایی بتاء و پس از تاخیرهای متعدد در برگزاری مزایده اپراتورهای بندر شهیدرجایی، مجددا شایعات و انتقادهای نسبت به کیفیت خدمات دهی، غیرقانونی بودن این نوع واگذاری ها، تداوم پرسش برانگیز فعالیت دو اپراتور کنونی از سویی و عقب ماندگی ایران از توسعه بنادر منطقه از سوی دیگر، این روزها، به موضوع فعالان شبکه های مجازی و رسانه های اقتصادی مبدل شده است.
واپسین بار، یک گزارش تحقیقی در یکی از رسانه ها پیرامون روند واگذاری اپراتوری عملیات تخلیه و بارگیری طی سه دهه گذشته، و نیز یک مقاله در مانا این موضوع را در کانون توجه فعالان بندری قرار داد که اپراتورهای کنونی چندان سابقه و شناسنامه ای در این حوزه ندارند.
بیست روز بعد، مدیرعامل اپراتور اول با ارسال پیامی در یکی از شبکه های مجازی، با اشاره تلویحی به سوابق خود و شرکت متبوعش، با گلایه و انتقاد از نویسنده مقاله، خواستار رفع این شبهه شد.
پس از این پیام بود که داود ترکمان ـ مدیرعامل شرکت بتاء ـ آمادگی خود را برای پاسخگویی به این شبهات در شبکه اطلاع رسانی مانا اعلام کرد.
گفتگوی الکترونیکی مانا با ایشان، طی یک ماه و در چندین نوبت ارسال شد و ایشان به صورت گزینشی به برخی از پرسش ها پاسخ داد.
سایت مانا بنا به ملاحظاتی از ارسال برخی از پرسش ها اجتناب ورزید و امیدوار است که در آینده نسبت به قراردادهای گذشته این شرکت با سازمان بنادر، کیفیت واگذاری اپراتور اول و مسئولیت هایی که متوجه طرفین خواهد بود و همچنین ضرورت بازنگری در آیین نامه معاملات در آینده جویا شود.مشروح این گفتگو از نظرتان می گذرد.
* با توجه به نقشی که این روزها در اپراتوری فاز اول بندر شهید رجایی بر عهده دارید اطلاعاتی از سوابق بندری خود را ارائه فرمائید که در سال های گذشته در چه جایگاه و عملکردی نقش آفرینی می کردید؟
ـ فعالیت حرفه ای اینجانب و سایر اعضای هیئت مدیره شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری بتاء مرتبط با دریا و تجهیزات دریایی بوده و عمدتا در حوزه شناورهای دریایی ـ کرین بارج ها و نصب سکوهای دریایی فعالیت داشته ایم و عملا محور فعالیت هایمان پشتیبانی و خدمات فنی دریایی بوده است.
* در بین فعالان بندری گفته شده که از مدت ها پیش مجموعه بتاء در حوزه خودرو فعال بوده است. تاچه حد آن تجربه به شما در این کار کمک کرده است؟
ـ هر شرکتی می تواند تنوعی از فعالیت ها را در کنار کار خود داشته باشد و نمی توان بر اساس شرح موضوع فعالیت که در اداره ثبت شرکت ها به ثبت می رسد راجع به یک شرکت قضاوت کرد. ان شاءالله آن عزیزان متوجه عملکرد حرفه ای بتاء خواهند شد.
* نحوه واگذاری اپراتوری ها به مجموعه بتا به چه صورتی بوده است. سازمان با چه سازوکاری به چنین انتخابی دست زده است؟
ـ بر اساس معیارها و صلاح دید عمل کرده اند و در این روند حفظ منافع ملی محور تصمیم ها بوده است و سازمان نقش حاکمیتی دارد و در راستای ایفای نقش خود عمل کرده است در عین حال سوال شما به نوعی برگشت به عقب است که قطعا نتیجه ای نخواهد داشت.
* برای راه اندازی پروژه چه حجمی از سرمایه گذاری متوجه شما شده است؟
ـ در سال جاری پیش بینی ما بالغ بر 350 میلیارد ریال است که عمدتا در حوزه زیر ساخت ها و ارتقاء بعضی از ظرفیت ها مد نظر است. البته در سال 94 در صدد نوسازی بعضی از امکانات هستیم که تاکنون برآورد ریالی نشده است؛ لیکن در دست مطالعه است.
* آیا پیش از این سوابقی در بخش اپراتوری بندری بر عهده داشته اید؟
ـ در سوال قبلی به این موضوع پرداخته شد و شرح مبسوطی از فعالیت ها ارائه شد.
* مشکلاتی که در اپراتوری این بندر در پیش رو داشتید عمدتا در چه حوزه هایی بوده و پیش بینی می کنید در آینده تا چه اندازه بتوانید بر این مشکلات فائق آیید؟
ـ به حمدالله مشکل عملیاتی خاصی پیش روی شرکت بتاء وجود ندارد به جز عدم تعیین تکلیف قرارداد که با توجه به این که طرح مطالعاتی مزایده ترمینال کانتینر توسط مشاور سازمان بنادر و دریانوردی در حال بررسی است و تاکنون وضعیت قرارداد این شرکت تعیین تکلیف نشده است ، امکان سرمایه گذاری جهت نیل به اهداف معین شرکت وجود ندارد.
* پس با این وجود، نحوه عملیات مالی شما به چه صورتی انجام می گیرد؟ و به چه صورت با سازمان دادوستد مالی می کنید؟ این دادوستد به صورت علی الحساب خواهد بود؟ برخی این بلاتکلیفی و فقدان سرمایه گذاری برای توسعه کار را هم مایه زیان بندر و منافع ملی دانسته اند و هم برای اپراتور مستقر که با تلاش و سعی وافر هیچگونه افقی برای آینده نمی تواند پیش بینی کند؟
ـ نظام درآمدی ما براساس صورت حساب هایی است که برای خطوط صادر می شود و عملا عملیات مالی ما براساس علی الحساب صورت نمی گیرد و در حوزه مالی کاملا حساب ها شفاف است و تا این لحظه مغایرت اساسی با سازمان و خطوط کشتیرانی نداشته ایم. مزید اطلاع شما، شرکت بتاء در سال 93 کمترین مغایرت ها را داشته است و این خود دلیلی است بر نهادینه شدن سیستم ها و روش ها.
* یکی از نگرانی ها این است که با توجه با ابهامات قرارداد شما با سازمان، در آینده دچار همان کدورتی شوید که پیشتر برای شرکت تایدواتر خاورمیانه پیش آمده بود؟ آیا گمان نمی کنید که این عدم تعیین تکلیف به آن نقطه نگران کننده ختم شود؟
ـ ابهامی وجود ندارد و با ابلاغ الحاقیه مسیر عملیات مالی در این ایام نیز شفاف می شود. قیاس ها هم چندان هم جنس نیستند و در عین الحاقیه مفاهیمی مانند ترس از گذشته و ابهام در آینده، کمک کننده به ما نیست. محور تلاش هایمان بر عملکرد به موقع و ایجاد رضایت در مشتریان متمرکز شده است و در عین حال غافل از خطرات و تهدیدات نیستیم و آن ها را به موقع آسیب شناسی می کنیم.
* به عنوان یکی از اپراتورهایی که تا به امروز نقش فعالی در بندر شهید رجایی داشتید چه حجمی از جابه جایی کانتینر را در این بندر به عهده داشتید و در نرم تخلیه و بارگیری طی این مدت چه رکوردی را ثبت کرده اید؟
ـ با توجه به مشکلات ابتدای تحویل گیری ترمینال کانتینر و مرتفع کردن آن به حول و قوه الهی روز به روز از لحاظ عملیاتی پیشرفت داشتیم در عین حال که حجم عملیات افزایش می یافت ارائه خدمات بهتر به کشتی های کانتینری بهبود پیدا کرد. در سال 1393 حدود 813 هزار TEU در ترمینال یک تخلیه و بارگیری شد که در خصوص رکورد نرم تخلیه و بارگیری می توان از کشتی شبگون نام برد؛ در پایان عملیات با توجه به سایز کشتی هایی که در ترمینال یک پهلو داده می شوند و نوع گنتری های این ترمینال خوشبختانه نرم (BOX 96.8) روی کشتی شبگون و (TEU 140.36) در ساعت به وقوع پیوست که با توجه به سعی و تلاش پرسنل زحمت کش این شرکت امید است نرم های عملیات روز به روز ارتقاء یافته و سطح خدمات دهی به مشتریان بالاتر برود.
* برای ورود شرکت توسعه خدمات دریایی بتاء به بورس و سهامی عام شدن چه تمهیداتی را اندیشیده اید؟
ـ بتاء با هدف بازگشت به قله ها و رقابت در فتح عرصه ها در این وادی قدم نهاده و پس از رسیدن به اهداف طرح شده، زمان فکر کردن به سوال شما است. امیدواریم هر چه زودتر به این فرآیند برسیم.