
به گزارش گروه بین الملل مانا؛ حفاظت از محیطزیست دریایی امروزه به یکی از الزامات اساسی در طراحی و بهرهبرداری از کشتیها تبدیل شده است. افزایش مقررات بینالمللی و حساسیت نسبت به آلودگی دریاها، استفاده از سیستمهای فنی مؤثر برای کنترل آلایندهها را اجتنابناپذیر کرده است. در این متن، هفت سیستم کلیدی حفاظت از محیطزیست دریایی که نقش مهمی در کاهش آلودگی و رعایت الزامات زیستمحیطی در کشتیها دارند، معرفی میشود.
سیستم مدیریت آببالاست (BWMS)
هدف: جلوگیری از انتقال گونههای مهاجم دریایی از طریق آببالاست.
روشها: ترکیب فیلتر و تصفیه شامل اشعه UV، تزریق مواد شیمیایی، کاهش اکسیژن و کاویتاسیون.
ویژگیها: فیلترهای بالاست، واحدهای TRO، پمپهای ضدعفونی، سیستمهای خنثیکننده و صفحات مخلوطکننده.
نکته عملیاتی: سیستمها بسته به نوع کشتی، فضای موجود و مسیر دریایی متفاوت هستند؛ بهروزرسانی مداوم فناوری ضروری است.

جداکننده آب و روغن (OWS)
هدف: تصفیه آب کف موتورخانه و جلوگیری از ورود روغن بیش از حد مجاز به دریا.
عملکرد: فرآیند دو یا سه مرحلهای شامل جداسازی ثقلی، کوآلسسرها و فیلترها با سنسور ۱۵ ppm.
نکته عملیاتی: نگهداری مناسب و آموزش کارکنان برای جلوگیری از آلودگی و جریمهها ضروری است.

سیستم کنترل و مانیتور تخلیه روغن (ODME)
هدف: نظارت و کنترل تخلیه آبهای مخلوط با روغن در تانکرها.
ویژگی: هشدارهای اتوماتیک، ثبت دادهها، و کنترل برای رعایت MARPOL Annex I.

سیستمهای پاکسازی گازهای خروجی (Scrubbers)
هدف: کاهش انتشار گازهای سولفور و رعایت محدودیتهای MARPOL Annex VI.
انواع: باز (استفاده از آب دریا)، بسته (آب شیرین + مواد شیمیایی) و هیبرید.
اجزا: برجهای اسکرابر، پمپها، سنسورها، واحدهای کنترل کیفیت آب و سیستم پایش مداوم انتشار (CEMS).

تصفیهخانه فاضلاب کشتی (STP)
هدف: تصفیه فاضلاب انسانی قبل از تخلیه به دریا، بهویژه در مناطق ویژه.
روشها: هواگیری، فیلتراسیون، تهنشینی و ضدعفونی.
اجزا: دمندهها، رسانههای MBBR، واحدهای دوزینگ شیمیایی، محفظههای استریل و پمپهای تخلیه.
نکته عملیاتی: تعمیر و نگهداری منظم برای جلوگیری از ورود پاتوژنها به محیط دریایی ضروری است.

زبالهسوزها (Incinerators)
هدف: از بین بردن زبالههای قابل اشتعال شامل پارچههای روغنی، لجن و ضایعات غذایی.
اجزا: محفظههای دو مشعله، حالتهای سوزاندن لجن و دیزل، پوششهای مقاوم، فنهای دودکش و پنلهای کنترل اتوماتیک.
مزیت: کاهش حجم زباله و کاهش نیاز به امکانات پذیرش در بندر.

آنالایزرهای گاز و سیستمهای پایش انتشار
هدف: نظارت بر گازهای خطرناک، اطمینان از ایمنی کارکنان و رعایت قوانین زیستمحیطی.
فناوریها: آنالایزرهای مادون قرمز، حسگرهای الکتروشیمیایی، نشانگرهای گاز قابل اشتعال، آنالایزر اکسیژن و CO/CO₂.
نکته عملیاتی: کالیبراسیون صحیح و شناخت محدودیت سنسورها برای اطمینان از دادههای دقیق ضروری است.
سیستمهای حفاظت از محیطزیست دریایی تنها ابزارهای رعایت قوانین نیستند، بلکه نقش حیاتی در کاهش آلودگی و حفاظت از اکوسیستمهای دریایی ایفا میکنند. از تصفیه آببالاست و آب و روغن تا کنترل انتشار گازها و مدیریت زباله، هر سیستم نقشی کلیدی و مکمل دارد.
برای آموزش عملی، نمودارها و نکات فنی دقیقتر، کتاب الکترونیکی Marine Environment Protection Systems مرجع کاملی برای مهندسین و افسران کشتی است.
