اقیانوس‌ها و دریا‌ها که بیش از ۷۰ درصد سطح زمین را با حدود ۱.۳۵ میلیارد کیلومتر مکعب آب پوشش می‌دهند، شگفتی‌های بسیاری دارند که هنوز برای بشر ناشناخته‌اند. این پهنه‌های وسیع آبی شامل فلات‌ها، دره‌ها، دشت‌ها، کوه‌ها و گودال‌هایی هستند که در مقیاس بسیار بزرگ‌تری نسبت به ساختار‌های خشکی قرار دارند. کوه‌های زیرآبی بلندتر، دشت‌ها مسطح‌تر و گودال‌های اقیانوسی عمیق‌تر از مشابه‌های خشکی خود هستند. عمق این آب‌ها، که به طور متوسط حدود ۳.۵ کیلومتر است، یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های آنهاست. بخش‌هایی از اقیانوس که عمیق‌تر از ۲۰۰ متر هستند، به عنوان «دریای عمیق» شناخته می‌شوند. عمیق‌ترین نقاط اقیانوس‌ها، که به نام گودال‌های هادال شناخته می‌شوند، در اثر جابه‌جایی صفحات تکتونیکی شکل گرفته‌اند و در حال حاضر ۴۶ زیستگاه هادال در اقیانوس‌ها وجود دارد که به دلیل دشواری مطالعه، اطلاعات کمی درباره آنها در دست است. در ادامه، فهرستی از ۱۰ نقطه عمیق اقیانوس‌ها ارائه شده است؛

کد خبر: ۱۰۴۴۹۲

گودال ماریانا

عمیق‌ترین نقطه سطح زمین در غرب اقیانوس آرام قرار دارد و شامل عمیق‌ترین نقطه زمین، یعنی چلنجر دیپ، است. این گودال به شکل هلالی با طول حدود ۲۵۵۰ کیلومتر، عرض متوسط ۶۹ کیلومتر و حداکثر عمق ۱۰.۹۱ کیلومتر است. برخی اندازه‌گیری‌ها عمق آن را تا ۱۱.۰۳۴ کیلومتر گزارش کرده‌اند. در سال ۱۹۶۰، ژاک پیکارد و دان والش با زیردریایی تریسته به عمق ۱۰۹۱۶ متری رسیدند. این گودال در اثر برخورد صفحات لیتوسفری اقیانوسی شکل گرفته و میزبان گونه‌های زیستی مانند ماهی‌های تخت، سخت‌پوستان و گونه‌های ناشناخته‌ای از ماهی‌های حلزونی است.

گودال تونگا

واقع در جنوب غربی اقیانوس آرام، گودال تونگا با عمق ۱۰.۸۸۲ کیلومتری در نقطه هورایزن دیپ، دومین نقطه عمیق زمین و عمیق‌ترین گودال نیمکره جنوبی است. این گودال با طول ۲۵۰۰ کیلومتر در اثر فرورانش صفحه اقیانوس آرام زیر صفحه تونگا شکل گرفته و میزبان جوامعی از کرم‌های گرد است.

گودال فیلیپین

سومین نقطه عمیق جهان، گالاته‌آ دیپ در گودال فیلیپین، با عمق ۱۰.۵۴ کیلومتر در دریای فیلیپین قرار دارد. این گودال با طول ۱۳۲۰ کیلومتر و عرض ۳۰ کیلومتر، در اثر برخورد صفحه اوراسیا و صفحه فیلیپین شکل گرفته است. تا سال ۱۹۷۰، این گودال عمیق‌ترین نقطه زمین تصور می‌شد.

گودال کوریل-کامچاتکا

این گودال در اقیانوس آرام با عمق ۱۰.۵ کیلومتر، نزدیک جزایر کوریل و ساحل کامچاتکا قرار دارد. این گودال در اثر فرورانش در دوره کرتاسه پسین شکل گرفته و با فعالیت‌های آتشفشانی منطقه مرتبط است.

گودال کرمادک

واقع در جنوب اقیانوس آرام، این گودال با عمق ۱۰.۰۴ کیلومتر در اثر فرورانش صفحه اقیانوس آرام زیر صفحه هندو-استرالیایی شکل گرفته و همراه با گودال تونگا، سیستم فرورانش خطی ۲ هزار کیلومتری را تشکیل می‌دهد. گونه‌های زیستی مانند آمفی‌پود‌های غول‌پیکر در این گودال یافت شده‌اند.

گودال ایزو-اوگاساوارا

این گودال در غرب اقیانوس آرام با عمق ۹.۷۸ کیلومتر، از ژاپن تا بخش شمالی گودال ماریانا امتداد دارد و بخشی از گودال‌های ایزو و بونین است.

گودال ژاپن

واقع در شرق جزایر ژاپن در حلقه آتش اقیانوس آرام، این گودال با عمق ۹ کیلومتر از جزایر کوریل تا جزایر بونین امتداد دارد و در اثر فرورانش صفحه اقیانوس آرام زیر صفحه اوخوتسک شکل گرفته است.

گودال پورتوریکو

عمیق‌ترین نقطه دریای کارائیب و اقیانوس اطلس، با عمق ۸.۶۴ کیلومتر در نقطه میلواکی دیپ، این گودال با طول بیش از ۸۰۰ کیلومتر مسئول سونامی‌ها و زلزله‌های متعددی در منطقه است.

گودال ساندویچ جنوبی

عمیق‌ترین گودال اقیانوس اطلس پس از پورتوریکو، با عمق ۸.۴۲ کیلومتر در نقطه میتئور دیپ و طول بیش از ۹۵۶ کیلومتر، در شرق جزایر ساندویچ جنوبی قرار دارد و در اثر فرورانش صفحه جنوبی قاره آمریکا زیر صفحه ساندویچ جنوبی شکل گرفته است.

گودال پرو-شیلی (آتاکاما)

واقع در ۱۶۰ کیلومتری سواحل پرو و شیلی در شرق اقیانوس آرام، این گودال با عمق ۸.۰۶ کیلومتر در نقطه ریچاردز دیپ، طول ۵۹۰۰ کیلومتر و عرض متوسط ۶۴ کیلومتر دارد. این گودال در اثر مرز همگرای بین صفحات نازکا و آمریکای جنوبی شکل گرفته است.