بندر خمیر در بین ۱۲ شهر برگزیده یونسکو

به گزارش مانا به نقل از همشهری، ۱۳بهمن۱۳۴۹ نخستین کنوانسیون حفاظت از تالاب‌های دنیا امضا شد. مهدی شیرخانی، مدیر شبکه ثمن‌های زیست‌محیطی منابع طبیعی هرمزگان به این تاریخ اشاره می‌کند و به همشهری می‌گوید: «از این تاریخ تا امروز رویکرد‌های مختلفی طی شده است. در گذشته تالاب‌ها به‌عنوان یک پهنه بسیار با اهمیت و دارای خدمات اکوسیستمی به رسمیت شناخته نمی‌شدند. از آن زمان از رویکرد نداشتن حفاظت به حفاظت محض تالاب رسیدیم. حالا حدود ۳-۲ سالی است که رویکرد کنوانسیون حفاظت از تالاب‌ها به سمت بهره‌برداری خردمندانه سوق پیدا کرده است؛ بهره‌برداری به‌معنای حفظ معیشت و نه تخریب.»

۳ سال آموزش به اهالی

مهدی شیرخانی که خود ایده‌پرداز طرح یادگیری بندر و مشاور سابق شهر تالابی هم بوده توضیح می‌دهد که معیشت مردم به تالاب گره خورده و همین موجب شده است که مردم با درک این موضوع به فکر رویکرد‌ها و روش‌های بهره‌برداری خود در راستای پایداری و شهر پایدار باشند. او می‌افزاید: «با آگاهی از این ماجرا، مکانیسم‌های مختلف از نظر آب، انرژی، رد پای کربن، الگو‌های معیشتی و حتی سواد زیست‌محیطی مردم مورد مطالعه قرار گرفت.» به‌گفته شیرخانی، آموزش‌های مورد نیاز به اهالی طی ۳ سال در سطوح مختلف مورد توجه قرار گرفت و آموزش و پرورش، کانون نخبگان، دهیاری‌ها، جامعه قایقران و کشتیران، صیاد‌ها و... در آن مشارکت داشتند.

نقش جامعه محلی

مردم در حفاظت از تالاب بندرخمیر و همچنین جنگل‌های حرا نقش پررنگی ایفا کرده‌اند. مدیر شبکه ثمن‌های زیست‌محیطی منابع طبیعی هرمزگان با تأکید بر اینکه مردم بندرخمیر قهرمانان اصلی تالاب هستند، می‌گوید: «مردم به‌عنوان شوآف دوره آموزشی نگذراندند و در واقعیت برای حفظ تالاب از هر تلاشی دست بر نداشتند و نمی‌دارند. به‌نظر من، نقش مردم در تالاب بندرخمیر پررنگ و کلیدی‌تر از همه نهادهاست.»  مهدی شیرخانی در توضیح نقش مردم در حفاظت از تالاب توضیح می‌دهد: «مردم برای حفظ آبزیان به‌گونه‌های مختلف برای زاد و ولد فرصت می‌دهند و در ایامی از سال دست از صید می‌کشند. آنها حتی نوع ادوات صیادی خود را برای یک بازه زمانی خاص تغییر می‌دهند تا مثلا گونه هدف، زمان بیشتری برای زادآوری و تکثیر داشته باشد.» به‌گفته او، همچنین ساربان‌ها هم برای حفاظت از جنگل‌های حرا، شتر‌های خود را به جنگل نمی‌برند و همچنین مردم مراقب هستند تا سرشاخه‌های درختان قطع نشود.