ژئواکونومیک

سازمان تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد/ UNCTAD) در تازه‌ترین گزارش سالانه خود در دسامبر ۲۰۲۵، هشدار داده که تجارت دریایی جهانی وارد دوران نوسان شدید شده است. مرحله‌ای که در آن آینده حمل‌ونقل بین‌المللی را با جهش کم‌سابقه هزینه‌های حمل‌ونقل، تشدید ریسک‌های ژئوپلیتیکی و اختلال‌های پی‌درپی در کریدور‌های مهم دریایی بیش از هر زمان دیگر مبهم و دشوار پیش‌بینی کرده است. این هشدار نشان می‌دهد که نظام تجاری مبتنی بر دریا‌ها که ستون فقرات اقتصاد جهانی محسوب می‌شود، در آستانه ورود به دوره‌ای تازه از عدم اطمینان ساختاری قرار دارد که پیامد‌های آن می‌تواند نظم ژئواکونومیک جهان را دگرگون کند.

هند، امارات، عربستان، اتحادیه اروپا، فرانسه، ایتالیا، آلمان و ایالات متحده آمریکا در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد یک مسیر حمل‌و‌نقل جدید یعنی کریدور هند-خاورمیانه-اروپا (آیمک) هستند و توافقنامه مربوطه در اجلاس گروه ۲۰ در سپتامبر سال گذشته به امضا رسید.

توافق ایران و هند برای توسعه ظرفیت‌های بندر چابهار می‌تواند تأکیدی بر ژئواکونومی ایرانی در جهت بهره گیری از مزیت‌های ژئوپلیتیکی برای توسعه اقتصادی باشد.