به گزارش گروه بین الملل مانا، نیکوس مایکا کارشناس صنعت بازیافت شناورها از سایت تحلیلی The Maritime Executive در مقاله خود به بررسی وضعیت بازیافت شناورها پرداخت و تاثیر تصمیمات و قوانین مصوب کمیسیون اروپا و هنگ کنگ را بر این صنعت بازگو کرده است که به آن می پردازیم.
سال گذشته مقاله ای منتشر شد که در آن دو موضوع توسعه ای مهم در خصوص صنعت بازیافت کشتی ها مطرح شد. یک مربوط به لازم الاجراشدن کنواسیون هنگ کنگ همزمان با تعهد دانمارک و هند و دیگری انتشار لیست یاردهای اوراق سازی غیراروپایی از سوی کمیسیون اروپا برای اوراق شناورهایی با پرچم اتحادیه اروپا.
دانمارک در سال 2017 میلادی به کنواسیون اتحادیه دست یافت و ابهاماتی را به موجب جدایی از کنواسیون Basel به عنوان کنواسیون بین المللی ترجیحی برای تنظیم بازیافت شناورها از سوی وزارت محیط زیست این کشور به همراه داشت. به عقیده من در سال 2018 میلادی رشد تعدادی از کشورها را شاهد خواهیم بود که به عضویت کنواسیون مذکور دست می یابند و نام کشورهایی چون آلمان، هلند، ایتالیا، استونی و ژاپن به چشم خواهد خورد.
درحالی که هند سال گذشته میلادی وارد کنواسیون هنگ کنگ نشد، پیش نویس لایحه قانونی بازیافت سالم و ایمن شناورها در محیط زیست را صادر کرد و تاثیر خود را بر مفاد کنواسیون هنگ کنگ گذاشت. از سوی دیگر، وزارت کشتیرانی هند اعلام کرد: تمامی تاسیسات بازیافت شناورها که قرار است در سال 2018 میلادی و پس از ماه جولای انجام شود باید زیرساخت های خود را به روز کنند. در همین حین، تا پایان سال گذشته میلادی بیش از نیمی از یاردهای بازیافت شناورها در Alang در برنامه های توسعه ای زیرساخت و روندی سرمایه گذاری کردند و از موسسات رده بندی AICS گواهینامه "انجمن پذیرش کنواسیون هنگ کنگ" دریافت کردند. این ابتکارات توسط دولت و صنعت نشان دهنده تحولاتی است که طی چهار تا پنج سال گذشته در هند انجام شده است.
در حالیکه اجرای کنواسیون هنگ کنگ این اطمینان را حاصل می کند که تغییرات یاردهای هند به لحاظ تجاری در مدت زمان طولانی می تواند پایدار باقی بماند، انگیزه نسبت به اعمال استانداردهای بیشتر که به دنبال توسعه قوانین در اتحادیه اروپا ایجاد شده را بیشتر خواهد کرد.
مقررات اروپا در مورد بازیافت شناور در پایان سال 2013 به تصویب رسید و به اجرا در آمد. نیازی نبود که مفاد این مقررات بلافاصله به اجرا درآید، اما در عوض یک برنامه زمان بندی کاربردی ایجاد شد که به موجب آن اولین نسخه از لیست یاردهای تایید شدۀ اروپا تا 31 دسامبرسال 2016 منتشر شود. این اتفاق درحالی افتاد که قوانین برای بسیاری از شناورها با پرچم اتحادیه اروپا درنظرگرفته شد که به موجب آن باید در دو تاریخ یکی شش ماه پس از انتشار لیست یاردهای تایید شده اتحادیه و دیگری در تاریخ پایان ماه دسامبر سال 2018 میلادی اجرا می شد. این قوانین شامل ایجاد ذخیره ای از مواد خطرناک شناورها، بررسی آنها و دریافت گواهینامه برای ورود به یاردهای بازیافت بود.
با توجه به مقررات، یاردهای خارج از اتحادیه اروپا باید برای ارزیابی مبنی بر اینکه الزامات قوانین را رعایت می کنند یا خیر مطابق کمیسیون اروپا عمل کنند. این درحالی است که یاردهای مصوب اتحادیه به عنوان اعضای اصلی کشورها نیازی به این ارزیابی ندارند.
از این رو، گنجایش هایی که برای یاردهای بازیافت ایالات متحده، چین، ترکیه و هند درنظر گرفته شده است به ترتیب دو یارد با ظرفیت 72.868 LDT، چهار یارد با ظرفیت یک میلیون و 767 هزار و 215 LDT، هفت یارد با ظرفیت 450 هزار و 903 LDT و پنج فروند 323 هزار و 497 LDT است و حداکثر ظرفیت سالانه به 2.6 میلیون LDT می رسد.
در اواخر سال 2016 هیچ یاردی خارج از اتحادیه اروپا در لیست مصوب به چشم نمی خورد. از این رو، کمیسیون خود را ملزم به انتشار اولین نسخه لیست یاردها کرد که به موجب آن نام 18 یارد تایید شد که 10 مورد آن با ظرفیت بازیافتی 303 هزار و 650 LDT از اعضای اتحادیه اروپا بودند. با توجه به تعریف ظرفیت بر مبنای حداکثر LDT که در یک یارد بازیافت طی یکسال یا 10 سال به آن پرداخته می شود، تضمینی وجود ندارد که لیست یاردهای مصوب همه در حال حاضر فعالیت دارند و از تمام ظرفیت خود حداکثر استفاده را نمی کنند.
علاوه بر این، با نگاهی به لیست 18 یارد مصوب اتحادیه اروپا، شناخت یاردهای مناسب برای بازیافت شناورهای مگاسایز و اقیانوس پیما کاری بس دشوار است. در عوض بهتر است اینگونه تصور شود که یاردهای مصوب برای بازیافت و اوراق قایق های کوچک و فعالیت با شرکت های حمل و نقل داخلی و دریایی مناسب است. این درحالی است که این یاردها خارج از حوزۀ مقررات و کنواسیون هنگ کنگ فعالیت می کنند.
با پایان سال 2017، هیچ گزارشی از کمیسیون اروپا مبنی بر فعالیت یاردهای بازیافت مصوب و یاردهای خارج از اروپا منتشر نشد. آنچه این امر را به تاخیر انداخت، مسائل سیاسی موجود است که با موضوعات اقتصادی همچون کمبود بودجه و فاینانس مورد نیاز پیوند خورده است.
پارلمان اروپا، حزب سبز، پلت فرم سازمان های غیردولتی و کمیسیون اروپا، همگی مخالف استفاده از حتی بهترین یاردهای ساحلی برای بازیافت شناورها با پرچم اتحادیه اروپا هستند. براساس آمار منتشر شده کمیسیون اروپا برای دستیابی به حداکثر ظرفیت خود به یاردهای ساحلی جنوب آسیا نیازی ندارد. تصویب چهار یارد چینی (1،767،215 LDT) و هفت مورد از تاسیسات ترکیه (450،903 LDT)، به همراه تأسیسات اروپایی که قبلا تأیید شده (303،065 LDT)، ظرفیت کل را به بیش از 2.5 میلیون LDT می رساند. بنابراین سوال این است که چه چیز کمیسیون را از تکمیل حجمه ای بسیار از ارزیابی یاردها و انتشار لیست مربوط بازمی دارد؟
آیا ممکن است برخی سوالات عملی و واقع گرایانه، نهایتا باعث ناراحتی مقامات شود؟ چراکه آنان دریافته اند این صنعت بازی با ارقام را نمی پسندد و ظرفیت بازیافت در فهرست اروپایی باید از نوع عملیاتی باشد.
آیا ممکن است کمیسیون در جداول آماری منتشر شده از سوی انجمن جهانی فولاد نفوذ کند و ببیند چطور چین تولید فولاد خود را با استفاده از مبدل های اکسیژن و سنگ آهن افزایش داده و یا استفاده از کوره الکتریکی و وابستگی به آهن را کاهش داده است؟ یا به چگونگی کاهش واردات قراضه آهن چینی (از 13.7 میلیون تن در سال 2009 به 2.2 میلیون در سال 2016) بپردازد؟ سوال دیگر آنکه چگونه صنعت بازیافت شناورهای چین در سال 2009 با داشتن 31 درصد سهم بازار جهانی، به جایگاه چهارم در سال 2016 با سهم 12 درصدی بازار نزول یافته است؟
گزارش بازار ماهانه GMS از 22 دسامبر 2017 نشان می دهد، صنعت بازیافت شناورها در چین با سکوت به پایان رسیده است چراکه تعدادی از یاردها بسته شد و در حال حاضر تنها یکی دو مورد از تاسیسات بازیافتی این کشور مشغول فعالیت هستند و هنوز مجوز آنها باطل نشده است. با این حال، نرخ های پیشنهادی آنها با نرخ های اعلام شده از سوی یاردهای شبه قاره هند و حتی ترکیه در رقابت نیست. همچنین، سال نوی میلادی چین در ماه فوریه اوضاع را وخیم تر خواهد کرد و فعالیت یاردهای موجود را به حداقل می رساند.
نرخ های اعلام شده نیز برای بازیافت شناورهای فله بر به ازای هر LDT از سوی یارد هند، ترکیه و چین به ترتیب 430، 285 و 210 دلار است.
برای آنکه مقررات مصوب کمیسیون اروپا با موفقیت اجرا شود و یاردهای جهان شناورهایی با پرچم اتحادیه اروپا را قبول کنند، اتحادیه باید تعداد یاردها را افزایش دهد و نقاط جغرافیایی بیشتری را با اعمال نرخ های رقابتی برای بازیافت شناورها درنظر بگیرد. توجه به این نکته همواره ارزشمند است که اگر فهرست یاردهای اروپا تنها شامل موارد ذیل باشد مقررات به زودی منحل خواهند شد:
یک چینی ها نباید شناورهای جدید را سفارش دهند، دواینکه ترکیه می بایست ظرفیت بازیافت شناورها را به سرعت تکمیل کند و سوم آنکه تعداد یاردهای مورد تایید اروپا در داخل این قاره افزایش یابد.
امید است مطالعه این نوشتار تلنگری برای افکار مقامات مسئول کمیسیون اروپا در سال 2018 میلادی باشد.