به گزارش گروه بین الملل مانا الگوی یک نمایش کلاسیک اینچنین است که برای برآمدن از پس چالشهای پیش روی یا کسب بیشترین منفعت از فرصتهای آتی، شخصیت اول نمایش باید خود را در باشگاههای ورزشی بزرگتر، قویتر و خوش هیکلتر کند! البته در فیلمها تمامی این موارد با مونتاژ و تدوین بدست میآید اما در واقعیت همه اتفاقات کمی زمانگیرتر هستند. این گونه است که سایز متوسط کشتیها در برخی ناوگانها در سالهای اخیر به سرعت افزایش یافته است.
رشد تجارت دریابرد با افزایش سایز کشتی ها
بر اساس گزارش هفتگی Shipping Intelligence موسسه تحقیقاتی کلارکسونز، طی دو دهه گذشته سایز متوسط کشتیها در ناوگان جهانی 69 درصد رشد کرده و در ابتدای ماه اُکتبر سال 2017 به 30 هزار و 582 DWT رسیده است. اما این تمایل به بزرگتر کردن کشتیها تنها تحت تأثیر یک فاکتور نبوده و اینکه چرا قهرمانان بزرگ صنعت کشتیرانی به سوی کشتیهای سایز بزرگ تمایل پیدا کردهاند از چندین فاکتور منتج شده است.
یکی از عوامل، رشد تجارت دریابرد است چرا که مالکان کشتی همواره در پی افزایش سهم خود از بازارهای تجاری با عملیات مقرون به صرفه هستند و در نتیجه برای آنها هزینه واحد حملِ پایینتر بسیار حائز اهمیت است.
برعکس، افزایش سایز کشتیها به دلیل محدودیت زیرساختها (شامل سایز کانالها و بنادر) و عدم تأمین مالی مناسب به تعویق میافتد. در دهه 70 میلادی، افزایش سایز کشتیهای تانکر بسیار چشمگیر بود بهطوری که سایز متوسط این کشتیها 130 درصد افزایش یافت. اما پس از آن تلاشها برای ساخت کشتیهای بسیار بزرگ حمل نفت خام (ULCCها) که حتی از «Seawise Giant» نیز بزرگتر بودند، به دلیل فقدان اشتیاق عمومی برای کشتیهای تانکر بزرگتر متوقف شد.
بزرگتر شدندر مقابل، بزرگ شدن کشتیها در ناوگان حمل فله همچنان ادامه دارد. برای مثال، تجارت دریابرد سنگ آهن و زغال سنگ در طول 20 سال گذشته سه برابر شده است و این موضوع به تحریک مالکان کشتیهای حمل فله برای بزرگتر کردن کشتیهایشان کمک کرده است. از سال 1997، متوسط سایز کشتیهای فلهبر از منظرDWT رقم 53 درصد افزایش یافته و به بیش از 73 هزار DWT رسیده است. پیش بینی میشود این افزایش سایز همچنان ادامه یابد چرا که متوسط سایز کشتیهایی که برای ساخت سفارش شدهاند بیش از 102 هزار DWT به ازای هر کشتی هستند. سفارش ساخت کشتیهای بسیار بزرگ حمل سنگ آهن (VLOC) در این آمار مؤثر بوده اما نرخ تغییر سایز کشتیهای کوچکتر تأثیر بیشتری داشته؛ برای مثال، میتوان به تبدیل کشتیهای سوپراماکس به آلتراماکس یا پاناماکس به کامسارماکس اشاره کرد.
باز شدن راه برای دستاوردهای بزرگبهطورحتم در کشتیهای کانتینری است که وزن سنگین تفاوت فاحشی در میانگین سایز کشتی ایجاد میکند و سبب سفارشات برجسته کشتیهای کانتینری بسیار بزرگ 18 هزار TEU و اخیراً 22 هزار TEU میشود. این موضوع منجر به آن شده که میانگین سایز کشتیهای کانتینربر به بیش از 48 هزار و 700 DWT برسد که رشد 104 درصدی را در این دو دهه منجر شده است. پیشبینی میشود این روند همچنان ادامه یابد چرا که میانگین سایز سفارشات ساخت این کشتیها اکنون حدود 84 هزار DWT است. افزایش سایز کشتیها در بخش کانتینری حاکی از تمایل به رقابتپذیری از طریق هزینههای واحد حمل کمتر است، البته عوامل دیگری نیز در این بین وجود دارد که از آن جمله میتوان به رفع موانع کانال پاناما در سال 2016 اشاره کرد.
افزایش چالشهابزرگتر شدن سایز کشتیها در بخش ناوگان حمل گاز بیش از سایر بخشها آشکار بوده است. در این بخش در طول 20 سال گذشته سایز میانگین کشتیها 116 درصد رشد و به 32 هزار و 600 DWT رسیده است. در این بخش تجارت کشتیهای LNG بر بزرگ فاکتور اساسی بوده و همچون بزرگ شدن کشتیهای فلهبر منجر به افزایش درآمدها شده است. برای مثال، اخیراً تمایل به کشتیهای 175 هزار مترمکعبی بیش از 165 هزار متر مکعبی بوده است.
با وجود تمایل به افزایش سایز کشتیها در بخشهای مختلف، برنامه واحدی برای بزرگ شدن ناوگان کشتیرانی وجود ندارد. اما در کل، بزرگتر شدن کشتیها منجر به هزینههای واحد بار کمتر میشود. این موضوع برای کشتیرانی بسیارمؤثر است اما برای اقتصاد جهانی نیز بسیار مفید است.