سهم ایران از آب هیرمند کاهش می یابد

دکتر حبیب‌الله دهمرده در گفتگو با خبرنگار مانا با اشاره به خشک شدن دریاچه هامون در سیستان گفت: یکی از ظرفیتهای اصلی سیستان و بلوچستان دریاچه هامون است. این دریاچه قسمتی از رودخانه هیرمند است که عاملی برای ایجاد یک جریان پیوسته صید و صیادی و یک سیستم فعال و پویا بوده است که متاسفانه در اثر بستن رودخانه هیرمند از سوی افغانستان ورودی آب به دریاچه هامون کم و در حال حاضر قطع شده است. 
وی در این باره افزود: زمانی از این دریاچه بعنوان یک فرصت یاد می شد اما امروز به یک تهدید مبدل شده و ریشه تمامی ریزگردها، آلودگی هوا و مشکلات موجود این استان تا حدودی به دلیل خشک شدن این دریاچه است.
استاندار سابق لرستان با اشاره به وزرش بادهای موسمی در استان سیستان خاطر نشان کرد: زمانی که این دریاچه پرآب بوده با وزیدن بادهای موسمی 120روزه سیستان و بلوچستان در طول سال، دریاچه هامون نقش کولر طبیعی را بازی می کرد اما امروز با خشک شدن این دریاچه براثر طوفانها، ماسه بادی بوجود می آید و همچنین سبب بوجود آمدن ریزگردها و آلودگی هوا می شود که در سال جاری این ریزگردها 120برابراز حد مجاز تاثیرات منفی بر استان داشته است.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه برای حل این مشکل چشم اندازی وجود ندارد، عنوان کرد: تکلیف حق آبه ایران با افغانستان شفاف نیست و قرارداد معینی منعقد نشده است و همچنین طرح جامع و چشم اندازچند ساله ای برای احیای این دریاچه وجود ندارد که بیانگر برنامه و طرح ها در آینده دورو نزدیک باشد، با توجه به اینکه این دریاچه یک دریاچه معروف در جهان بوده که در آن گاو سیستانی، نئو ماهی و سیستم کاملا زنده و پویا بوده است. 
وی این دریاچه را زیست گاه مناسبی برای آبزیان نمی داند و اظهار داشت: این دریاچه ممکن است بر اساس سیلی پر آب شود و ماهیانی و پرندگان در این مدت وجود داشته باشند اما بطور کلی خشک شده است وبه تبع دیگر زیستگاه خوبی برای موجودات دریایی نیست و از سوی دیگر چون لایروبی نمی شود و تبخیر در آن با سرعت بالایی روبه رو است در کوتاه ترین زمان ممکن آن مقدار آب نیز خشک می شود.
دهمرده رودخانه هیرمند را منشاء ایجاد سیستان دانست و تصریح کرد: همانطور که می دانیم رود نیلی وجود داشته که مصری شکل گرفته است بنابراین هیرمندی وجود داشته و سیستانی بوجود آمده است، متاسفانه هر چه افغانها توانمند تر می شوند، بررودخانه هیرمند که سرمنشا آن افغانستان است وبیش از هزار کیلومتر تا مرز فاصله دارد سد ایجاد می کنند و حق آبه ایران از بین می رود و ایران هم بعد از انقلاب قراردادی با افغانستان منعقد نکرده است. 
نماینده مردم حوزه انتخابیه زابل در مجلس شورای اسلامی با اشاره به قراردادی که درسال 1350منعقد شده است اذعان داشت: در سال 1350براساس خشک سالی قرارداد بسیار ضعیفی بین ایران و افغانستان تنظیم شده است در این قرارداد آمده است که 820 میلیون مترمکعب آب در طول سال وارد دریاچه هامون شود که بعد از این قرارداد هیچ گونه قرار داد تکمیل تردیگری با افغانها منعقد نشده است و براین اساس تکلیف دریاچه هامون و رودخانه هیرمند مشخص نیست.
وی در این باره ادامه داد: بر اساس قرارداد موجود بایستی سالانه 820میلیون متر مکعب بصورت پیوسته آب وارد این دریاچه شود اما آبی وارد نمی شود مگر اینکه سیلی بیاید و از اراده و کنترل افغان ها خارج و این سیلاب وارد این دریاچه شود.