لزوم توسعه صنعت فراساحل در دوران پساتحریم

صنعت فراساحل در سال 1376 با هدف قطع وابستگی کامل به کشورهای صاحب فن آوری، رسما" با پروژه توسعه یال غربی ابوذر و بازسازی و نوسازی منطقه نفتی ابوذر کلید خورد و این پروژه آغازگر مسیر پرپیچ و خم ولی رو به رشد صنعت فراساحل ایران شد.

در حال حاضر حدود بیست درصد از تولید نفت ایران مربوط به بخش فراساحل است که با مقایسه با سایر کشورهای صاحب منابع نفت و گازو با توجه به عمق کم بستر دریا در خلیج فارس و آسانی نسبی اکتشاف، استخراج و انتقال نفت و گاز به خشکی در مقایسه با دریاهای عمیق مانند دریای شمال و خلیج مکزیک این میزان باید بیشتر و بیشتر شود.

در 18 سال گذشته ، صنعت فراساحل ایران رشد قابل توجهی داشته است به طوریکه مقایسه بین سهم شرکتهای ایرانی در فاز 1 پارس جنوبی و فاز 22-24 پارس جنوبی گواه این مدعاست. در شرایط کنونی به غیر از خرید برخی از کالاهای پروژه ها سایر فعالیتها یعنی مهندسی، ساخت، حمل ، نصب و راه اندازی سازه های فراساحلی و همچنین حفاری چاههای دریایی توسط شرکتهای ایرانی انجام می شود. لذا در دوران پس از تحریم باید نقش شرکت های داخلی در حوزه فراساحل پررنگ دیده شود و این شرکت ها حتما در سرمایه گذاری و توسعه حضور داشته باشند.

کشور ما با کشورهای همسایه یعنی ، کویت، عربستان، قطر، امارات و عمان دارای مخازن اشتراکی است.بزرگترین میدان گازی مشترک دنیا (پارس جنوبی-شمال قطر) در بخش قطری 20 سال زودتر از بخش ایرانی اکتشاف و به بهره برداری رسیده است. همچنین در حال حاضر امارات متحد عربى از میدان مشترک سلمان و عربستان از میدان مشترک فروزان بیش از دو برابر ایران برداشت مى کنند. از سوى دیگر، برداشت یک جانبه از میدان هاى مشترک، افت فشار را در بخش بهره بردارى شده کاهش و در نتیجه، منابع نفت و گاز را به سوى دیگر سوق مى دهد. ضمن این که این پدیده سبب مى شود کشورى که در حال بهره بردارى یک جانبه است، از سهم بیشترى بهره مند شود. جبران انرژى از دست رفته نیز، هزینه هاى مضاعفى را درزمینه اعمال روش¬هاى افزایش مجدد تولید از جمله تزریق آب، گاز، فرآورى مصنوعى و ... در پى خواهد داشت. اینها همه اهمیت شناخت، مطالعه و توسعه میادین مرزی را نشان می دهد. 

شرکتهای ایرانی شاغل در حوزه فراساحل از شرکتهای بزرگ گرفته تا شرکتهای کوچک تجربیات گرانبهایی را در دو دهه اخیر بدست آورده اند و این موضوع نقش مهمی را در ادامه توسعه صنعت فراساحل ایفا می کند.

با نگاهی اجمالی به افزایش تدریجی تولید نفت و گاز کشورهای صاحب این نعمت خدادادی در دنیا متوجه میشویم که تقریباً هیچ کشوری بدون استفاده از خدمات شرکتهای اپراتوری بزرگ و صاحب نام دنیا نتوانسته است به این مهم دست پیدا کند و این درحالیست که کشورهایی که ایران دارای مخازن مشترک نفتی وگازی با آنها است سالهاست از حضور پر رنگ شرکتهای مذکور استفاده می کنند و این موضوع سهم ما را از مخازن مشترک کاهش می دهد.

اخباری که این روزها و پس از امضای توافقنامه ژنو به گوش میرسد نشان دهنده نیاز کشور به سرمایه گذاری خارجی برای توسعه صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی به میزان بیش از ٦٠٠ میلیارد دلار است که با یک حساب ساده میتوانیم متوجه شویم که برای ازدیاد تولید از میادین نفتی و گازی دریایی علی الخصوص میادین فراساحلی مشترک نیاز به حدود یکصد میلیارد دلار سرمایه گذاری داریم.

موضوع مهم دیگر این است که شرکتهای داخلی توان اجرای این حجم بالای پروژه ها را ندارند و حتما باید از توان شرکتهای صاحب نام حوزه فراساحل دنیا استفاده کنیم و متخصصین کشور با درایت و هوشمندی حاصل از 20 سال تجربه اجرای پروژه های فراساحلی نظارت عالی بر اجرای پروژه ها داشته باشند تا با امید و توکل به خدا اقتصاد کشور از حالت رکود کنونی خارج شود وآسایش و آرامش اقتصادی بر زندگی مردم شریف و با غیرت ایران بیش از پیش سایه افکند.