
به گزارش مانا، بر اساس جدیدترین آمارهای ارائه شده برای تولید خاویار در کشور، استان مازندران با اختلاف رتبه نخست تولید مروارید سیاده را در اختیار دارد و با توجه به سرمایه گذاریهای انجام شده این آمارها در حال افزایش است.
تولید افزون بر نیمی از خاویار کشور در مازندران این مهم را به اثبات رساند که سرمایه گذاری در این بخش نه تنها هدر رفت سرمایه نیست بلکه زمینهای برای اشتغال پایدار و ارز آوری مطلوب برای کشور محسوب میشود.
دولت چهاردهم در راستای رونق اقتصاد دریا محور و با توجه به بازارهای بسیار ارزشمند فروش ماهیان خاویاری در تلاش است با شناسایی سرمایه گذاران توانمند ضمن افزایش تولید این محصول راهبردی در ارز آوری رکوردهای موجود تولید مروارد سیاه زرا افزایش دهد.
ماهیان خاویاری دریای خزر همانند ماهیان استخوانی «رودکوچ» هستند به این معنی که تخم ریزیشان را با کوچ کردن موقتی به مصب رودخانههای منتهی به دریای خزر انجام میدهند. همین کوچ موقتی هم مهمترین علت دست اندازی بی حد و حصر قاچاقچیان و افراد سودجو به این گونه بوده که سبب شد تا صید آن از دریای خزر به طور کلی تا بازسازی ذخایر آن ممنوع شود.
فصل تخم ریزی ماهیان خاویاری از نیمه دوم اسفند شروع میشود و تا پایان اردیبهشت ادامه مییابد ولی در روش تکثیر نیمه مصنوعی، تخمها در مراکز تخصصی از ماهیان بارور استخراج و پس از تبدیل شدن به بچه ماهی به رودخانههای شیلاتی انتقال مییابد. بچه ماهیان پس از مدتی زندگی در رودخانه راهشان را به دریا باز میکنند ولی در این مدت باید تحت مراقبت قرار گیرند تا صید نشوند و یا بر اثر تغییر دبی آب رودخانه یا آلودگی از بین نروند.
یکی از سختیهای کار در بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری این است که این گونهها در سن ۱۵ تا ۱۶ سالگی به مرحله تخم ریزی میرسند و به همین دلیل احتمال صید نشدن تا پیش از رسیدن به این سن بسیار کم است. این ماهیان وقتی به سن تخم ریزی میرسند، به دهانههای رودخانه میروند و به همین خاطر هم تهدید صید شدن توسط جوامع محلی یا قاچاقچیان و سودجویان بیشتر میشود.
مازندران حدود ۱۳۰ رودخانه با شاخههای اصلی و فرعی دارد که ۲۴ رشته رودخانه به عنوان رودخانه مهم شیلاتی محسوب میشوند ولی لزوماً ورودی تمامی این رودخانههای شیلاتی مسیر کوچ ماهیان خاویاری نیست و به همین دلیل هم شیلات مازندران چهار رودخانه را برای تکثیر نیمه مصنوعی انتخاب کرده است.
فیل ماهی، ازون برون، قره برون و شیپ از مهمترین گونههای ماهیان خاویاری دریای خزر هستند.
یکی از مهمترین فعالیتهای شیلاتی مازندران برای حفظ ذخایر شیلاتی دریای خزر، رهاسازی بچهماهیان در دریاست که در این زمینه نیز به استناد آمارهای موجود رشد قابل توجهی مشاهده میشود. رهاسازی بچهماهیان در دریای خزر توسط شیلات مازندران تا سال ۱۳۹۹ محدود به ماهی سفید و ماهی آزاد دریای خزر بود که مجموعاً حدود ۸۰ میلیون قطعه بود، اما این رقم اکنون به بیش از ۱۲۰ میلیون قطعه با افزایش گونههای رهاسازی شده رسیده است.
در حال حاضر علاوه بر ماهی سفید و ماهی آزاد دریای خزر، ماهی کپور دریایی و ماهی خاویار نیز در دریای خزر رهاسازی میشود. طبق آمارهای موجود پارسال حدود ۱۸ میلیون ۸۰۰ هزار قطعه ماهی کپور دریایی، بیش از ۱۰۰ میلیون قطعه ماهی سفید، افزون بر ۴۰ هزار قطعه ماهی آزاد دریای خزر و بیش از ۱۶۰ هزار قطعه بچه ماهی خاویاری در دریای مازندران رهاسازی شد.
مشتریهای جهانی برای خاویار بابلسر
فرماندار بابلسر گفت: سالانه حدود ۸۰ درصد از تولیدات خاویار این شهرستان به ۳۲ کشور از جمله کانادا، چین، لهستان، رومانی و روسیه صادر میشود.
قربانعلی ولیزاده به همراه جمعی از مسئولان در نشست مرکز بینالمللی فرآوری خاویار شهیدان محبوبی افزود: این مرکز تنها مجموعه دولتی دارای کد EC۶۱۰ است که مجوز صادرات خاویار ایرانی به بازارهای جهانی را دارد.
وی گفت: سالانه حدود ۸۰ درصد از تولیدات این مجموعه به ۳۲ کشور از جمله کانادا، چین، لهستان، رومانی و روسیه صادر میشود.
ولی زاده ادامه داد: رعایت دقیق استانداردها و کیفیت بالا موجب شده طی سالهای اخیر هیچ مورد شکایت یا برگشتی در صادرات ثبت نشود.
فرماندار بابلسر افزود: تمام مراحل آمادهسازی خاویار برای صادرات تحت نظارت دامپزشکی انجام میشود و پس از نمونهبرداری و تأیید آزمایشگاههای مرجع، مجوز صادرات صادر میشود.
ولیزاده مرکز شهیدان محبوبی را نمونهای از توانمندی ملی در تولید خاویار با کیفیت ممتاز و استاندارد جهانی دانست و گفت این مرکز نقش مهمی در اقتصاد منطقه و تقویت برند بینالمللی بابلسر و مازندران دارد.
بر اساس این گزارش، اقتصاد دریا محور، به معنای بهرهگیری پایدار از منابع و گسترههای آبی برای رشد اقتصادی، بهبود معیشت و ایجاد فرصتهای شغلی است. این رویکرد شامل فعالیتهای متنوعی مانند شیلات، حمل و نقل، گردشگری و انرژیهای تجدیدپذیر دریایی و صنایع مرتبط با دریا میشود. اهمیت اقتصاد دریا محور بر رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و توسعه پایدارتاثیر بسزایی دارد چرا که توسعه فعالیتهای دریایی میتواند به افزایش تولید ناخالص داخلی و درآمدهای ارزی کمک کند و علاوه بر این اقتصاد دریا محور با ایجاد فرصتهای شغلی جدید در بخشهای مختلف، میتواند به کاهش بیکاری و بهبود سطح معیشت منجر شود.
بهرهبرداری پایدار از منابع دریایی میتواند به حفظ محیط زیست و توسعه اقتصادی در بلندمدت منجر شود چرا که هم اکنون بیش از ۹۰ درصد از تجارت جهانی از طریق حمل و نقل دریایی انجام میشود، که این امر اهمیت بنادر و صنایع دریایی را در اقتصاد جهانی نشان میدهد.
اقتصاد دریا محور شامل طیف گستردهای از فعالیتها از جمله شیلات، گردشگری دریایی، حملونقل دریایی، استخراج معادن دریایی، انرژیهای تجدیدپذیر دریایی، و صنایع وابسته به دریا است و برای تحقق این مهم نیاز به سرمایهگذاری در زیرساختهای دریایی مانند بنادر، اسکلهها، و خطوط حمل و نقل دریایی است.
به باور کارشناسان، استفاده از فناوریهای نوین در حوزههای مختلف اقتصاد دریا محور، مانند فناوریهای استخراج نفت و گاز از دریا، انرژیهای تجدیدپذیر دریایی، و فناوریهای مرتبط با حملونقل دریایی، ضروری است و برای بهرهبرداری از ظرفیتهای اقتصاد دریا محور، نیاز به نیروی انسانی متخصص و آموزشدیده در زمینههای مختلف دریایی است.