۵ مهر ماه؛ روز ملی آبزیان/ طبقه بندی بانک اطلاعاتی ۷ هزار گونه آبزی

به گزارش مانا، محمد طالبی متین در یادداشتی نوشت: آبزیان نقش بسیار مهمی در چرخه حیات زمین دارند و حفاظت از آنها نه تنها برای اکوسیستم‌های دریایی، بلکه برای بقاء انسان و توسعه پایدار نیز ضروری است. این موجودات علاوه بر تأمین امنیت غذایی جهانی، به عنوان یک منبع کلیدی پروتئین برای میلیون‌ها نفر در سراسر جهان شناخته می‌شوند. صنایع شیلات و آبزی‌پروری به شکل گسترده‌ای به اقتصاد جهانی کمک می‌کنند و صد‌ها هزار شغل را در زمینه‌های مرتبط ایجاد کرده‌اند.

ماهی‌ها، صدف‌ها، و دیگر گونه‌های دریایی سهم قابل توجهی در تامین غذای میلیون‌ها نفر دارند. تولید و برداشت پایدار از منابع آبزی می‌تواند راهی موثر برای مبارزه با فقر و سوءتغذیه باشد. در این راستا، توسعه شیلات و بهره‌برداری بهینه از منابع آبزی، نه تنها باعث تامین غذایی بیشتر می‌شود، بلکه به کاهش فشار بر دیگر منابع غذایی مانند کشاورزی نیز کمک می‌کند.

آبزیان نه تنها به تنوع زیستی کمک می‌کنند، بلکه از طریق چرخه مواد مغذی و تصفیه آب، کیفیت محیط زیست را ارتقا می‌دهند. بدون حضور آبزیان، سلامت منابع آبی و به دنبال آن زیست‌بوم‌های وابسته به آب با تهدید‌های جدی مواجه خواهد شد.

نقش آبزیان در اقتصاد آبی نیز بسیار پررنگ است. صنایع مرتبط با شیلات، پرورش آبزیان، و گردشگری دریایی فرصت‌های شغلی بی‌شماری ایجاد کرده و به رشد اقتصادی در مناطق ساحلی و فراتر از آن کمک می‌کنند. در این میان، توسعه دریا محور به عنوان رویکردی نوین در توسعه پایدار، بر اهمیت آبزیان در افزایش تولید و اشتغال تاکید دارد. استفاده هوشمندانه از منابع دریایی و توجه به توسعه پایدار، می‌تواند راهگشای فرصت‌های جدید اقتصادی و حفاظت از محیط زیست بوده و هرگونه آسیب به تنوع زیستی دریایی می‌تواند پیامد‌های جدی بر سلامت کلی سیاره و به ویژه بر جوامع ساحلی داشته باشد.

سازمان حفاظت محیط زیست ایران به منظور ارتقاء حفاظت و مدیریت پایدار از تنوع زیستی دریایی، اقدام به ایجاد بانک داده تنوع زیستی دریایی کشور نموده است. این بانک داده با هدف جمع‌آوری، ذخیره‌سازی و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به گونه‌های آبزی، زیستگاه‌ها و اکوسیستم‌های دریایی و فراهم کردن مرجعی جامع برای حفاظت از گونه‌های بومی و مقابله با گونه‌های مهاجم طراحی شده است.

این بانک داده اطلاعات مربوط به حدود هفت هزار گونه گیاهی و جانوری در این دریا‌ها را جمع‌آوری و طبقه‌بندی کرده است. این اطلاعات ارزشمند به پژوهشگران، برنامه‌ریزان و مسئولین کمک می‌کند تا سیاست‌های موثرتر و کارآمدتری برای حفظ منابع دریایی و بهره‌برداری پایدار از آنها تدوین کنند.

توسعه و به‌روز‌رسانی مداوم این بانک اطلاعاتی، امکان دسترسی به داده‌های جامع را برای ارزیابی وضعیت زیست‌محیطی آب‌های کشور فراهم کرده و گامی مهم در راستای مدیریت هوشمندانه منابع آبی و حفاظت از اکوسیستم‌های دریایی کشور است.