مزایا و معایب نصب اسکرابر در کشتی ها
سوالی که اخیرا در صنعت کشتیرانی بسیار مطرح می‌شود و کارشناسان به دنبال پاسخی برای آن هستند مربوط به سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد است که از سوی سازمان بین المللی دریانوردی تصویب شد. بهترین راه برای مقابله با انتشار سوخت کم سولفور چیست؟
کد خبر: ۸۰۴۱۴
به گزارش گروه بین الملل مانا، درحالی که تنها ۱۸ ماه تا تاریخ اعلام شده سازمان بین المللی در نخستین روز ژانویه ۲۰۲۰ میلادی برای اجرا کردن قانون سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد زمان باقیست، تصمیماتی در خصوص سرمایه گذاری‌های کلان برای نصب و استفاده از اسکرابر‌ها در جریان است به گونه‌ای که یک شرکت موسوم به Trafigura اخیرا از نصب اسکرابر‌ها بر تمامی تانکر‌های جدید خود که در سه ماه نخست سال ۲۰۱۹ میلادی به ناوگان افزوده خواهند شد، خبر داده است.
طی ماه‌های اخیر، شرکت BunkerEx با تکیه بر مذاکرات کارشناسان، تحقیقات میدانی، مقالات و کنفرانس‌ها به نتیجه جالبی دست یافت که به موجب آن اسکرابر‌ها راه مقابله و کاهش سوخت کم سولفور نیست!
نتیجه این بررسی از نظر غول‌های فعال کشتیرانی مانند مرسک و هاپاگ لوید که در استفاده از اسکرابر‌ها همچنان مردد هستند، گذشته و در ذیل آمده است.
۱. افزایش دسترسی به سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد
به موجب اختلاف قیمت فاحش بین سوخت HSFO و MGO (حدود ۲۳۰ دلار به ازای هر میلیون تن)، در صورتیکه پالایشگاه‌ها و آزمایش‌های ترکیب سوخت اقدام به تولید سوخت پایدار با سولفور کمتر از ۰.۵ درصد کنند، منفعت اقتصادی قابل توجهی برای آنان حاصل می‌آید. تفاوت بهره مندی از سوخت‌های مذکور پس از سال ۲۰۲۰ میلادی بیشتر قابل درک است.
در مطالعه‌ای که از سوی BunkerEx انجام شد، مصاحبه‌های متعددی با چندین شرکت که سرمایه گذاری سنگینی بر تولید سوخت قابل مصرف و پایدار داشته‌اند، صورت گرفت و نتیجه آن تعجب برانگیز نبود. تامین کنندگانی که قادر به پیشنهاد سوخت سازگار و جایگزین با گازوئیل دریایی بودند، تمایل بیشتری به تولید سوخت کم سولفور داشتند. بنابراین، شناورداران می‌توانند با تفحص در بازار تامین کنندگان قدرتمند خود را بیابند و بدون هیچ نگرانی در خصوص قیمت بالای سوخت گازوئیل، بر استفاده از سوخت کم سولفور متمرکز شوند.
افزون بر آن، پایداری اسکرابر‌ها در مقایسه با تفاوت قیمت فاحش بین سوخت‌های HSFO و MGO اندازه گیری شد.
۲. شرط بندی بر اسکرابر برابر است با میزان دسترسی به HSFO
علی رغم احتمال افزایش دسترسی به سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد، احتمال کاهش دسترسی به سوخت HSFO نیز به موجب اقتصادی نبودن آن برای پالایشگاه‌ها با هدف تولید وجود دارد. در این راستا، سازمان بین المللی دریانوردی نیز اخیرا اعلام کرد: حمل سوخت ناسازگار از سوی شناور‌ها تخطی از قانون است (با فرض عدم نصب اسکرابر) و بدین ترتیب چنین تفکری حتی از ذهن تامین کنندگان نیز گذر نمی‌کند.
اینجاست که نگرانی در بازار حاکم می‌شود چراکه شرکت‌های کشتیرانی نه تنها باید مبلغ هنگفتی برای نصب و استفاده از اسکرابر‌ها در شناور‌های خود بپردازند، بلکه باید هزینه‌ای اضافی را برای پرداخت سوخت سازگار کنار بگذارند.
مقایسه دو حالت مذکور را می‌توان به بیانی دیگر تشریح کرد:
* عدم نصب اسکرابر بر روی شناور
بهترین حالت: خرید سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد.
بدترین حالت: خرید گازوئیل دریایی.
* نصب اسکرابر بر روی شناور
بهترین حالت: خرید سوخت HSFO و پرداخت هزینه اسکرابر.
بدترین حالت: خرید MGO و پرداخت هزینه اسکرابر
۳. کسب مجوز از سوی سازمان بین المللی دریانوردی (IMO)
در آخرین لیست منتشر شده از پرسش‌های متداول، سازمان بین المللی دریانوردی گفت: باید ملاحظاتی در این خصوص اندیشیده شود که شامل یک پیش نویس با فرمت استاندارد است که به موجب آن موجه بودن استفاده از سوخت تایید شود. به بیانی دیگر باید در گزارش اعلام شود که عدم دسترسی نفت سیاه به عنوان سوخت اثبات شده است و شناور قادر به استفاده از سوخت‌های جایگزین و سازگار نیست. بنابراین، شناور‌ها به منظوری جلوگیری از جریمه شدن باید اثبات کنند که به سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد دسترسی ندارند.
۴. تاخیر در اجرایی شدن
احتمال به تعویق افتادن اجرای قانون سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد در صنعت کشتیرانی بسیار ضعیف است و این امر در نخستین روز ژانویه ۲۰۲۰ میلادی اتفاق خواهد افتاد.
صنعت کشتیرانی در برنامه تجارت آلایندۀ اتحادیه اروپا حضور ندارد. اما در صورتیکه سازمان بین المللی استراتژی خود مبنی بر کنترل CO۲ را تا ۲۰۲۱ میلادی عملی نکند، این صنعت نیز به برنامه اتحادیه ورود می‌کند.
شایان ذکر است، تعویق کنوانسیون مدیریت آب توازن موجب شد تا بسیاری هزینه هنگفتی را در قبال آن پرداخت کنند. این درحالی بود که کشوری، چون آمریکا قوانین جداگانه‌ای را تصویب کرد که با قوانین مصوب IMO تفاوت داشت و از این رو، مالکان و بازیگردان‌های این صنعت ناچار به پرداخت مبالغ سنگین تری شدند به گونه‌ای که به موجب نصب سیستم‌های توازن بر روی شناور‌ها و عدم تطبیق آن با دو قانون استاندارد، جریمه شدند.
۵: استثنا: ریسک بالا، پاداش بالا
به دلایلی که پیش‌تر بحث شد، اولویت نخست باید بررسی میزان دسترسی به سوخت کم سولفور باشد و نصب اسکرابر با هزینه‌های هنگفت روش مطمئنی در آینده کشتیرانی نخواهد بود. در مطالعه‌ای که انجام شد تنها ۱۳ درصد شناورداران تمایل به نصب این سیستم را بر روی کشتی‌ها دارند.
نصب اسکرابر‌ها زمانی توصیه می‌شود که پیشرفت تکنولوژی نتواند کمکی به تولید سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد بکند که در اینصورت نیز قیمت نصب اسکرابر‌ها کاهش خواهد یافت. اما، زمانی که یک شرکت کشتیرانی بتواند در تمامی بنادر از منابع HSFO حمایت کند، در آنصورت نصب اسکرابر می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
طی ماه‌های اخیر، شرکت BunkerEx با تکیه بر مذاکرات کارشناسان، تحقیقات میدانی، مقالات و کنفرانس‌ها به نتیجه جالبی دست یافت که به موجب آن اسکرابر‌ها راه مقابله و کاهش سوخت کم سولفور نیست!
نتیجه این بررسی از نظر غول‌های فعال کشتیرانی مانند مرسک و هاپاگ لوید که در استفاده از اسکرابر‌ها همچنان مردد هستند، گذشته و در ذیل آمده است.
۱. افزایش دسترسی به سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد
به موجب اختلاف قیمت فاحش بین سوخت HSFO و MGO (حدود ۲۳۰ دلار به ازای هر میلیون تن)، در صورتیکه پالایشگاه‌ها و آزمایش‌های ترکیب سوخت اقدام به تولید سوخت پایدار با سولفور کمتر از ۰.۵ درصد کنند، منفعت اقتصادی قابل توجهی برای آنان حاصل می‌آید. تفاوت بهره مندی از سوخت‌های مذکور پس از سال ۲۰۲۰ میلادی بیشتر قابل درک است.
در مطالعه‌ای که از سوی BunkerEx انجام شد، مصاحبه‌های متعددی با چندین شرکت که سرمایه گذاری سنگینی بر تولید سوخت قابل مصرف و پایدار داشته‌اند، صورت گرفت و نتیجه آن تعجب برانگیز نبود. تامین کنندگانی که قادر به پیشنهاد سوخت سازگار و جایگزین با گازوئیل دریایی بودند، تمایل بیشتری به تولید سوخت کم سولفور داشتند. بنابراین، شناورداران می‌توانند با تفحص در بازار تامین کنندگان قدرتمند خود را بیابند و بدون هیچ نگرانی در خصوص قیمت بالای سوخت گازوئیل، بر استفاده از سوخت کم سولفور متمرکز شوند.
افزون بر آن، پایداری اسکرابر‌ها در مقایسه با تفاوت قیمت فاحش بین سوخت‌های HSFO و MGO اندازه گیری شد.
۲. شرط بندی بر اسکرابر برابر است با میزان دسترسی به HSFO
علی رغم احتمال افزایش دسترسی به سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد، احتمال کاهش دسترسی به سوخت HSFO نیز به موجب اقتصادی نبودن آن برای پالایشگاه‌ها با هدف تولید وجود دارد. در این راستا، سازمان بین المللی دریانوردی نیز اخیرا اعلام کرد: حمل سوخت ناسازگار از سوی شناور‌ها تخطی از قانون است (با فرض عدم نصب اسکرابر) و بدین ترتیب چنین تفکری حتی از ذهن تامین کنندگان نیز گذر نمی‌کند.
اینجاست که نگرانی در بازار حاکم می‌شود چراکه شرکت‌های کشتیرانی نه تنها باید مبلغ هنگفتی برای نصب و استفاده از اسکرابر‌ها در شناور‌های خود بپردازند، بلکه باید هزینه‌ای اضافی را برای پرداخت سوخت سازگار کنار بگذارند.
مقایسه دو حالت مذکور را می‌توان به بیانی دیگر تشریح کرد:
* عدم نصب اسکرابر بر روی شناور
بهترین حالت: خرید سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد.
بدترین حالت: خرید گازوئیل دریایی.
* نصب اسکرابر بر روی شناور
بهترین حالت: خرید سوخت HSFO و پرداخت هزینه اسکرابر.
بدترین حالت: خرید MGO و پرداخت هزینه اسکرابر
۳. کسب مجوز از سوی سازمان بین المللی دریانوردی (IMO)
در آخرین لیست منتشر شده از پرسش‌های متداول، سازمان بین المللی دریانوردی گفت: باید ملاحظاتی در این خصوص اندیشیده شود که شامل یک پیش نویس با فرمت استاندارد است که به موجب آن موجه بودن استفاده از سوخت تایید شود. به بیانی دیگر باید در گزارش اعلام شود که عدم دسترسی نفت سیاه به عنوان سوخت اثبات شده است و شناور قادر به استفاده از سوخت‌های جایگزین و سازگار نیست. بنابراین، شناور‌ها به منظوری جلوگیری از جریمه شدن باید اثبات کنند که به سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد دسترسی ندارند.
۴. تاخیر در اجرایی شدن
احتمال به تعویق افتادن اجرای قانون سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد در صنعت کشتیرانی بسیار ضعیف است و این امر در نخستین روز ژانویه ۲۰۲۰ میلادی اتفاق خواهد افتاد.
صنعت کشتیرانی در برنامه تجارت آلایندۀ اتحادیه اروپا حضور ندارد. اما در صورتیکه سازمان بین المللی استراتژی خود مبنی بر کنترل CO۲ را تا ۲۰۲۱ میلادی عملی نکند، این صنعت نیز به برنامه اتحادیه ورود می‌کند.
شایان ذکر است، تعویق کنوانسیون مدیریت آب توازن موجب شد تا بسیاری هزینه هنگفتی را در قبال آن پرداخت کنند. این درحالی بود که کشوری، چون آمریکا قوانین جداگانه‌ای را تصویب کرد که با قوانین مصوب IMO تفاوت داشت و از این رو، مالکان و بازیگردان‌های این صنعت ناچار به پرداخت مبالغ سنگین تری شدند به گونه‌ای که به موجب نصب سیستم‌های توازن بر روی شناور‌ها و عدم تطبیق آن با دو قانون استاندارد، جریمه شدند.
۵: استثنا: ریسک بالا، پاداش بالا
به دلایلی که پیش‌تر بحث شد، اولویت نخست باید بررسی میزان دسترسی به سوخت کم سولفور باشد و نصب اسکرابر با هزینه‌های هنگفت روش مطمئنی در آینده کشتیرانی نخواهد بود. در مطالعه‌ای که انجام شد تنها ۱۳ درصد شناورداران تمایل به نصب این سیستم را بر روی کشتی‌ها دارند.
نصب اسکرابر‌ها زمانی توصیه می‌شود که پیشرفت تکنولوژی نتواند کمکی به تولید سوخت کم سولفور ۰.۵ درصد بکند که در اینصورت نیز قیمت نصب اسکرابر‌ها کاهش خواهد یافت. اما، زمانی که یک شرکت کشتیرانی بتواند در تمامی بنادر از منابع HSFO حمایت کند، در آنصورت نصب اسکرابر می‌تواند گزینه مناسبی باشد.