آغاز پروژه اورژانسی حذف سنبل آبی از تالاب بین اللملی انزلی/ اختصاص ۱۲ میلیارد تومان جهت حذف گونه مهاجم تالاب انزلی

مسعود باقرزاده کریمی در گفتگو با خبرنگار مانا اظهار داشت: علاوه بر ورود پسماند‌ها و رسوبات و فاضلاب‌ها به تالاب و همچنین پسروی آب خزر که باعث کاهش شدید عمق تالاب بین المللی انزلی شده، در چهار سال گذشته این تالاب با مشکل جدیدی به نام گیاهان مهاجم آزولا و سنبل آبی مواجه شده است.

مدیر سابق کل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های معاونت محیط زیست دریایی، ادامه داد: یکی از مهمترین اقدامات در دستور کار سازمان حفاظت محیط زیست، عملیات حذف گونه‌های مهاجم در تالاب بین‌‍المللی انزلی است.

وی با با بیان اینکه سنبل آبی یک گونه مهاجم و غیر‌بومی است، بیان داشت: بنابراین لازم است در راستای حفاظت از محیط زیست تالاب نسبت به جمع آوری این گونه مهاجم هر چه سریعتر اقدام شود.

وی با اشاره به اینکه گیاه سنبل آبی هوای تالاب را تخلیه می‌کند، یادآور شد: این گیاه به گونه‌ای است که  مصرف آب را افزایش داده و آبزیان تالاب را با مصرف اکسیژن خفه می‌کند.

باقرزاده کریمی، یادآور شد: به منظور جمع آوری گیاه سنبل آبی از سطح تالاب بین المللی انزلی، ۱۲ میلیارد تومان از طریق سازمان برنامه و بودجه تخصیص یافته است.

مدیر سابق کل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های معاونت محیط زیست دریایی، تصریح کرد: با توجه به حجم زیاد کار، ساخت یک دستگاه جمع کننده گیاهان مهاجم در دستور کار قرار گرفته است.

به گفته وی، ساخت این دستگاه با استفاده از ۱۲ میلیارد تومان تخصیص یافته صورت خواهد گرفت تا بتوان نسبت به جمع آوری سنبل آبی از سطح تالاب هر چه سریعتر اقدامات لازم را انجام داد.

باقرزاده کریمی با تاکید بر اینکه هم اکنون سرعت تکثیر سنبل آبی در تالاب بین المللی انزلی به شدت افزایش یافته است، بیان داشت: در همین راستا حذف این گونه مهاجم به عنوان یک پروژه اورژانسی معاونت محیط زیست دریایی در دست انجام است.

وی با بیان اینکه برخی از گونه‌های دریایی غیر‌بومی هستند، اما مهاجم نیستند به صورتی که با گونه‌های بومی منطقه سازگاری دارند، اذعان داشت: خطرناک‌ترین گونه گیاهی غیر‌بومی سنبل آبی است که هم اکنون شاهد زیست آن در تالاب بین‌المللی هستیم.

وی ورود فاضلاب‌ها به تالاب انزلی را  از دیگر تهدید‌هایی اعلام کرد که که متوجه تالاب انزلی است و بیان داشت: بیشتر فاضلاب شهرستان‌های رشت، صومعه سرا و انزلی وارد این تالاب می‌شود که علاوه بر ایجاد مشکلات بهداشتی و ورود مواد شیمیایی مختلف به این تالاب و بازگشت آن به چرخه زندگی مردم، آثار زیان باری در راستای نابودی تالاب بر جای می‌گذارد.

سنبل آبی یکی از ۱۰ گونه گیاهان مهاجم دنیاست که  وقتی وارد اکوسیستم آبی می‌شود ظرف مدت دو هفته می‌تواند جمعیت خود را به میزان دو برابر افزایش داده و یک بوته گل با ۲۰ گل می‌تواند سه هزار دانه تولید کند و هر دانه آن بین پنج تا ۲۷ سال می‌تواند زنده بماند.

سنبل آبی از خانواده غلافیان، بومی مناطق گرمسیری آمریکای جنوبی و آمازون است که در آب‌های شیرین می‌توانند زنده بمانند. حضورش در زادگاه اصلی‌اش برزیل یا حوزه آمازون به دلیل فعالیت دشمنان طبیعی‌اش مشکل ساز نیست، اما خروجش از سال ۱۸۸۴ از زادگاهش به علت حضور در نمایشگاه‌های جهانی و زیبایی‌اش تا کنون بیش از ۶۰ کشور جهان را با خود درگیر کرده است.
وجودش نخستین بار در ایران در سال ۹۰ در بخشی از تالاب ۲۰ هکتاری عینک رشت گزارش شد و پس از آن تالاب بین‌المللی انزلی و تالاب‌ها و آب بندان‌های گیلان را فرا گرفت. آمار‌ها نشان می‌دهد حدود هزار هکتار از وسعت ۱۸ هزار هکتاری تالاب بین‌المللی انزلی را سنبل آبی پوشانده است.

از چگونگی آمدن بذر این گیاه به گیلان و رهاسازی در تالاب عینک اطلاع دقیقی در دست نیست، اما گردشگران بی‌اطلاع نیز به علت زیبایی این گیاه پس از خرید در نمایشگاه و یا کندن از طبیعت و پشیمانی از نگهداری آن در خانه‌های خود به علت رشد زیاد، آن را در آب‌ها رها کرده و موجب گسترش آن در طبیعت شدند.

تالاب بین المللی انزلی ۲۵هزار هکتار مساحت دارد که بیش از ۸۰ درصد (۱۹هزار هکتار) از پهنه این تالاب در حوزه سرزمینی شهرستان بندرانزلی واقع است و این تالاب با وجود اینکه در سال ۱۹۷۵ جزء اولین تالاب‌های ثبت شده در فهرست کنوانسیون بین‌المللی رامسر بود، ولی در سال ۱۹۹۳ در فهرست تالاب‌های در معرض نابودی قرار داده شده است.