برگزاری کارگاه آموزشی زمامداری دریا و اقیانوس

به گزارش مانا، در این کارگاه آموزشی که با هدف بررسی چالش ها و مسایل حوزه دریا برگزار شد، دکتر حاجی زاده ذاکر رییس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در رابطه با نقش اقیانوس ها و دریاها در روی کره زمین گفت: نقش اقیانوس ها و دریاها به لحاظ چرخه آب و تعدیل کردن درجه حرارت و آب و هوا در روی سطح کره زمین و همچنین بهره برداری انسان از دریا و اقیانوس در ابعاد مختلف تامین غذا و دارو، حمل کالا، بهره برداری از منابع غیر زنده و همچنین گردشگری و صنایع مربوطه ایفا می کند که همه ما به این اهمیت ها واقف هستیم.

وی تصریح کرد: آنچه که نقش اساسی دارد کنترل و مدیریت منابع است و اگر بهره برداری های انسان از ابعاد مختلف قانونمند نشود و تحت کنترل و مدیریت قرار نگیرید، مشکلات اساسی برای محیط زیست دریاها و همچنین بهره برداری بهینه و پایدار انسان از منابع دریایی ایجاد خواهد شد و منجر به مناقشات و منازعات در سطوح مختلف منطقه ای و بین المللی بین کشورها خواهد شد.

وی در ادامه گفت: باتوجه به بهره برداری مشترک کشورها از دریاها و اقیانوس ها بدیهی است که کنترل و مدیریت منابع فقط از طریق موافقت نامه ها و مقررات منطقه ای امکان پذیر نخواهد شد. بنابراین در این رابطه وجود مقررات و مدیریت بین المللی نقش اساسی ایفا خواهد کرد.

وی با اشاره به نقش سازمان های بین المللی در مدیریت و کاهش آلودگی دریایی، تاکید کرد در کنار معاهدات بین المللی ثابت شده است که نقش و مشارکت مردم، می تواند در مدیریت و کنترل منابع دریایی نقش بسیاری ایفا کند.

دکتر حاجی زاده ذاکر اظهار داشت ایران با قرارگیری در کناب سه توده آبی مهم، دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان، از جایگاه و اهمیت ویژه ای در خصوص کنترل و مدیریت منابع برخوردار است و مسئله بهره برداری از سواحل و دریاها که در چند دهه اخیر به صورت اساسی مطرح شده است، شاهد این واقعیت است. تجربه های عملی ما در سطح ملی و منطقه ای نشان داده است هر زمان که بهره برداری ها و مدیریت ها به نحو علمی و مناسب انجام نشده باشد، مشکلات اساسی در این زمینه رخ داده است.

وی همچنین گفت:خوشبختانه ایران به اکثر معاهدات بین المللی پیوسته و تقریبا تمام کنوانسیونهای بین المللی در این حوزه را از طریق سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان مرجع ملی این معاهدات قبول کرده است.

وی خواستار اجرا شدن تمامی معاهدات به نحو شایسته و مناسب شد و گفت باید این معاهدات در تمامی ابعاد آن مورد اجرا قرار بگیرد.

دکتر فرشچی معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست نیز در این کارگاه با بیان این که در برنامه ششم برای اولین بار مسایل دریایی به طور خیلی گسترده مطرح شده است، گفت این موضوع فرصت خوبی  برای کسانی است که در ارگان های مختلف دریایی مغشولند و نگران مسایل محیط زیست دریایی و مسایل دریاهای کشور هستند.

وی مسئله امنیت هدایت دریاهای کشور را مورد تاکید قرار داد.

دکتر فرشچی در خصوص صنعت گردشگری دریایی گفت: صنعت گردشگری دریایی کشور نه تنها می تواند اقتصاد ایران را دگرگون کند بلکه خود هنگامی که در کنار صنعت نفت و گاز قرار گیرد به عنوان مدعی محیط زیست می تواند قدم بردارد.

وی شناخت جزایر کشور را مورد تاکید قرار داد و اظهار داشت، یکی از مواردی که در برنامه ششم مطرح است این است که باید جزایر کشور و پتانسیل های آن ها همچنین برنامه ریزی و مدیریت جزایر جهت فعالیت های مختلف باید کاملا شناخته شود.

وی گفت در کشور هم اکنون روزی نیست که صدها همایش برگزار نشود، لذا این همایش ها باید هدفمند باشد.

وی همچنین تاکید کرد برای این که کشوری دریا محور باشیم و در منطقه حرف اول را بزنیم باید همکاری های فرابخشی را گسترش دهیم.

وی با بیان گستردگی آزمایشگاه های موجود در کشور که در حال فعالیت در زمینه های مختلف دریایی هستند، ضمن انتقاد از عدم هماهنگی بین آزمایشگاه ها، گفت: خروجی ونتایج آزمایشگاه ها کجا هستند و چه بهره برداری هایی از آن می شود.

وی اضافه کرد: اگر ما یک آزمایشگاه مرکزی در هر استان یا منطقه داشته باشیم آیا امکان بهره برداری وکارایی بهتر وجود نداشت؟!

وی مسئله بازنگری قوانین و مقررات را مسئله مهم برنامه توسعه ششم توصیف کرد و گفت: تداخل قوانین داخلی ما خیلی زیاد است به ویژه قوانینی که در محیط زیست کشور وجود دارد.

وی اضافه کرد مشکل یکپارچگی قوانین در بخش های محیط زیست، سواحل، دریا و جزایر بسیار مشکل است و با توجه به متفاوت بودن ماهیت این حوزه ها نمی توان قوانین کشور را بر سواحل، جزایر و دریا تعمیم داد.

وی مسئله حفاظت از زیستگاه ها، تنوع زیستی و مناطق حفاظت شده خشکی ها و دریاها را از مسایل مهم در برنامه توسعه ششم عنوان کرد و گفت: این قوانین باید ارتقا پیدا کنند و همچنین ایشان فعال بودن در برنامه های بین المللی را مهم یاد کرد و گفت: باید توجه کرد که کشور ما عضو بسیاری از کنوانسیون ها و معاهدات منطقه ای و بین المللی است ولی سازکار ملی برای اجرای آن ها را نداریم.

وی توجه به تطابق قوانین ملی با قوانین منطقه ای و بین المللی را مهم وضروری عنوان کرد و لزوم توجه بیشتر به دریاهای کشور و مطالعه افزون تر در حوزه های آبی کشور را مورد تایید قرار داد.

دکتر فرشچی با اشاره به اهمیت همایش ها و کارگاه ها گفت: امیدوارم که این کارگاه باعث شناخت چالش های عدم موفقیت در اجرای کنوانسیون ها و معاهدات مرتبط با دریا شود و به فهم و شناخت ما در این خصوص کمک نماید.

گفتنی است در این کارگاه، سخنرانی هایی در خصوص کلیات حقوق دریاها و بایسته های حقوق بین الملل دریا توسط دکتر سید ضیاءالدین مدنی، اقتصاد دریا توسط دکتر شیما مدنی، مدیریت داده های اقیانوسی توسط مهندس فرناز غیاثی، نظام حقوقی تغییرات آب و هوایی توسط مهندس رضا جنیدی، مخاطرات دریا توسط دکتر پروین غفاریان، مدیریت محیط زیست دریای خزر و کنوانسیون تهران و دریای خزر توسط خانم دکتر فرشچی و اقیانوس شناسی عملیاتی توسط دکتر ناصر حاجی زاده ذاکر، ارایه شد.