تعادل تجارت بین روسیه و چین برهم خورده است

به گزارش گروه بین‌الملل مانا به نقل از hellenicshippingnews از زمانیکه روسیه پس از جنگ با  اوکراین با تحریم‌های همه جانبه غرب دست و پنجه نرم می‌کند چین با تقویت تجارت دو‌جانبه پیچیدگی خاصی را در معادلات بین‌المللی و صنعت لجستیک کانتینری ایجاد کرده  و روسیه را به گونه‌ای حمایت کرد تا بتواند از پس تحریم‌ها به خوبی بر‌آید.

 در این میان برهم خوردن تعادل تجارت به نفع چین باعث شده تا روسیه  دچار ضرر و زیان احتمالی شود.

در حال حاضر جابه‌جایی کالا بین چین و روسیه به شدت ادامه دارد اگرچه حجم کمتری از کانتینر‌های روسیه به چین ارسال می‌شود؛ اما از آن جاییکه قیمت کانتینر دستِ دوم در روسیه پایین است چین از این فرصت استفاده کرده و به معاملات خود با روسیه ادامه داد که این کار از یک سو سبب دپوی بیش از حد جعبه‌های کانتینر خالی در روسیه شده که از چین بازگشته و این کشور تمایلی برای بازگشت مجدد آن‌ها ندارد و از سوی دیگر نر‌خ این جعبه‌ها را به شدت پایین آورده است؛ برای مثال نرخ یک کانتینر ۴۰ فوتی در روسیه به قیمت کمتر از ۱۰۰۰ دلار به فروش می‌رسد در حالیکه در نقاط مختلف جهان این نرخ دو برابر است

کاهش نرخ کانتینر در روسیه

«کریستین رولوف» مدیر‌عامل Container xChange در این زمینه می‌گوید در فوریه سال ۲۰۲۲ میلادی میانگین یک جعبه کانتینر ۴۰ فوتی در مسکو ۴۱۷۵  دلار بود که در ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۳ میلادی این رقم به ۵۸۰ دلار رسید.  

از سوی دیگر ارزش یک کانتینر ۲۰ فوتی نیز در فوریه  ۲۰۲۳ میلادی در  روسیه ۱۰۶۱ دلار بود که در دسامبر ۲۰۲۳ میلادی به ۶۷۵ دلار رسید.  

براساس ارزیابی‌های صورت گرفته در حال حاضر حدود ۱۵۰ هزار کانتینر مازاد در روسیه وجود دارد که تلاش دست‌اندرکاران حمل‌و‌نقل دریایی آن است که کانتینر‌ها را به چین برگردانند، اما این کشور تمایل چندانی به این کار ندارد.

در این میان گزارش‌های منتشره حاکی است بسیاری از شرکت‌های چینی همراه با واسطه‌ها کانتینر‌های روسیه در داخل این کشور را به زیرِ قیمت می‌فروشند. زیرا بازگرداندن آن‌ها به چین منطقی نیست البته این به آن معنی نیست که بازار این دو کشور بد باشد، زیرا هنوز شرکت‌های زیادی هستند که کانتینر‌های روسی را به چین صادر می‌کنند و معاملات این دو کشور قابل توجه است.

به طور کلی چین یک خریدار سنتی انرژی روسیه است و در حال حاضر به عنوان یک منبع حیاتی واردات کالا از روسیه  به شمار می‌رود، در مقابل محصولاتی مانند ماشین‌آلات، دارو، قطعات خودرو، گوشی هوشمند  و تجهیزات کشاورزی را به روسیه صادر می‌کند.

این کار نتیجه مستقیم  خروج شرکت‌های بین‌المللی از بازار روسیه در بحران جنگ است.  

آمار‌های مربوط به تجارت چین و روسیه

بر‌اساس داده‌های گمرک چین تجارت بین چین و روسیه در هفت ماهه ۲۰۲۳ میلادی رشد ۳۶ درصدی داشته و به ۱۳۴ میلیارد دلار رسید.  

در این مدت صادرات چین به روسیه نیز ۷۳ درصد افزایش یافت و به ۶۲ میلیارد دلار رسید؛ در حالیکه واردات چین از روسیه با ۱۵ درصد رشد به ۷۱ میلیارد دلار رسید.

پس از تهاجم روسیه با اوکراین در فوریه سال ۲۰۲۲ میلادی تجارت بین چین و روسیه برای مدت کوتاهی سیر نزولی پیدا کرد، اما بعد شرایط به نفع هر دو کشور بوده و رکورد قابل ملاحظه‌ای نیز برجای گذاشت.  

بر‌اساس گزارش VPost در حال حاضر انبار‌های راه آهن روسیه با ذخیره گسترده کانتینر‌های خالی مواجهند که از چین وارد این کشور شده است.  

در این ارتباط مدیران شرکت‌های کشتیرانی روسیه نسبت به شدت گرفتن این وضعیت ابراز نگرانی کرده‌اند حتی در مناطقی مانند مسکو و روسیه مرکزی این وضعیت را تا حدودی بحرانی توصیف کرده‌اند.  

این بحران کانتینری که نتیجه عدم تعادل تجاری بین روسیه و چین است روسیه را پُر از کانتینر‌هایی کرده که کالا‌ها را از چین وارد کرده و نمی‌تواند آن‌ها را به کشور چین بازگرداند، موضوعی که به این وضعیت دامن می‌زند آن است که موادِ خام روسیه بیشتر از طریق مخازن ریلی و واگن روباز به چین  منتقل می‌شود و در این میان کانتینر‌ها نقش کمتری دارند.  

حال در این ارتباط به منظور کاهش ازدحام کانتینر‌ها شرکت‌های کشتیرانی روسیه تخفیف‌هایی به منظور بازگشت کانتینر‌ها از روسیه به چین قائل شده‌اند. حال این تدبیر تا چه حد تأثیرگذار باشد، آینده نشان خواهد داد. در این ارتباط روسیه به دنبال سرمایه گذاران چینی برای رسیدگی به این مسائل است، اما باید دید در این ارتباط موفق می‌شود یا خیر؟

 با نگاهی به شرایط حاضر تجارت چین و روسیه در می‌یابیم اپراتور‌های حمل‌و‌نقل کانتینری به برنامه‌های توسعه خود در این مسیر‌ها ادامه می‌دهند.  

در این میان از پیشرفت‌های قابل‌توجهی که می‌توان نام برد؛ شرکت Yangpu New Shipping خدمات خود را در مسیر دریای شمال افزایش داده و چین را به سن‌پترزبورگ متصل کرده است، این گسترش به دنبال سفر آزمایشی کشتی Xingang با ۱۶۳۸  teu کانتینر صورت گرفت.  

به هرحال علی‌رغم کاهش نرخ‌ها در مسیر حمل‌و‌نقل چین به روسیه اپراتور‌هایی مانند CStar Line و Yangpu New Shipping به سود‌های قابل توجهی دست یافته‌اند.  

 از دید تحلیلگران و دست اندرکاران  چشم انداز تجاری چین و روسیه در حال تکامل می‌باشد.  

سازگاری بین اهداف سیاست خارجی روسیه و چین با تأکید بر چند قطبی بودن تجارت احتمال دارد مشارکت این دو کشور را در آسیا تقویت کند و بر ژئو‌پلیتیک منطقه تأثیر بسزایی داشته باشد.  

از سوی دیگر تغییر سیاست روسیه نشان می‌دهد این کشور به سمت مشارکت تجاری بهتر با کشور‌های آسیایی است.  

آمار‌های منتشره نشان می‌دهد شرکای تجاری کلیدی منطقه یورو و روسیه کاهش ۵۰ درصدی تجارت را در سال جار‌ی تجربه کرده‌اند.  

بدین ترتیب تجارت اتحادیه اروپا با روسیه به شدت تحت تأثیر محدودیت‌های وارداتی و صادراتی پس از جنگ اوکراین و تحریم‌های اعمال شده است.

بدین ترتیب تجارت جهانی روسیه با شرایط جدید منجر به تغییر در تجارت جهانی شده و گرایش آن را به سمت چین و سایر کشور‌های آسیایی وابسته کرده است.  

بدین ترتیب آسیا به ویژه چین و هند همچنان در اولویت همکاری اقتصادی با روسیه قرار دارد.