روز جهانی کار و کارگر گرامی باد
موضع پکن به تنش‌های دریای سرخ
ایالات متحده همواره نگران نفوذ روزافزون اقتصاد چین در جهان است. اما پس از حملات انصارالله یمن به کشتی‌های باری اسرائیل و آمریکا در دریای سرخ از اواسط نوامبر، مقامات آمریکایی بارها خواستار دخالت چین برای حل این بحران شده‌اند.
کد خبر: ۹۸۳۰۸
به گزارش گروه بین‌الملل مانا، مجله بریتانیایی The Economoist اعلام کرد که «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، تلاش کرد تا «وانگ یی»، وزیر امور خارجه چین را طی ۱۲ ساعت ملاقات در ۲۶ و ۲۷ ژانویه در بانکوک متقاعد کند که از نفوذ چین می‌توان برای توقف حملات به یکی از شریان‌های اصلی تجارت جهان استفاده کرد.
اما چین از منظری کاملاً متفاوت به وظایف خود می‌نگرد، پکن نمی‌خواهد در خاورمیانه زیاد دخالت کند و معتقد است که امنیت منطقه به دلیل سیاست‌های آمریکا به باتلاق تبدیل شده است.
تأثیر خطوط کشتیرانی دریای سرخ برای چین
مطمئناً امنیت در منطقه برای چین مهم است. باید توجه داشت که در سال ۲۰۲۱ میلادی و زمانی که کشتی کانتینری بزرگ کانال سوئز را به مدت ۶ روز در نزدیکی ورودی آن به دریای سرخ مسدود کرد، وزارت بازرگانی چین اعلام کرد که ۶۰ درصد از صادرات این کشور به اروپا با استفاده از این مسیر بوده است. انصارالله نیز بارها اعلام کرده که حملات آنها کشتی‌های مرتبط با اسرائیل را هدف قرار می‌دهد که جنگی ویرانگر را علیه مردم غزه به راه انداخته است. البته در ۳ دسامبر، یک کشتی کانتینری متعلق به شرکت چینی مستقر در هنگ کنگ Orient Overseas Container Lines (OOCL)، مورد اصابت موشکی قرار گرفت.
اگرچه انصارالله تأیید کرده‌اند که کشتی‌های چینی، روسی و سایر کشورها از شرایط امن برای عبور از دریای سرخ برخوردار خواهند بود، اما بخش بزرگی از تجارت دریایی چین شامل کشتی‌های ثبت شده در کشورهای دیگر می‌شود. اکنون بسیاری از کشتی‌های باری مجبور به تغییر مسیر به دماغه امید نیک هستند تا از کشتیرانی در دریای سرخ اجتناب کنند که این امر هزینه‌های حملونقل و بیمه را به شدت افزایش می‌دهد.
با این حال، دولت چین ترجیح می‌دهد که خود را از بحران دور نگه دارد. نیروی دریایی چین از شرکت در ائتلاف نظامی چندملیتی به رهبری ایالات متحده موسوم به «نگهبان رفاه» برای پاسخ به حملات انصارالله علیه کشتی‌های اسرائیل، اجتناب کرده است. رسانه‌های رسمی چین اعلام کردند که نیروی دریایی چین تصمیم گرفته کشتی‌های تجاری کشورش را در دریای سرخ همراهی کند. چین تجربه قابل توجهی در چنین مأموریت‌هایی دارد، زیرا کشتی‌های جنگی این کشور از سال ۲۰۰۹ میلادی به حفاظت از کشتی‌های تجاری در خلیج عدن در برابر حملات دزدان دریایی سومالی کمک می‌کنند.
به باور ایالات متحده، ایران از انصارالله حمایت می‌کند و چین که روابط نزدیکی با دولت تهران دارد، می‌تواند به ایران کمک کند تا حوثی‌ها را برای توقف حملات خود در دریای سرخ متقاعد کند. به گفته یک مقام ارشد آمریکایی، سالیوان در دیدار با وانگ در بانکوک این دیدگاه را تکرار کرد. در حالیکه خود رسانه‌های غربی نیز اذعان دارد که حملات انصارالله مستقل از تصمیم تهران است.
موفقیت دیپلماسی چین در خاورمیانه
چین تمایل دارد خود را به عنوان یک قدرت میانه‌رو معرفی کند که قادر به گسترش صلح در خاورمیانه و مناطق دیگر است. در سال ۲۰۲۲میلادی، «شی جین پینگ»، رئیس جمهور چین از «ابتکار امنیت جهانی» پرده برداری کرد که به وضوح در راستای همسویی با چین به ویژه در میان کشورهای ناراضی از هژمونی آمریکا بود. با این چشم‌انداز که اگر کشورها بر ساختن اقتصاد خود تمرکز کنند، درگیری‌ها فروکش خواهد کرد. ابتکار چین خواستار «مقاومت با ایدئولوژی جنگ سرد و مخالفت با تأمین امنیت یک کشور به قیمت امنیت کشورهای دیگر شد. اهداف این ابتکار نمایانگر دیدگاه استاندارد چینی‌ها از رفتار آمریکاست.»
ابتکار جهانی امنیت در پکن مورد استقبال گسترده قرار گرفت، اگرچه از نظر ایده و اهداف چیز جدیدی به همراه نداشت. در ماه مارس سال گذشته، چین پیروزی خود را بر اهداف ابتکار عمل خود در خاورمیانه نشان داد و با میانجی‌گری خود باعث از سرگیری روابط دیپلماتیک بین عربستان سعودی و ایران پس از یک وقفه هفت ساله شد. در واقع، این حرکت یک پیروزی آسان بود.
آمریکا دست به دامن پکن
امیدهای آمریکایی در مورد توانایی چین برای کمک به پایان دادن به بحران کنونی با موانع متعددی روبه‌رو هستند. اولین مورد از این موانع، تمایل چین به استفاده از به گفته مقامات آمریکایی «نفوذ بالای» خود در ایران است که حدود ۹۰ درصد نفت خود را به چین صادر می‌کند.
از سوی دیگر، چین تلاش چندانی برای دستیابی به صلح در غزه انجام نمی‌دهد، زیرا اهرمی برای انجام کارهای زیادی در این زمینه ندارد. در همان زمان، رسانه‌های رسمی چین رویکردی را اتخاذ کردند که آمریکا را به دامن زدن به درگیری متهم می‌کرد. در همین راستا، «وانگ یی»، وزیر امور خارجه چین به صراحت گفته که شورای امنیت سازمان ملل اجازه حملات آمریکا و انگلیس به یمن را نداده است.
تأثیر خطوط کشتیرانی دریای سرخ برای چین
مطمئناً امنیت در منطقه برای چین مهم است. باید توجه داشت که در سال ۲۰۲۱ میلادی و زمانی که کشتی کانتینری بزرگ کانال سوئز را به مدت ۶ روز در نزدیکی ورودی آن به دریای سرخ مسدود کرد، وزارت بازرگانی چین اعلام کرد که ۶۰ درصد از صادرات این کشور به اروپا با استفاده از این مسیر بوده است. انصارالله نیز بارها اعلام کرده که حملات آنها کشتی‌های مرتبط با اسرائیل را هدف قرار می‌دهد که جنگی ویرانگر را علیه مردم غزه به راه انداخته است. البته در ۳ دسامبر، یک کشتی کانتینری متعلق به شرکت چینی مستقر در هنگ کنگ Orient Overseas Container Lines (OOCL)، مورد اصابت موشکی قرار گرفت.
اگرچه انصارالله تأیید کرده‌اند که کشتی‌های چینی، روسی و سایر کشورها از شرایط امن برای عبور از دریای سرخ برخوردار خواهند بود، اما بخش بزرگی از تجارت دریایی چین شامل کشتی‌های ثبت شده در کشورهای دیگر می‌شود. اکنون بسیاری از کشتی‌های باری مجبور به تغییر مسیر به دماغه امید نیک هستند تا از کشتیرانی در دریای سرخ اجتناب کنند که این امر هزینه‌های حملونقل و بیمه را به شدت افزایش می‌دهد.
با این حال، دولت چین ترجیح می‌دهد که خود را از بحران دور نگه دارد. نیروی دریایی چین از شرکت در ائتلاف نظامی چندملیتی به رهبری ایالات متحده موسوم به «نگهبان رفاه» برای پاسخ به حملات انصارالله علیه کشتی‌های اسرائیل، اجتناب کرده است. رسانه‌های رسمی چین اعلام کردند که نیروی دریایی چین تصمیم گرفته کشتی‌های تجاری کشورش را در دریای سرخ همراهی کند. چین تجربه قابل توجهی در چنین مأموریت‌هایی دارد، زیرا کشتی‌های جنگی این کشور از سال ۲۰۰۹ میلادی به حفاظت از کشتی‌های تجاری در خلیج عدن در برابر حملات دزدان دریایی سومالی کمک می‌کنند.
به باور ایالات متحده، ایران از انصارالله حمایت می‌کند و چین که روابط نزدیکی با دولت تهران دارد، می‌تواند به ایران کمک کند تا حوثی‌ها را برای توقف حملات خود در دریای سرخ متقاعد کند. به گفته یک مقام ارشد آمریکایی، سالیوان در دیدار با وانگ در بانکوک این دیدگاه را تکرار کرد. در حالیکه خود رسانه‌های غربی نیز اذعان دارد که حملات انصارالله مستقل از تصمیم تهران است.
موفقیت دیپلماسی چین در خاورمیانه
چین تمایل دارد خود را به عنوان یک قدرت میانه‌رو معرفی کند که قادر به گسترش صلح در خاورمیانه و مناطق دیگر است. در سال ۲۰۲۲میلادی، «شی جین پینگ»، رئیس جمهور چین از «ابتکار امنیت جهانی» پرده برداری کرد که به وضوح در راستای همسویی با چین به ویژه در میان کشورهای ناراضی از هژمونی آمریکا بود. با این چشم‌انداز که اگر کشورها بر ساختن اقتصاد خود تمرکز کنند، درگیری‌ها فروکش خواهد کرد. ابتکار چین خواستار «مقاومت با ایدئولوژی جنگ سرد و مخالفت با تأمین امنیت یک کشور به قیمت امنیت کشورهای دیگر شد. اهداف این ابتکار نمایانگر دیدگاه استاندارد چینی‌ها از رفتار آمریکاست.»
ابتکار جهانی امنیت در پکن مورد استقبال گسترده قرار گرفت، اگرچه از نظر ایده و اهداف چیز جدیدی به همراه نداشت. در ماه مارس سال گذشته، چین پیروزی خود را بر اهداف ابتکار عمل خود در خاورمیانه نشان داد و با میانجی‌گری خود باعث از سرگیری روابط دیپلماتیک بین عربستان سعودی و ایران پس از یک وقفه هفت ساله شد. در واقع، این حرکت یک پیروزی آسان بود.
آمریکا دست به دامن پکن
امیدهای آمریکایی در مورد توانایی چین برای کمک به پایان دادن به بحران کنونی با موانع متعددی روبه‌رو هستند. اولین مورد از این موانع، تمایل چین به استفاده از به گفته مقامات آمریکایی «نفوذ بالای» خود در ایران است که حدود ۹۰ درصد نفت خود را به چین صادر می‌کند.
از سوی دیگر، چین تلاش چندانی برای دستیابی به صلح در غزه انجام نمی‌دهد، زیرا اهرمی برای انجام کارهای زیادی در این زمینه ندارد. در همان زمان، رسانه‌های رسمی چین رویکردی را اتخاذ کردند که آمریکا را به دامن زدن به درگیری متهم می‌کرد. در همین راستا، «وانگ یی»، وزیر امور خارجه چین به صراحت گفته که شورای امنیت سازمان ملل اجازه حملات آمریکا و انگلیس به یمن را نداده است.