تعیین تکلیف گردشگری آشوراده توسط کمیته ملی طبیعت‌گردی

لیلا اژدری در گفتگو با خبرنگار مانا در خصوص وضعیت گردشگری جزیره آشوراده اظهار داشت: جزیره آشوراده به عنوان تنها جزیره دریای خزر و استان گلستان یکی از مهمترین ظرفیت های گردشگری دریایی در شمال ایران محسوب می‌شود.

مدیر کل دفتر همکاری و توافق های ملی گردشگری وزارت میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری با اشاره به اینکه طی سال‌های اخیر ایجاد زیرساخت‌های گردشگری در این جزیره مطرح شده است، بیان داشت: این امر با چالش‌های فراوانی در زمینه زیست محیطی روبه‌رو بوده است.

وی خاطرنشان ساخت: بر اساس مطالعات صورت گرفته می توان زیرساخت‌ها و امکانات گردشگری در این جزیره را همسو و مطابق با حفظ شرایط زیست محیطی ایجاد کرد.

به گفته این مقام مسئول در وزارت میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری، با توجه به مطالعات انجام شده توسط سرمایه گذار بخش خصوصی و ارائه آن به سازمان حفاظت محیط زیست جهت اخذ مجوزهای نهایی، سازمان حفاظت محیط زیست نیز در زمینه مطالعات گسترده ای را انجام داده است.

اژدری بیان داشت: تصمیم نهایی در خصوص وضعیت گردشگری آشوراده در نهایت توسط کمیته ملی طبیعت‌گردی اخذ خواهد شد؛ چرا‌که این کمیته از ظرفیت‌های قانونی بسیار بالایی برای تعیین صلاحیت چگونگی ایجاد شرایط گردشگری در جزیره آشوراده برخوردار است.

وی با بیان اینکه وزارت میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری، دبیر کمیته ملی طبیعت‌گردی است، اذعان داشت: این کمیته در استان‌های مختلف کشور زیرکمیته های دیگری دارد که هر یک در اخذ مجوزهای طبیعت‌گردی در استان‌ها نقش مهمی ایفا می‌کنند.

مدیر کل دفتر همکاری و توافق‌های ملی گردشگری وزارت میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری خاطرنشان ساخت: در صورت حل مساله گردشگری آشوراده در کمیته طبیعت‌گردی استان گلستان، مجوزهای لازم برای ایجاد زیرساخت‌های گردشگری در این جزیره از سوی استان صادر خواهد شد.

وی تاکید کرد: در صورت عدم حل مسأله در استان، پروژۀ گردشگری جزیره آشوراده در سطح ستادی کمیتۀ ملی بررسی و تعیین تکلیف نهایی خواهد شد.

مدیر کل دفتر همکاری و توافق های ملی گردشگری وزارت میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری،تاکید کرد: امیدواریم بتوانیم با حفظ شرایط زیست محیطی از ظرفیت‌های منحصر به فرد جزیرۀ آشوراده، بیشترین بهره را در راستای توسعه گردشگری دریایی ببریم.

آشوراده در مرکز شبه جزیره میانکاله در شهرستان بندر ترکمن، استان گلستان است. آشوراده تنها جزیرهٔ ایرانی دریای خزر است. این جزیره در سده‌های گذشته در پی عملکرد و فعالیت گروه‌های انسانی با حفر کانال از تودۀ اصلی خشکی خود (شبه جزیرۀ میانکاله) جدا افتاده‌ است. آشوراده در سال ۱۳۵۴ جزء نخستین مناطق زیست کرۀ جهان معرفی و ثبت شد. در همین حال در کنوانسیون جهانی رامسر در زمرۀ تالاب‌های مهم دنیا قرار گرفت و سومین اهمیت این منطقه عضویت آن در پناهگاه حیات وحش است که در تمامی ایام سال میزبان انواع پرندگان است.

این جزیره تا سال‌های پیش با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه راهنمایی، مغازه، مسجد و حسینیه بیش از هزار نفر سکنه داشته‌ است که به مشاغل دامداری، کارگری، پیشه‌وری و ماهی‌گیری مشغول بوده‌اند اما در سال ۱۳۷۲ به علت بالا آمدن سطح آب دریای خزر و رخ دادن سیل مردم جزیره، آنجا را ترک کردند.

محدودۀ «آشوراده» در اثر بالا آمدن سطح آب دریاچه خزر توسط کانال طبیعی «خزینی» به صورت جزیرۀ آشوراده از شبه جزیره میانکاله جدا شده‌ است. به این ترتیب، جزیره آشوراده از شمال به دریاچه خزر، از شرق به تنگه‌ای باریک موسوم به «تنگه چپق‌اوغلی» و از غرب به کانال طبیعی خزینی و ادامه شبه جزیره میانکاله و از جنوب به خلیج گرگان منتهی می‌شود.

آشوراده در اغلب منابع تاریخی به عنوان مجمع‌الجزایر آشوراده که متشکل از سه جزیره بوده‌ است، آمده که با بالا آمدن سطح آب هر دو جزیره کوچک انتهای آن در آب فرورفته و در حال حاضر تنها یک جزیره باقی مانده‌ است.

پوشش گیاهی جزیره، بوته‌های تمشک، نوعی خار خودرو و درختان انار ترش است و حیواناتی همچون شغال، روباه، خرگوش، ماهی، قرقاول، کبک و پرندگان دریایی در جزیره یافت می‌شوند. گراز و نوعی اسب وحشی در این جزیره زندگی می‌کنند که توانایی خوردن آبِ شور دریا را دارند و طول عمر بسیار کمی دارند.

این شبه جزیره در زمان صفوی به عنوان شکارگاه مورد توجه قرار گرفته و به این سبب دژهایی در این جزیره بنیاد شد. در سال ۱۸۳۷ این جزیره با وجود اعتراض ایران به دست نیروهای روسیه اشغال شد. پس از این اشغال، نیروهای روسی تا چندین دهه یک پاسگاه نظامی در آن داشتند. در حال حاضر دو بنای تاریخی در این جزیره وجود دارد. قلعه روس‌ها که در زمان رضاشاه بنای آن تجدید و به پاسگاه تبدیل شده و خانه وزیر مختار روس، قلعه تخریب و خانه نیز در حال تخریب است.