رودخانه‌ هیرمند منشاء پیدایش تمدن‌های گوناگون

غلامرضا نوری به مانا گفت: تمدن های رودخانه ای عصر باستان مدیون رودخانه ها هستند و اگر رودخانه را حذف كنیم، تمدن های عهد باستان بی معنا خواهد شد.
عضو هیات علمی دانشگاه سیستان بلوچستان در ادامه گفت: اهمیت رودخانه ها و نقش آنان در پایه گذاری تمدن های اولیه آشكارتر است و از این رو كسانی كه هیرمند را نیل سیستان نامیده اند سخنی به گزاف نگفته اند.
نوری در این رابطه می گوید: شهر سوخته در جاده زاهدان ـ زابل در فاصله 55 كیلومتری شهر زابل واقع شده است و ویرانه‌ شهر سوخته، بقایای مركز ماقبل تاریخ سیستان است.
به گفته وی عدم تناسب این مركز شهری نسبت به دیگر مراكز استقرار معاصر در دلتای رودخانه هیرمند، بدون تردید مبین این است كه شهر سوخته بزرگترین مركز جمعیتی و همچنین بزرگترین مركز اقتصادی و فرهنگی این ناحیه بوده است.
وی در ادامه خاطرنشان كرد: نتایج اكتشافات باستان شناسی گواه این است كه هیچ یك از دهكده های معاصر در دلتای رودخانه بیش از 4 هكتار وسعت نداشته است در حالی كه شهر سوخته در نیمه هزاره چهارم پیش از میلاد 80 هكتار وسعت داشته و جمعیتی نزدیك به 8 هزار نفر در شهر سوخته سكونت داشته اند كه این تعداد جمعیت به جمعیت مراكز مهم شهری آن زمان در بین النهرین، سوریه، ایران جنوبی و جلگه سیلابی سند نزدیک است.