نگاهی اجمالی به آینده صنعت نفت
نفت همچون خونی در رگ‌های اقتصاد تلقی می‌شود، اما در سال ۲۰۲۰ این خون به رنگ قرمز در آمده است. شیوع بیماری کووید-۱۹، اقتصاد را در ابعاد گسترده‌ای تغییر داد؛ سیاست‌های قرنطینه، کارمندان و کارگران را خانه‌نشین کرد و بسیاری از پروازها کنسل شد. درنتیجه، تقاضا برای خرید نفت به شدت کاهش یافت، به گونه‌ای که کمترین میزان تقاضای نفتی تا به امروز بوده است.
کد خبر: ۸۶۴۹۵
به گزارش گروه بین الملل مانا، با ادامه این شیوع ، نزاع خشمگین بین عربستان و روسیه در اوایل ماه مارس جنگ قیمت‌ها را آغاز کرد که در نتیجه، ماه گذشته، قیمت نفت به کمتر از یک دوم رسید.
در ۱۲ آوریل، ابرقدرت‌های انرژی به توافقاتی رسیدند که به موجب آن قیمت‌ها را دوباره افزایش دهند. سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) و متحدانش، از جمله روسیه گفته‌اند که از ماه مِی تا اواخر ماه ژوئن، تولیدات نفتی را تا ۹.۷ میلیون بشکه در روز کاهش خواهند داد تا بتوانند بازدهی‌ها و خروجی‌ها را برای دو سال کنترل کنند.
در قرن بیستم «عمو سام» (Uncle Sam: نماد شخصیتی و تجسم ملیت برای آمریکاست) به دنبال آن بود تا اقتصاد اوپک را تضعیف کند، اما در سال ۲۰۱۸ آمریکا با پیشی گرفتن از عربستان سعودی و روسیه، بزرگترین تولید کننده نفت شد. این در حالیست، که انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا و تلاش‌های دونالد ترامپ برای پیروزی مجدد، به آرای ایالت‌های معتبر تگزاس، پنسیلوانیا و اوهایو وابسته است که از مهم‌ترین ایالت‌های تولیدکننده نفت «شیل» آمریکا محسوب می‌شوند. در مقابل، دونالد ترامپ استدلال کرده است که صنعت «بسیار بیشتر از آنچه انتظار می‌رود» رشد خواهد کرد.
در حقیقت، شرکت‌های نفتی خصوصی، شرکت‌های تحت کنترل دولتی و کشورهایی که به صادرات انرژی متکی هستند، باید با شرایط و آسیب‌های پیش‌آمده مقابله کنند. همچنین بهتر است از بحران پیش آمده به عنوان فرصت و مجالی برای بازسازی و مقابله با تغییرات آب و هوایی کرۀ زمین استفاده شود. با وجود این، آنچه مشخص است، کاهش تقاضای جهانی برای نفت خواهد بود و ممکن است در ماه جاری، تقاضای جهانی تا ۲۹ میلیون بشکه در روز کاهش یابد (سه برابر کاهش وعده داده شده توافق نامه اوپک).
شرکت‌های خصوصی در خارج از اتحاد نیز ممکن است تولیدات را کاهش دهند، اما میزان آن نامشخص است. از طرفی، هیچکس نمی‌داند تقاضا چه زمانی افزایش خواهد یافت و این در حالیست که نفت تولید شده، انبار می‌شود و ممکن است مخازن نگهداری نفت استخراج شده ظرف چند هفته اشباع شوند.
اتحاد متزلزل است؛ روسیه، به عنوان بزرگترین تولید کنندۀ نفتی در جهان از سال ۲۰۱۶ عضو اوپک شد، اما بارها شرایط عضویت در این پیمان را نادیده گرفت. از طرفی، بعید به نظر می‌رسد که آمریکا بر اساس دستورالعمل‌های جدید انرژی، به طور دائمی به این پیمان بپیوندد.
پیمان جدید، تضمینی بر سقوط تولید در آمریکا خواهد بود، اما این سهمیه دولت نیست که به سیگنال‌های قیمتی و انگیزه سود پاسخ دهد، بلکه صاحبان در بخش صنعت «شکست هیدرولیکی» منابع نفت شیل در تگزاس تعیین کننده خواهند بود.
زمانی‌که مکزیک از شرایط عربستان سعودی امتناع ورزید، توافق تقریبا از هم پاشید؛ همین امر نشان داد که چگونه یک کشور می‌تواند باعث اختلاف و واگرایی شود. در مقابل، عربستان سعودی، همچنان به سیاست فروش ارزان نفت خام و تخفیف‌های نفتی ادامه داد تا بدین صورت از ابر‌قدرتی خود در بازار جهانی نفت دفاع کرده باشد.
در نهایت، نگرانی دیگری که وجود دارد این است که ممکن است در بلندمدت، تقاضا برای نفت خام کاهش یابد. در حال حاضر به دلیل شیوع ویروس کرونا، محیط زیست فرصتی پیدا کرده تا نفسی تازه کند؛ کاهش آلودگی‌های محیط زیستی، کاهش سفرهای هوایی و بهبود شرایط آب و هوا ممکن است بر نگرش مصرف کننده‌ها تأثیر گذاشته و از این رو تقاضا برای سوخت‌های فسیلی کم شده و اقتصاد را به سمت اقتصاد غیر‌نفتی هدایت کند.
در همین حال، کشورها دوره‌هایی از بی‌ثباتی را تجربه خواهند کرد؛ ایران و ونزوئلا که به دلیل تحریم‌های آمریکا تحت فشار هستند، با کاهش تقاضای نفتی، ممکن است با آسیب‌های جدی اقتصادی و به دنبال آن نا آرامی‌های بیشتری روبه‌رو شوند.
کشورهایی با هزینه‌های بالا و حکمرانی ضعیف مانند نیجریه و آنگولا با خروج سرمایه و بحرانِ تراز پرداخت‌ها مواجه خواهند شد (تراز پرداخت یا BOP به رابطه میان مطالبات یک کشور از بقیه جهان و تعهدات آن کشور به بقیه جهان گفته می‌شود). سال گذشته ورشکستگی در بین تولیدکنندگان نفت آمریکایی پنجاه درصد افزایش یافت و پیش‌بینی می‌شود در سال جاری این رقم افزایش یابد.
فراتر از رویداد‌های امسال، در آیندۀ نزدیک شرایطی پیش خواهد آمد که به ناچار بایستی خود را با آن شرایط وفق بدهیم؛ بی‌ثباتی باعث کاهش اشتهای سرمایه‌گذاران برای پروژه‌های جدید می‌شود و شرکت‌های نفتی در سال جاری هزینه‌های سرمایه را حدود ۲۵ درصد کاهش می‌دهند. رشد حیرت‌آور نفت شیل کاهش می‌یابد و صادرکنندگان بزرگ نفت، از جمله عربستان سعودی ، مجبور خواهند شد تا هزینه‌های عمومی را کاهش دهند.
سال‌هاست که کشورهای تولید کننده نفت با کاهش تقاضای نفتی روبه‌رو هستند، چراکه کشورها تصمیم گرفته‌اند به دلیل تغییرات آب و هوایی، تقاضای نفتی خود را کاهش دهند.
این تهدید به ایجاد هرج و مرج میان تولید کنندگان نفت می‌انجامد، زیرا سرمایه‌ها از بین می‌رود و شرکت‌ها برای سهم خود از یک بازار رو به کاهش می‌جنگند. البته تقاضای نفتی ممکن است برای سال‌ها ادامه داشته باشد، اما تولیدکنندگان نفت بهتر است نگاهشان را به شیوع کرونا تغییر دهند؛ کرونا مانع و کج‌راهی نیست، بلکه نشانه‌ای است از آنچه در آینده رخ خواهد داد.
ترجمه : مارال بیابان‌پیما
منبع: https://www.economist.com/