روی دیگر سکه برجام را نشان خواهیم داد

به گزارش مانا، حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی امروز(چهارشنبه) در جلسه هیئت دولت با بیان اینکه امروز ۱۸ اردیبهشت ماه درست یک سال از خروج غیر قانونی آمریکا از توافق برجام و از زیر پا گذاشتن قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل می‌گذرد، اظهار کرد: امروز ما مصمم هستیم تا یک تصمیم ملی و راهبردی را به عرض ملت ایران برسانیم.
وی ادامه داد: اساس برجام یک تصمیم ملی و راهبردی بود و برجام نه یک تصمیم فردی، نه تصمیم جناحی و نه تصمیم دولتی بود، بلکه تصمیم ملی و تصمیم کل نظام بود.
وی با اشاره به اینکه مردم یک بار قبل از برجام و یک بار بعد از برجام پای صندوق رأی آمدند و این راه را تایید کردند، خاطرنشان کرد: در سال ۹۲ مردم با رای خود از دولت خواستند که خلاقیت جدید را برای حل و فصل مسائل سیاسی و گشودن گره‌ها بکار گیرد که اسم آن را تدبیر و یا تعامل سازنده می‌گذاریم. بعد از چهار سال و پس از اجرای برجام مردم پای صندوق آمدند و نه با ۱۸ میلیون بلکه ۲۴ میلیون رأی به اعتدال، تعامل سازنده و تدبیر رأی دادند.
روحانی ادامه داد: از آغاز توافق برجام دشمنان ایران با آن مخالف بودند. یعنی تندروهای آمریکا، صهیونیست و ارتجاع منطقه؛ همه آنهایی که ضد برجام بودند، ضد ایران بودند و هستند.
رئیس‌جمهور در ادامه صحبت‌های خود با تاکید بر اینکه انتقاد با ضد برجام بودن متفاوت است، گفت: هر کس می‌تواند راجع به هر موضوعی منتقد باشد و بیان نقد حق مردم است، اما دشمنی با برجام مخصوص صهیونیست‌ها، ارتجاع و تندروهای آمریکا بود؛ برجام به نفع منطقه و کل جهان و به ضرر دشمنان ایران بود؛ بنابراین آنها همه توان خود را از سال ۹۳ تا به امروز بکار گرفتند تا این بنای شکوهمند را ویران کنند.
رئیس جمهور تاکید کرد: از شیوه دولت فعلی آمریکا نه تنها مردم منطقه، بلکه حتی دوستان آمریکا، اروپا، کانادا، مکزیک، پاسفیک و متحدان آمریکا و همه شرکت های تجاری و کارآفرینان جهان در رنج هستند. اما در عین حال صهیونیسم، ارتجاع و گروه تندروی داخلی آمریکا به ویژه ایپک فشار وارد کردند تا دولت آمریکا از برجام خارج شود.
روحانی با بیان اینکه دولت جدید آمریکا یک سال و اندی است که بعد از روی کار آمدنش صرفاً شعار خروج از برجام می‌داد، تصریح کرد: بعد از دی ماه سال ۹۶ آمریکایی‌ها برای زیر پاگذاشتن تعهدات برجامی خود امیدوارتر شدند که این موضوع باید در جای خود مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
وی افزود: آمریکایی‌ها در پایان دی ۹۶ اعلام کردند که از برجام خارج می‌شوند و ۱۸ اردیبهشت سال ۹۷ از برجام خارج شدند به امید آن که به قول خودشان تابستانی آن چنانی و سپس ۱۳ آبانی به عنوان نقطه عطف و کریسمسی با حضور در ایران پیش بینی کردند بدون آن که جشن چهلمین سالگرد انقلابی در این کشور وجود داشته باشد.
روجانی با بیان اینکه آمریکایی‌ها در تمامی مراحل دچار شکست شدند، خاطرنشان کرد: آمریکا ابتدا می‌خواست با خروج از برجام ایران را وادار کند که روز بعد از برجام خارج شود تا پرونده را به شورا ی امنیت ببرد و بار از دوش آمریکا برداشته و فشار بر ایران تشدید شود، اما تدبیر و هوشمندی نظام ایران بر این بود که در این دام نیفتاد و در زمین آمریکا بازی نکرد.
رئیس جمهور ادامه داد: وقتی دوستان ما و همچنین کشورهای اروپایی با تماس مستقیم با من به صورت تلفنی، حضوری یا ارسال پیام از جمهوری اسلامی ایران درخواست کردند که به آنها مهلتی بدهیم ما هم به درخواست آنها پاسخ مثبت دادیم.
رئیس جمهور با بیان این که ما نمی‌خواهیم از برجام خارج شویم گفت: امروز روز پایان برجام نیست، بلکه گام جدید در چارچوب برجام است. برجام در بندهای ۲۶ و ۳۶ به ما حق داده است که اگر طرف مقابل تعهد خود را نقض کند ما آن را در کیمسیون مشترک مطرح کنیم آن کمیسیون تشکیل شده است، اما با وجود آنکه اروپا و دوستان ما تاکید کرده‌اند که خروج آمریکا را جبران کرده و به تعهدات خود عمل می‌کنند، اما در مقام عمل شاهد آن نبوده‌ایم.
روحانی ادامه داد: به سران پنج کشور اعلام کردیم که مواد غنی شده و آب سنگین خود را دیگر نمی‌فروشیم تاکنون هر وقت مواد غنی شده ما به ۳۰۰ کیلوگرم می‌رسید اضافه آن را می‌فروختیم و کیک زرد می‌گرفتیم و هر وقت آب سنگین از ۱۳۰ تن تجاوز می‌کرد اضافه آن را می‌فروختیم. از امروز این فروش‌ها انجام نمی‌شود.
روحانی با بیان اینکه طبق تصمیم شورای عالی امنیت ملی از طرف من امروز پنج نامه به سران پنج کشور باقی مانده در برجام ارسال شد، خاطر نشان کرد: در این نامه‌ها به طرف مقابل اعلام کردیم که ما یک سال به توصیه‌های شما عمل کردیم و صبر ما یک صبر استراتژیک بود. ما یک سال حوصله و صبر کردیم و به تعهدات خود عمل کردیم، اما از امروز فروش مواد غنی شده و آب سنگین را متوقف می‌کنیم.
وی با اشاره به توصیه‌های طرف‌های باقی مانده در برجام پس از خروج آمریکا از این توافق تصریح کرد: ما می‌دانستیم که برجام چقدر مهم است و به همین دلیل به آنها پاسخ مثبت دادیم و قرار بود چند هفته صبر کنیم، ولی چند ماه صبر کردیم. ما می‌خواستیم اتمام حجت کرده و مردم هم بدانند که عجله نداریم.
روحانی بیان کرد: اما باز هم از ما خواستند که کمی بیشتر به آنها مهلت بدهیم و ما باز هم به آنها مهلت دادیم. بر اساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام چهار نوبت، با پنج کشور باقی مانده در برجام مذاکره کردیم؛ دو مرتبه در سطح معاونان وزرا و دو بار در سطح وزرا. ما از ساز و کار برجام استفاده کرده و از لحاظ حقوقی هم قدم‌های لازم را برداشتیم.
رئیس جمهور ادامه داد: دوستان ما قدم‌های خوب ولو ناکافی برداشتند و اروپا مواضع خوبی در پیش گرفت اما در مقام عمل و به ویژه در بخش اقتصادی متأسفانه ناتوان بود. من در سال ۹۲ در مصاحبه‌ای با اشاره به مذاکرات سالهای ۸۲ و ۸۳ گفته بودم اروپا در آن سال‌ها دچار این مشکل بود که آمریکا را کدخدا می‌دانست و به همین دلیل نمی‌توانست تصمیم قاطع برای منافع خود بگیرد. الان اروپا کدخدایی آمریکا در امور سیاسی و حقوقی را قبول ندارد، اما شرکت‌ها و بانک‌های آنها آمریکا را کدخدا می‌دانند. این تفکر نادرست است که اجازه نمی‌دهد بخش اقتصادی آمریکا برای منافع اروپا و جهان تصمیم درست اتخاذ کند.
وی با بیان اینکه هفت ماه پیش در سازمان ملل اعلام کردم که استراتژی نظام تعهد در برابر تعهد، نقض در برابر نقض، تهدید در برابر تهدید و اقدام در برابر اقدام است، افزود: امروز به آن سخنان عمل می‌کنیم و می‌گوییم در چارچوب برجام اولین قدم قاطع خود را برمی‌داریم. از سال ۹۴ تا امروز ۱۴ بار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأیید کرده است که ایران به تمام تعهدات خود عمل کرده است و پنج کشور باقی مانده در برجام هم اعتراف کردند که ایران نمی‌تواند از همه منافع خود در برجام استفاده کند. انجام تکالیف در برابر حقوق یک اصل بدیهی حقوقی است. نمی‌شود کشور به تعهدات خود عمل کند ولی از حقوق خود برخوردار نباشد، این عدم توازن را همه قبول دارند.
روحانی اضافه کرد: در حقیقت ما دو فروش دیگر انجام نمی‌دهیم؛ یعنی نه اورانیوم غنی‌شده را دیگر می‌فروشیم و نه آب سنکین را می‌فروشیم.
وی ادامه داد: در چارچوب همین تصمیم به کشورهای مقابل اعلام کرده‌ایم که آن‌ها ۶۰ روز فرصت دارند پای میز مذاکره بیایند و اگر ما در پای میز مذاکره با پنج کشور به نتیجه رسیدیم و منافع اصلی ما به خصوص در حوزه نفت و بانک به‌ عنوان دو منفعت مهم تامین شد، ما به شرایط قبل یعنی شرایط ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۸ باز می‌گردیم، ولی اگر در پایان ۶۰ روز ما به نتیجه ای نرسیدیم دو اقدام دیگر را آغاز می‌کنیم. 
رئیس جمهور در تشریح این دو اقدام گفت: در اقدام نخست ما طبق برجام توافق کرده‌ بودیم که سطح غنی سازی را در حد ۳.۶ نگه داریم، ولی از آن به بعد دیگر سطحی در کار نخواهد بود و از طرف دیگر در مورد رآکتور آب سنگین اراک نیز تصمیماتی را اتخاذ خواهیم کرد. طبق برجام قرار بود که این رآکتور با همکاری گروه ۱+۵ نوسازی شود و ما در مسیر این راه هستیم، ولی به نتیجه نهایی نرسیده‌ایم؛ بعد از ۶۰ روز همان طور که اشاره کردم نسبت به اراک نیز تصمیم گیری می‌کنیم و اعلام خواهیم کرد که در مورد این رآکتور برنامه قبل از توافق برجام را ادامه می دهیم و اراک را تکمیل می‌کنیم. 
روحانی ادامه داد: در مرحله دوم نیز ۶۰ روز فرصت داده می شود و اگر به نتیجه نرسید اقدامات بعدی مورد نظر ما خواهد بود. 
وی افزود: در پیام به پنج کشور این اقدام را گفتیم که اگر بخواهند از اقدام ما سوءاستفاده کنند و پرونده را به شورای امنیت ببرند با یک اقدام قاطع روبه رو خواهند شد و من آن اقدام قاطع را هم توضیح دادم.
 روحانی گفت: مردم ما فکر نکنند ما از برجام خارج شدیم برجام پابرجاست. اما ما امروز آن روی سکه برجام را نشان می‌دهیم که در دو بند می‌گوید در صورت تخلف طرف مقابل شما هم می‌توانید تعهد خود را کاهش دهید و ما احساس کردیم برجام نیاز به جراحی دارد و قرص‌های مسکن یک ساله کارساز نبوده است.
وی تاکید کرد: ملت و نظام ما اگر یکپارچه در این مسیر حرکت کند دنیا پیام ما را دریافت می‌کند. ما مرد صلح و اعتدال هستیم و ما آغازگر نقض تعهدات و جنگ نبوده‌ایم و نخواهیم بود. اما تسلیم قلدری نشده‌ایم و نخواهیم شد و این فرهنگ ما ایرانیان و فرهنگ اسلام و پیامبر ماست.
رئیس جمهور افزود: من در اینجا به کشورهای دوست‌مان و به پنج کشور باقی‌مانده اعلام می‌کنم که ما آماده مذاکره در چارچوب برجام، نه یک کلمه کم و نه یک کلمه اضافه هستیم؛ برجام همان برجام است، تغییر نمی‌کند. اما اگر برای اجرای تعهدات، پای میز مذاکره بنشینیم، ما میز مذاکره را ترک نکرده ایم و شما مرتب گفتید که ما میز را ترک نمی کنیم. آن قلدری که میز را به هم بزند، تا امروز ناموفق است.
روحانی اظهار کرد: قاعدتا همه شما به نقش ایران در امنیت منطقه از خلیج فارس تا مدیترانه، از دریای خزر تا دریای سرخ، مطلع هستید و می دانید که نقش ایران در مبارزه با تروریسم در منطقه تا چه حد بوده و اگر نقش ما نبود، تروریسم ها در پایتخت های کشورهای اروپایی جولان می‌دادند.
وی افزود: شما می دانید به جای آنکه نقش سیل مهاجرین از اینجا به سمت اروپا باشد، ما پذیرای میلیون ها مهاجر هستیم.
رئیس جمهور تصریح کرد: ما بزرگترین سنگر مبارزه با مواد مخدر به واسطه فداکاری و ایثار چهارهزار شهید در مرزها هستیم تا این مقدار مواد مخدر از مرزها عبور نکند و به کشورهای شما نرسد.
وی ادامه داد: شما می دانید انجام این اقدامات میلیاردها دلار مخارج دارد و با شرایطی که آمریکا به وجود آورده است، قادر به پرداخت این شرایط نیستیم.
روحانی اظهار کرد: نمی‌توان هزینه برجام را ما پرداخت کنیم. برجام برای امنیت جهان و منطقه و صلح و توسعه منطقه است و همه باید بهایش را پرداخت کنند. شما می خواهید برجام بر سایه شما هم باشد درحالی که همه کارش برعهده ما باشد. شما هم برای حفظ امنیت خود و جوانان تان در برابر مواد مخدر،‌ سیل مهاجر و همکاری های دیگری که ایران تا کنون داشته است، وظیفه دارید. اگر این روند ادامه داشته باشد، همکاری ها تعطیل می شود.
وی افزود: از شما نمی‌خواهیم طبق مصلحت ایران برای آینده کشور خود عمل کنید بلکه می خواهیم برای مصلحت کشورتان اقدام کنید.
رئیس جمهور تصریح کرد: ما امروز با زبان جدیدی مذاکره را شروع کردیم اما میز مذاکره را ترک نکردیم. ما با زبان حقوقی با شما سخن گفتیم و دیروز با زبان سیاسی با شما صحبت کردیم که این حق ماست.
وی ادامه داد: بدانید ایران به خوبی قادر است کشور را اداره کند، نظام ما نظام پایدار و ملت ما منسجم است و اگر هم اختلافی داشتیم، اختلاف سلیقه به خاطر فشار آمریکاست که این اختلاف سلیقه را کنار گذاشتیم و کنار می گذاریم.