شناورهای کیپ سایز و VLOC قدرتی دوباره می گیرند

(تحلیل پروفایل ناوگان، چشم اندازهای تجارت و نرخ)
1. توسعۀ ناوگان (تحویل شناورها، اوراق سازی، رشد ناوگان)
در این تحلیل به بررسی وضعیت کنونی ناوگان شناورهای کیپ سایز و VLOC بر حسب تعداد واحدهای تجاری، DWT مجموع، دفتر سفارشات، تحویل ماهانه شناورها، اوراق سازی و رشد پروژه ای ناوگان خواهیم پرداخت. بر همین اساس تعاریف معمول خود برای بخش شناورهای فله را در نظر می گیریم که در بخش های دیگر به آن به وضوح اشاره می کنیم. از این رو، بین شناورهای قدیمی کیپ سایز (120 هزار تا 189و999 هزار DWT) و نیوکستل ماکس ها (190 هزار تا 219 هزار و 999 DWT)، وزماکس (220 هزار تا 269 هزار و 999 DWT)،VLOC (270 هزار تا 379 هزار و 999 DWT) و ویلماکس (بیش از 380 هزار DWT) تمایز قائل می شویم. در این تحلیل شناورهای بزرگتر از 120 هزار DWT، شناورهای فله حمل عمومی و شناورهای ویژه حمل سنگ معدن را مبنا قرار داده و مابقی را در این بررسی مورد مطالعه قرار نمی دهیم.
بر اساس محاسبات ما، ناوگان تجاری شامل شناورهای موجود در انبار و یا در یارد تعمیرات با ظرفیت بیش از 120 هزار DWT یک هزار و 546 فروند شناور برابر با ظرفیت مجموع 305.1 میلیون DWT را دربرمیگیرند.
در سه ماه نخست سال 2017 میلادی، تحویل 51 فروند شناور با ظرفیت بیش از 120 هزار DWT برای مجموع 10.4 میلیون DWT بربر با 34.2 درصد در مقایسه سال به سال را تحویل دادیم.از میان شناورهای تحویل داده شده 18 فروند ظرفیتی بین 120 هزار تا 189 هزار و 999 DWT، 27 فروند با ظرفیت 19 هزار و 219 هزار و 999 DWT و شش فروند ظرفیتی بین 220 هزار و 269 هزار و 999 DWT دارند. انتظار می رود تحویل شناورها در سال 2017 میلادی در مجموع به ظرفیت 16 میلیون DWT برسد. حدود 51 درصد از دفتر سفارش ها که قرار است در سال جاری میلادی تحویل داده شوند ظرفیتی بین 190 هزار تا 219 هزار و 999 DWT دارند.
در سه ماه نخست سال جاری میلادی، اوراق 12 فروند شناور با ظرفیت بیش از 120 هزار DWT و مجموع 2.4 میلیون DWT ثبت شده است که در مقایسه سال به سال 63.3 درصد افت داشت. از میان شناورهای اوراق شده هشت فروند سایزی بین 120 هزار تا 189 هزار و 999 DWT، یک فروند با ظرفیت بین 190 هزار تا 219 هزار و 999 DWT، یک فروند با ظرفیت 220 هزار تا 269 هزار و 999 DWT و دو فروند بین 270 هزار تا 379 هزار و 999 DWT داشتند.
در بازۀ زمانی سال های 2017/19 میلادی اوراق شناورها از میزان حداکثری خود در سال های 2015 و 16 میلادی به ویژه در بخش شناورهایی با ظرفیت 120 هزار تا 189 هزار و 999 DWT کاهش می یابد.
تقسیم بندی سایز شناورهای کیپ سایز و VLOC
کیپ سایزهای قدیمی: 120,000-189,999 DWT
نیوکستل ماکس: 190,000-219,999 DWT
وزماکس: 220,000-379,999 DWT
VLOC: 270,000-379,999 DWT
ویل ماکس: 380,000+ DWT






در سه ماه نخست سال جاری میلادی، اوراق 12 فروند شناور با ظرفیت بیش از 120 هزار DWT و مجموع 2.4 میلیون DWT ثبت شده است که در مقایسه سال به سال 63.3 درصد افت داشت. از میان شناورهای اوراق شده هشت فروند سایزی بین 120 هزار تا 189 هزار و 999 DWT، یک فروند با ظرفیت بین 190 هزار تا 219 هزار و 999 DWT، یک فروند با ظرفیت 220 هزار تا 269 هزار و 999 DWT و دو فروند بین 270 هزار تا 379 هزار و 999 DWT داشتند.


در سه ماه نخست سال جاری میلادی، افزایش خالص ناوگان فله خشک برای شناورهایی با ظرفیت بیش از 120 هزار DWT در مجموع به هفت میلیون و 900 هزار DWT رسید. بیشترین میزان توسعۀ ناوگان در بخش شناورهایی با ظرفیت 190 هزار تا 219 هزار و 999 DWT بود که در مجموع پنج میلیون و 400 هزار دلار ثبت شد و کمترین میزان به شناورهایی با ظرفیت بین 270 هزار تا 379 هزار و 999 DWT با مجموع 0.6 میلیون DWT تعلق گرفت.








پیش بینی رشد در بازۀ زمانی سال های 2017-19 میلادی بر اساس دفتر سفارش اخیر است و بر همین اساس کاهش میزان فعالیت اوراق شناورها به دنبال ایجاد تعادل دوباره در بازار با توجه به تحویل کمتر شناورها و افت در میزان ثبت سفارش ها انتظار می رود.

فعالیت سفارش شناورها با ظرفیت بیش از 120 هزار DWT به طور قابل توجهی در بازۀ زمانی سال 2015-16 میلادی کاهش یافت به گونه ای که تنها 19 فروند شناور با ظرفیت بیش از 380 هزار DWT، 10 فروند بین 270 هزار تا 379 هزار و 999 DWT و یک فروند با ظرفیتی بین 120 هزار تا 189 هزار و 999 DWT در سال گذشتۀ میلادی سفارش داده شد. اما، سفارش های جدید در سال جاری با ثبت سفارش 20 فروند شناور به کشتی سازی Jinhai در ماه فوریه روالی صعودی به خود گرفت.

اساساً به موجب تعداد کم سفارش های ثبت شده در سال 2015-16 میلادی، سهم شناورها در دفتر سفارش و کشورهایی با ناوگان تجاری سطحی متعادل را به جز در بخش شناورهای ویل ماکس در پیش گرفته است.


بیشترین تحویل در بخش شناورهایی با ظرفیت 120 هزار تا 189 هزار و 999 DWT انجام شد. اما از سال 2000 میلادی، سهم این شناورها افزایش یافت و در سایز میانگین به بالای 170 هزار DWT رسید.


طی دو سال آینده و بر اساس جدول زمان بندی شده تحویل شناورهایی با سایز بین 170 هزار تا 269 هزار و 999 DWT بالاترین میزان را به خود اختصاص می دهد. افزون بر آن شناورهایی با سایز بیش از 380 هزار DWT تحویل داده خواهند شد.

یاردهای چین طی سال های اخیر در بخش ساخت شناورهای مذکور با سهم 50 و 62 درصدی به ترتیب در سال 2013 و 14 میلادی پیشتاز بودند. اگرچه سهم چین در بازار و در سال 2015 میلادی همزمان با افزایش سهم ژاپن و در دست گرفتن 60 درصد بازار کاهش یافت، مجددا توانست در سال های 2016 و 17 بازار را در دست گرفت.


بازده یاردهای کشتی سازی ژاپن طی دو دهۀ اخیر تقریباً پایدار باقی مانده است. بازده یاردهای چین نیز از سال 2010 میلادی به طور چشمگیری افزایش یافته است.







4. طرف درخواست (فولاد، سنگ آهن، ذغال سنگ)
شناورهایی با ظرفیت بالای 120 هزار DWT در تجارت ذغال سنگ و سنگ آهن بیشترین کارایی را دارند و برای حمل و نقل بوکسیت نیز استفاده می شوند. در همین راستا شناورهایی با ظرفیت کمتر به صورت پراکنده در تجارت محمولات دیگر مانند غلات مورد استفاده قرار می گیرند.
رشد تجارت دریابرد در حوزۀ سنگ آهن و ذغال سنگ به طور میانگین در مقایسه با سال گذشته و دهۀ اخیر هفت درصد گزارش شده که واردات چین در این میان نقش قابل توجهی داشته است. اما، دو سال اخیر ناامید کننده بوده است به گونه ای که در سال 2016 میلادی تجارت سنگ آهن رشد تقریبیِ چهار درصدی را تجربه کرد و حجم ذغال سنگ رشد کمتر از یک درصد را ثبت کرد. در این راستا، چین در مرکز توجه قرار گرفت. در سال گذشتۀ میلادی، این کشور رکورد واردات 1.025 میلیون تن سنگ آهن را شکست و با رشد 7.5 درصدی همراه شد. واردات به موجب افزایش ناچیز در تولید فولاد، ذخایر سنگ آهن بهبود یافت و تولید داخلی جایگزین واردات ارزان و با کیفیت بالاتر شد. تولید فولاد خام در چین و در سال 2016 میلادی به 806.7 میلیون تن رسید که خبر از افزایش 0.8 درصدی آن می دهد. ذخایر سنگ آهن در بنادر چینی نیز از اواسط سال 2015 میلادی روندی صعودی داشت و از ماه مارس سال جاری میلادی مرز 130 میلیون تن را رد کرد.
اما برخلاف تجارت قدرتمند سنگ آهن به چین در سال 2016 میلادی خطراتی در سال جاری میلادی شامل کاهش بازده فولاد و تقاضا، اتمام ذخایر سنگ آهن و قیمت های بالای سنگ آهن وجود دارد که می تواند منجر به ذخیره سازی دوباره در انبارها و افزایش بازده داخلی شود. حجم واردات ذغال قهوه ای و ذغال سنگ چین در سال 2016 و پس از بازده تحمیلی دولت به دنبال کمبود منابع و افزایش نرخ ذغال سنگ داخلی، جانی دوباره گرفت. در نتیجه، بازده مجموع ذغال سنگ خام در مقایسۀ سال به سال 9.4 درصد افت داشت و به سه میلیارد و 400 میلیون تن رسید. این درحالی است که واردات چین رشد 25.2 درصدی را پشت سر گذاشت و به 255.5 میلیون تن رسید.
بر اساس پیش بینی ها، واردات ذغال سنگ حرارتی چین در سال جاری به موجب افزایش توان نیروگاه 30 میلیون تن افزایش یافت. در مقابل احتمال کاهش ناچیز تولید نیز وجود دارد که می تواند رشد واردات این کشور را در سطحی پایین قرار دهد.

تجارت ذغال سنگ کوک/ حرارتی
• دومین تجارت کالای فله خشک پس از سنگ آهن
• رشد سریع تقاضای چین در سال 2009/13 میلادی
• کاهش حجم در سال های 2015/16 میلادی
• کاهش 30 درصدی واردات چین در سال 2015 و جان گرفتن دوباره در سال 2016 میلادی
• کاهش قابل توجه واردات اتحادیه اروپا

تجارت سنگ آهن
• کالای تجاری رتبه اول
• حمل این کالا با شناورهای کیپ سایز و پاناماکس
• محدودیت تجارت در مسیرهای برزیل-چین و استرالیا-چین
• روند کند تجرات در 2015 و احیا دوباره در 2016


صادرات سنگ آهن از برزیل طی پنج سال اخیر 13 درصد افزایش یافت. در سال 2016 میلادی، صادرات سنگ آهن از این کشور با رشد 2.1 درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشتۀ میلادی به 374 میلیون تن رسید.


در سه ماه نخست سال جاری میلادی، رشد صادرات سنگ آهن برزیل به چین با افزایش 10 درصدی همراه شد.


صادرات سنگ آهن از استرالیا طی پنج سال گذشته افزایش قابل توجه 83 را ثبت کرده است. در سال 2016 میلادی، صادرات این محموله از استرالیا با افزایش 5.4 درصدی به 853.4 میلیون تن رسید.


چین بزرگترین وارد کنندۀ سنگ آهن از استرالیاست که میزان 82 درصد از صادرات این محموله را در سال گذشته به خود اختصاص داد. دیگر مقاصد صادراتی اصلی شامل ژاپن و کرۀ جنوبی است که حجم کمتری را در مقایسه با چین به خود اختصاص می دهند.




در سه ماه نخست سال جاری میلادی نرخ چارتر زمانی در مسیرهای C3، C5 و C7 به ترتیب 129، 92 و 108 درصد در مقایسه با مدت مشابه سال 2016 میلادی افزایش یافت.


در سه ماه نخست سال جاری میلادی، نرخ های چارتر زمانی یکسالخ به طور میانگین و به ازای هر روز به 12 هزار و 300 دلار رسید که در مقایسه با مدت مشابه با ثبت هفت هزار و 900 دلار افزایش یافته است.


نرخ شناورهای دست دوم و نوساز کیپ سایز از ماه آوریل سال 2014 میلادی روندی نزولی به خود گرفت و نرخ پایین حمل ونقل آن را تشدید کرد. اما، نرخ شناورهای نوساز در ماه های اخیر روندی ثابت را در پیش گرفته است و نرخ شناورهای دست دوم به موجب بهبود نرخ حمل و نقل رو به افزایش است.


در سه ماه ابتدایی سال جاری میلادی، دست کم 22 فروند شناور فروخته شد که 17 فروند ظرفیتی بین 120 هزار تا 189 هزار و 999 DWT و چهار فروند ظزفیتی بین 190 هزار تا 219 هزار و 999 DWT دارند. در سال 2016 میلادی، دست کم 95 فروند شناور با افزایش 58 درصدی در مقایسه با سال 2015 میلادی در بازار به فروش رسید.

6. جمع بندی
بازار کیپ سایز در سه ماه سوم سال گذشتۀ میلادی با سختی خود را بالا کشید و در سه ماه سوم سال جاری میلادی توانست دوباره بازار را در دست بگیرد و شاهد افزایش 311 درصدی نرخ در بورس بالتیک و رسیدن آن به 11 هزار و 170 دلار در روز باشد.
همزمان با بهبود شرایط بازار، میزان تحویل شناورها افزایش یافت به گونه ای که در سه ماه نخست سال جاری میلادی51 فروند شناور با ظرفیت بالای 120 هزار DWT تحویل مالکان شد و مجموع آن به 10.4 میلیون تن رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته میلادی خبر از افزایش 34.2 درصدی آن می دهد. از بین شناورهایی که تحویل شده اند، 18 فروند ظرفیتی بین 120 هزار تا 189 هزار و 999 DWT، 27 فروند ظرفیتی بین 190 هزار تا 219 هزار و 999 DWT و شش فروند بین 220 هزار تا 269 هزار و 999 DWT دارند. بر اساس پیش بینی ها نیز حدود 16 میلیون DWT شناور در سال جاری میلادی تحویل مالکان داده می شود.
در پایان، سرعت اوراق شناورها نیز کند اعلام شد به گونه ای که در سه ماه نخست تنها 12 فروند شناور روانۀ یارد اوراق شدند و در مقایسه سال به سال این آمار 63.3 درصد کاهش یافت. در طرف تقاضا، رشد مثبتی اعلام شد چراکه چین واردات حجم زیادی از سنگ آهن را مدیریت کرد.