میراث دریانوردان ایرانی در بنادر چین

کتاب میراث دریانوردان ایرانی در بنادر چین به قلم محمدباقر وثوقی استاد تاریخ دانشگاه تهران و توسط انتشارات پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری منتشر شده است.

نویسنده کتاب در مقدمه با عنوان طرح مساله می نویسد: ایران و چین در دوران پیش از اسلام بیش از هزار سال درطول حکومت هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان مرزهای مشترک داشتند و مناسبات این دو کشور را دراین دوره باید در چارچوب روابط تجاری و فرهنگی مورد ارزیابی قرار داد.

در واقع بخش مهمی از آنچه در قرن نوزدهم میلادی با نام جاده ابریشم شهرت مسیرهای باستانی ارتباطی زمینی بین ایران وچین است که کشور ما را از شرق و شمال شرقی به شهرها و آبادی های چین متصل می کرده است.

شاخه شمالی این جاده از ناحیه خوارزم وقراقروم، شاخه میانی از طریق مرو، بخارا و سمرقند و شاخه جنوبی آن از بلخ، طالقان و بدخشان می‌گذشت به شهر کاشغر می‌رسید. کاشغر دراین مسیر نقش مهمی را ایفا می کرد تا آن جا که در برخی از متون تاریخی دوره اسلامی با عنوان نخستین شهر مرزی چین ومرز دارالاسلام از آن یاد شده است.

نویسنده در ادامه می نویسد: از این رو این شهر در مطالعات مرتبط با جاده ابریشم حائز اهمیت بسیار است و درواقع به دلیل همین موقعیت طبیعی تنها راه برای تبادل کالا بین دوکشور مسیر منتهی به کاشغر بود.

درواقع دو امپراطوری ایران و چین دردوره پیش از اسلام منافع مشترکی دراین جاده داشتند.

دراین تحقیق بخش عمده ای از کتیبه‌ها و آثار اسلامی دریانوردان خلیج فارس در شهرهای بندری گوانجو در جنوب، یانجو و خانجو و چوانجو در شرق چین قرائت، بازخوانی و تصاویر آن ها منتشر شده است.

این کتاب که با شمارگان ۵۰۰ نسخه دارای بیست سرفصل از جمله تجارت دریایی راه دور در خلیج فارس در دوره ایران باستان، مناسبات دریایی ایران و چین در دوره اسلامی، بندر «چوانجو» با نام ایرانی «زیتون» میراث دریانوردان ایرانی دربندر زیتون، مسجد فونیکس، میراث دریانوردان ایرانی در چین و... است.