۱۴ آذر ۱۳۹۴ - ۱۳:۳۹

موفقیت در آیمو یک اقدام همگانی است و منحصر به سازمان بنادر نمی شود

نویسنده: مجید یوسفی
کد خبر: ۵۸۷۵۰
موفقیت در آیمو یک اقدام همگانی است و منحصر به سازمان بنادر نمی شود
عضویت ایران در شورای آیمو ـ سازمان بین المللی دریانوردی ـ یکی از دغدغه های ماههای گذشته مدیران سازمان بنادر و فعالان صنعت حمل و نقل دریایی بود. این نگرانی تا آنجا پیش رفت که از چهار ماه گذشته، مدیرعامل سازمان بنادر با تمهیدات و اقدامات دیپلماتیک رایزنی هایی در آیمو انجام داد که به نوعی یکی از کم سابقه ترین فعالیت های دیپلماتیک سازمان بنادر در عرصه های بین المللی بود. به رغم آن، در انتخاب اخیر آیمو، ایران از صعود و عضویت در شورای 40 این نفر این سازمان بازماند.
علی اکبر مرزبان نماینده سابق ایران در آیمو در گفتگوی تفصیلی با مانا همه اقدامات سازمان بنادر و مدیر عامل آن را کم نظیر توصیف کرد و عدم دستیابی ایران در این شورا را هم ناشی از تیرگی روابط ایران با دنیای غرب دانست و کشمکش های ایران بر سر مسئله هسته ای در توافقات اخیر 1+5 قلمداد کرد.
وی معتقد است که توفیق در عضویت شورای آیمو نیازمند یک کار میدانی و همگانی است و نمی توان آن را صرفاً به یک نهاد منحصر و محدود کرد. چه آنکه از سازمان بنادر تا وزارت راه و شهرسازی و وزارت امورخارجه همگی می توانند در این راه نافذ و موثر بوده باشند.ادامه این گفتگو از نظرتان می گذرد:
 
 * آقای مرزبان! به تازگی نتایج انتخابات شورای آیمو منتشر شد، متاسفانه علی رغم تلاش های صورت گرفته ایران نتوانست در گروه C عضویت پیدا کند، بنظر شما دلایل عدم توفیق ما در شرایط کنونی چیست؟
ـ مقدمتاً باید گفت، شورای آیمو یکی از ارکان سیاست گذاری سازمان بین المللی دریانوردی (IMO)است که در بحث اداری، مالی، بودجه و تهیه سیاست های راهبردی کلان آیمو در زمینه ایمنی، امنیت دریانوردی، حفظ محیط زیست دریایی و افزایش بهره وری کشتیرانی فعالیت می کند؛ کمیته های اصلی و فرعی باید تحت هدایت و رهبری شورا فعالیت کنند. اعضای شورا با توجه به کنوانسیون آیمو در سه گروه A ، B، C انتخاب می شوند که در هر گروه از A و B، ده کشور عضویت دارند و اعضای گروه C از 20 کشور تشکیل می شود .از آنجا که معمولاً تعداد کشورهای کاندیدا در گروه A و B با تعداد مورد نیاز برابر است ، فلذا انتخاباتی برای این دو گروه برگزار نمی شود . اعضای این دو گروه معمولا کشورهایی هستند مانند آمریکا، انگلیس و پاناما که بیشترین سهم را در تجارت بین الملل و کشتیرانی دارند؛ اما گروه C ترکیبی از سایر کشورهای صاحب صنعت کشتیرانی و صنایع دریایی است که تعداد 20 کشور در آن عضویت خواهند داشت که با اعضای گروه A و B مجموعاً 40 کشور از مجموع 171 کشور عضو آیمو را تشکیل می دهند و برای یک دوره دو ساله توسط مجمع انتخاب می شوند . در دوره های گذشته حداکثر کاندیدایی که برای گروه C وجود داشت به 32 کشور می رسید ولی امسال 23 کشور کاندید شده بودند؛ این 40 کشور منتخب در شورا از یک حق برابر بر خوردار هستند؛ علاوه بر اعضای شورا که در اجلاس های آن شرکت می کنند (اجلاس ها هر ساله حداقل دو بار برگزار می شود) سایر کشورهای عضو آیمو هم بعنوان عضو ناظر می توانند شرکت و اظهار نظر کنند و دیدگاه ها و نظرشان را در باره مسایل مطروحه بیان کنند، اما مجموعا در رای گیری نظر 40 کشور عضو تاثیرگذار و ملاک است.
* فرایند مذاکراتی که اخیراً سازمان بنادر و دریانوردی انجام داد به چه صورت بود؟
ـ برای کشورهایی که عضو یکی از ارکان تصمیم گیری در سازمان های بین المللی همانند آیمو هستند، صرف نظر از جنبه فنی و تخصصی یک پرستیژ دیپلماتیک و وزن سیاسی برای آن کشور ایجاد می کند که زمینه را برای گسترش همکاری ها و نفوذ در سایر ارکان آن سازمان بین المللی فراهم خواهد کرد. به طور مثال آیمو دارای هفتکمیته فرعی و پنج کمیته اصلی و کارگروه های ویژه است، هنگامی که عضو شورا می شوید با گذشت زمان می توانید به سایر ارکان مانند ریاست کمیته های اصلی و فرعی راه پیدا کنید. در کل هنگامی که حدود 110 عضو به یک کشور رای می دهند که به عضویت شورا برسد ، به این معنی است که آن کشور دارای یک مقبولیت بین المللی در آن زمینه است؛ بررسی شاخص هایی همچون وزن سیاسی و دیپلماتیک (اوضاع و احوال حاکم بر روابط بین الملل آن کشور) و بررسی وزن فنی و تخصصی کشور مشخص می کند که چه میزان می تواند در انتخابات شورا موفق شود و رای جذب کند. کشور ما به اقرار دبیرکل آیمو و بسیاری از نماینده های کشورها در زمینه فنی و تخصصی حداقل جزو 15 کشوری است که از شایستگی حضور در گروه C شورا برخوردار بود، در این میان کشورهای کنیا، تایلند، پرو و جاماییکا هم حضور دارند که اصلا جایگاهی همانند ایران در آیمو ندارند، ولی عضو شورا هستند؛ اما ایران که سابقه فعالیت خوبی دارد و در کمیته های اصلی و فرعی سند می دهد، در اجلاس ها شرکت می کند و نظر ارائه می دهد از نظر فنی و تخصصی عضو شورا نیست، در جلسه اخیر هم بسیاری از نماینده ها عنوان کردند که جای ایران در شورا خالی است و در کل از لحاظ فنی و تخصصی هیچ مشکلی که مانع حضور ایران در شورای آیمو شود ، وجود ندارد 
* تا چه اندازه جایگاه فنی و تخصصی ایران در احراز شرایط کلی موثر است؟
ـ صلاحیت فنی و تخصصی برای عضویت در شورا لازم است ولی به تنهایی کافی نیست؛ باید وزن دیپلماتیک، سیاسی و اوضاع و شرایط حاکم بر روابط بین الملل را نیز بررسی کنیم. در کل می توان گفت، 80 درصد وزن سیاسی و اوضاع و احوال دیپلماتیک و 20درصد وزن فنی و تخصصی تاثیر گذار در رای گیری شورا است. اصولاً توفیق در عضویت در شورا نیازمند یک کار میدانی و همگانی است از سطح سازمان ما بگیریم تا وزارت راه و شهرسازی و به ویژه وزارت امور خارجه کشورمان و آن را نمی توان صرفاً به یک نهاد منحصر و محدود کرد. تا آنجا که به سازمان بنادر و دریانوردی مربوط می شود، الحق و الانصاف اقدامی متصور نبود که انجام نشده باشد. 
* آیا جریانات برجام و سایر اتفاقات تاثیرگذار است؟
ـ اوج فعالیت های فنی و تخصصی کشور در سال 2009 میلادی بود و فعالیت های بسیاری در آیمو داشتیم از جمله پروژه اصلاح جامع کنوانسیون STCW که آقای شهبا رئیس یکی از دو کارگروه متشکله بود و واقعاً ایران بسیار خوب درخشید، در همان سال کاندید انتخابات شورا شدیم و امیدوار بودیم در شورا رای بیاوریم اما به دلایل روابط سیاسی 72 رای بیشتر نیاوردیم؛ به همین دلایل در سال های 2011 و2013 صلاح ندانستیم که کاندیدای انتخابات شورا شویم؛ در واقع از سال 2011 الی 2015 میلادی به مدت چهار سال به دلایل سیاسی اوضاع مناسبی نبود و از انتخابات کنار کشیدیم و در موقعیت های دیگری هم که کرسی هایی داشتیم از دست دادیم؛ بطور مثال در سال 2009 میلادی که انتخابات شورای آیمو برگزار می شد؛ قبل از انتخابات، در شورای حکام سازمان بین المللی انرژی هسته ای کشورهای عضو یک قطعنامه علیه ایران صادر کردند و به شورای امنیت سازمان ملل متحد گزارش دادند. به همین دلیل نتوانستیم در انتخابات آیمو رای بیاوریم. اصولاً خیلی دور از ذهن است که کشورها در یک سازمان بین المللی هم عرض شما را محکوم کنند و همان کشورها از شما برای عضویت در شورای آیمو پشتیبانی کنند و با رأی خود به شما نوعی اعتبار و پرستیژ بین المللی ببخشند.! 
* چقدر این روابط به صورت زنجیره ای با هم ارتباط دارند؟
ـ همان طور که عرض شد، در عالم سیاست در روابط بین الملل معنا ندارد که یک کشور را در یک سازمان بین المللی محکوم کنند و همان ها در یک سازمان بین المللی دیگر که هم عرض با آن سازمان است، آن کشور را عضو شورا کنند که باعث ایجاد پرستیژ و ارتقاء آن کشور در عرصه بین المللی می شود؛ جایگاه کشور از لحاظ وزن فنی و تخصصی عالی بود اما چون وزن سیاسی کشور کاهش یافته بود سبب شد که کشوری همچون پرو بتواند عضو شورا شود، ولی ایران از صعود باز بماند؛ یا در همان انتخابات 2009 میلادی کشوری همچون کویت که یک نماینده دائمی ندارد و اصلاً فعالیت خوبی هم ندارد و هیچ سندی هم ارائه نکرده است با 107 رای بعنوان بیست و یکمین کشور انتخاب می شود و در رتبه یکی به آخر می ایستد. بعدش هم تنش های بین المللی در پرتو زورگویی های بعضی دولت ها در بحث هسته ای ادامه یافت تاجایی که سفارت هم در سال 2011 میلادی تعطیل شد و به همین دلایل تصمیم گرفته شد که در انتخابات سال 2011 و 2013 کاندید نشویم.
* معمولا در آیمو چه نوع آرایی را توانستیم جذب کنیم؟ منظورم این است که رای هایی که به نوعی متحدان سیاسی ما هستند؟
ـ در آیمو دارای یک رای سنتی هستیم یعنی چه تحریم باشیم یا نباشیم یکسری از کشورها از جمله کشورهای مسلمان، کشورهای عدم تعهد، کشورهای کوچکی که ما را قبول دارند به کشورمان رای خواهند داد.
* این رای های ثابت دقیقا چه تعداد خواهد شد؟
ـ در کل به طور میانگین 70 رای را شامل می شود؛ در انتخابات امسال هم اگر برجام را نداشتیم شاید حداکثر 70 رای را بدست می آوردیم؛ اما امسال در ماه اردیبهشت اعلام کاندیداتوری برای شورا کردیم حال آنکه، برجام در تیر ماه تایید شد و هنوز هم که اجرایی نشده است و یک ماه دیگر قطعی می شود؛ بنابراین هنوز خود برجام هم به نتیجه نرسیده است و اگر بخواهیم آثار برجام را بطور عملی در روابط بین الملل و نفوذ ایران در سازمان های بین المللی ( به عنوان یکی از راهبردهای وزارت خارجه) بدست آوریم حداقل به یک سال زمان نیاز داریم؛ در زمان حال ترافیک رفت وآمدهای دیپلماتیک بسیار است و هر هفته یک وزیر، نخست وزیر و با هیئت های تا 300 نفره اقتصادی به ایران می آید اما هیچ کدام از این روابط به مرحله اقدام و اجرا نرسید و در مرحله تفاهم نامه می ماند و منتظر می مانند؛ اما نباید این مسئله نادیده گرفته شود که طی این 3-4 ماه زمانی که بعد از برجام برای انتخابات شورا داشتیم تاثیر روانی بر انتخابات شورا داشت؛ بعد از دو دوره توقف امسال در انتخابات شورا کاندید شدیم، امیدوار هستیم که برجام اجرا شود و ایران بتواند به سازمان های بین بین المللی بازگردد. این بدان معنا نیست که ما در سازمان های بین المللی حضور نداشتیم، بلکه منظورم نفوذ در ارکان تصمیم گیرنده و تصاحب کرسی ها و پست های کلیدی است. تحقق این امر یک الی دو سال زمان می برد و ایران شاید بتواند در انتخابات 2017 رای بیاورد که آن هم الزامات خاص خود را دارد؛ از طرف دیگر ما دو دوره از انتخابات دور بودیم منظورم انتخابات سال 2011 و 2013 می باشد. حال اگر می خواستیم تا انتخابات سال 2017 صبر می کردیم و بعد کاندیدا می شدیم، این بدان معنا بود که ما پس از گذشت این سه دوره و در طول هشت سال از سال 2009 هیچ ایده، دیدگاه و برداشتی از وضعیت کشور در آیمو در دست نداریم. امسال در انتخابات شورا کاندید شدیم اما تکلیف مالایطاق نمی توان کرد؛ در کل سازمان بنادر می تواند دو موضع اتخاذ کند. یک موضع انفعالی است یعنی امسال و سال 2017 میلادی کاندیدای شورا نمی شویم؛ دیگری موضع فعالانه است یعنی اینکه شجاعت به خرج می دهیم و فعالیت های خود را گسترش می دهیم و تمام تلاش خویش را می کنیم که بتوانیم عضو شورا شویم اما نباید خیلی بلند پرواز باشیم و باید واقعیت ها هم آنگونه که توضیح داده شد، در نظر گرفته شود.
* امسال چه میزان رای از رای های سنتی ما بیشتر شد؟
ـ آقای سعیدی نژاد مدیر عامل سازمان، کار را از همان اول شخصاً پیگیری کرد و در اولویت برنامه های سازمان قرار داد . ایشان بارها با وزیر راه و شهرسازی و معاون وزیر امور خارجه صحبت و جلسات متعدد برگزار کردند. وزیر راه با وزیر امور خارجه صحبت هایی کردند و همه در سازمان بسیج شدند و جلسات متعدد تشکیل دادند و نهایتاً وزارت امور خارجه نیز قانع شد تا کاندید شویم، همین کاندید شدن این امکان را می دهد که در آیمو یک هفته فعالیت کنید، میهمانی بدهید، با کشورهای دیگر رایزنی کنید، دو نوبت زمان می دهند که نماینده کشور دیدگاه خود را درباره مسایل بین الملل دریایی مطرح کند، در یک فرصت پنج تا 6 دقیقه ای زمان می دهند تا دلیل خود را برای اینکه کشور می خواهد در شورا عضویت داشته باشد مطرح کند و قابلیت ها و توانایی های کشور را مطرح کند ؛ برای انتخابات شورا بروشور، مموری استیک و کلیپ تهیه کردیم، با کشورهای دیگر صحبت کردیم، جلسات متعدد با وزرا و مدیران سازمان های دریایی کشورها برگزار کردیم؛ در کل رویکرد فعالانه ای را اتخاذ کردیم.
* یعنی در واقع شما استراتژی را انتخاب کردید که امیدوار هستید در سال 2017 به نتیجه برسد؟
ـ هدف ما این است که در دو سال آینده عضو شورا شویم البته به شرطها و شروطها؛ بنابراین، از هم اکنون باید فعالیت هایمان را آغاز کنیم و باید در نظر بگیریم که دو دوره در انتخابات شورا شرکت نداشتیم؛ حضور در انتخابات امسال محک خوبی بود برای ما که بدانیم در کجای کار قرار داریم. در آینده اگر رای سنتی افزایش یابد به این معنا است که توافق برجام در کنار فعالیت هایی که در راس روسا و معاونان وزرا صورت گرفته است، تاثیر مثبت بر میزان آرای ما داشته است. در طول برگزاری اجلاس مجمع در هفته گذشته آقای سعیدی نژاد هم تمام تلاش خود را کردند و شخصا با بسیاری از رؤسای هیأت های نمایندگی کشورهای یگر مانند روسیه، هلند، دانمارک، هند و سایر کشورها صحبت می کرد تا بتواند در انتخابات شورا رای بدست آوریم. حتی ایشان و کاردار ما در انگلیس با بعضی از نمایندگی های ما در کشورهای دیگرتماس گرفتند. با تمام این تلاش ها برای نخستین بار موفق شدیم از بین 171 کشور عضو که 155 تای آن ها رای دادند، 82 رای کسب کنیم. برای اینکه بتوان عضو شورا شد باید بتوان نصف بعلاوه یک رأی را کسب کرد؛ امسال 155 کشور رای دادند که حداقل 76 رای لازم بود تا کشوری بتواند عضو شورا شود . این بدان معناست که ما برای اولین بار از حد نصاب گذشتیم و بالای هشتاد رأی کسب نمودیم و این علامت بسیار خوبی است. البته امسال بیستمین کشور در گرووه C 112 رای کسب کرد.
* کیفیت این رای هایی که افزایش یافت به چه صورت بود؟ چه کشورهایی به کشور ما رای دادند؟
ـ رای ها مخفی است و هیچ کس متوجه نمی شود کدام کشورها به کدامین کاندید رای داده اند. امسال نسبت به سال 2009 میلادی چیزی حدود 13 درصد آرای ما افزایش یافت؛ می توان این افزایش رای را به فعالیت های مدیریت سازمان و وزارت خارجه و فضای خوب ناشی از برجام علیرغم اینکه هنوز اجرا نشده است نسبت داد ؛ در حالی که در سال 2009 میلادی که اوج فعالیت ما در آیمو بوده است فقط 72 رای کسب کردیم ولی امسال علیرغم دوری دو دوره ای از انتخابات 82 رای کسب کنیم . 
* آیا این آراء ما را برای سال 2017 امیدوار می کند؟
ـ اگر برجام اجرا شود و وزن سیاسی و روابط دیپلماتیک بهبود یابد؛ وزارت خارجه در جهت تقویت سازمان بنادر بصورت جدی اقداماتی را انجام دهد و عضویت در شورا ی آیمو را در اولویت قرار دهد، و کشورمان بیش از پیش در نشست های آیمو با هیأت های نمایندگی قوی حضور فعالانه و مستمر داشته باشد، حتما تاثیر خود را خواهد گذاشت. اما باز تأکید می شود که وزارت امور خارجه باید عضویت در شورای آیمو را از همین الآن جزو برنامه های خود قرار دهد تا از طریق مبادی ذی ربط برای تبادل آرا با کشورهای دیگر اقدام کند. انشاء الله عنقریب از سوی سازمان نیز جلساتی با مسئولین مربوطه وزارت امور خارجه برگزار خواهد شد و نقشه راهی تهیه خواهد شد تا موضوع از همین حالا بجد در دستور کار قرار گیرد. 
* آیا وزارت خارجه هم با شما همسو خواهد شد؟
ـ وزارت امور خارجه نیز دغدغه خاطرها و معادلات خودش را دارد که قابل درک است. ولی باید تلاش کرد. منظورم این است که مقامات عالی وزارت امور خارجه و حتی وزارت راه و شهرسازی و به ویژه سازمان بنادر و دریانوردی باید با رایزنی در سطح بالا نظر کشورها را برای دو سال آینده جلب کنند تا به کشورمان رای دهند، زیرا رای ها را وزارت خارجه ها در پایتخت های خودشان علی القاعده تعیین می کنند؛ زیرا از سوی وزیر به کشورها یادداشتی داده می شود و کشور مقابل از ما می خواهد بطور مثال اگر او ما را در انتخابات شورای آیمو حمایت کند آیا ما هم او را بطور مثال در عضویت کمیته شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد حمایت می کنیم؟ اینجاست که درواقع یک نوع معامله و حمایت متقابل توسط وزارت امور خارجه با توجه به اولویت ها صورت می گیرد. 
* کارشناسان و فعالان صنعت حمل و نقل دریایی معتقدند، فعالیت سازمان بنادر در داخل آیمو ناچیز است و در حد مطلوبی قرار ندارد، آیا شما با این نظر موافق هستید؟
ـ سؤال باید اصلاح شود. اولاً اینکه بگوییم ناچیز است، قبول ندارم ثانیاً بهتر است از سازمان نام نبریم و در مقام ارزیابی از کشور نام ببریم که به صورت ویژه منظور جامعه دریایی می شود که البته سازمان ما نقش راهبری را بر عهده دارد. مشارکت ما حتی در دوران تحریم و فضای سنگین حاکم بر روابط بین الملل کم نبوده است و اگر منصفانه بخواهیم قضاوت کنیم، بایستی با توجه به ظرفیت ها و همه محدودیت ها نمره قبولی داد. اما شاید بتوان گفت که تحریم ها اثر منفی برای نقش آفرینی حداکثری داشته است.این طور نیست که فقط سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان مرجع دریایی کشور نظر می دهد. شما وقتی می بینید که کشورهای پیشرفته با هیئت های تا سی- چهل نفره در اجلاس آیمو شرکت میکنند، این یعنی مشارکت همه فعالان حوزه دریایی از انجمن های کشتیرانی و مالکان بگیریم تا شرکت های قدر کشتیرانی و غیره. ما هم تا قبل از تحریم انصافا شاهد مشارکت مستمر خیلی از بازیگران صنعت دریانوردی به ویژه دو شرکت عمده کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و ملی نفتکش در مباحث آیمو و حضور در اجلاس های آن بودیم. اما خوب ما می بینیم که مشارکت بخش صنعت در این رابطه به خصوص از سال 2010 میلادی به بعد کاهش یافت . 
* دلیل آن دقیقا چه بود؟
ـ دلیل عمده تحریم و تضییق فعالیت های کشتیرانی هاست. در زمان تحریم شرکت های کشتیرانی تلاش می کنند که مشکلات فنی- عملیاتی و بحران مالی خود را حل کنند و به عبارتی موقعیت خود را حفظ کنند؛ و در کل اولویت اول کشتیرانی تنها حل اینگونه مشکلات بود و مشارکت در اجلاس های آیمو شاید الویت دهم آن ها محسوب می شد و البته حق هم داشتند. اعزام کارشناسان به اجلاس ها نیاز به وقت، حوصله و از همه مهمتر هزینه های مالی دارد؛ قبل از تحریم کارشناسان سازمان به همراه کارشناسان شرکت نفتکش یا کشتیرانی فعالانه و البته مستمر در جلسات شرکت می کردند و دیدگاه و نظرات خود را درباره دستور کارهای آیمو مطرح می کردند و در کارگروه های متشکله حضور می یافتند تا سال 2009 میلادی همیشه در جلسات آیمو و کمیته های اصلی و فرعی و حتی کارگروه ها نماینده های شرکت های کشتیرانی حضور پیدا می کردند؛ همیشه در کمیته نگهبانی و استانداردهای آموزشی دو یا سه نفر از شرکت کشتیرانی شرکت می کردند، اما از سال 2010 میلادی به بعد که تحریم ها آغاز شد، هیچ کس در این جلسات و دوره ها شرکت نمی کرد ؛ البته قبول داریم که شرایط برای حضور در این دوره ها به دلایل فوق وجود نداشت و سازمان بنادر بعنوان متولی حاکمیت دریایی کشور شرایط را درک می کرد؛ بطور مثال هنگامی که کره جنوبی 25 نفر نیرو می فرستد به اجلاس های آیمو، فقط پنج یا شش نفر آن ها از مرجع دریایی است و مابقی افراد از بخش های دیگر عمدتاً خصوصی هستند مثلاً از طرف سازمان کشتیرانی های بزرگ کره و یا نهادهای آموزشی و بازرسی کشتی ها هستند، این افراد دیدگاه و نظرات صنفی خودشان را باتوجه به منافع خودشان از طریق مرجع دریایی کشور خویش مطرح می کنند.
*آیا کشور ما این توانمندی را دارد که همپای همان کشور کره بتواند فعالیت کند؟
ـ بله از توانایی لازم برخوردار هستیم، کشتیرانی کشور از کارشناسان خبره ای برخوردار است و در دنیا جزو کشورهای اول است که حرف برای گفتن دارد، کارشناسان هنگامی که در کمیته ها شرکت می کردند نظرات عالی ارائه می کردند و این نظرات مورد حمایت قرار می گرفت، اما با وجود شرایط سختی که شرکت ها در بخش بیمه، بازرسی و غیره مواجه هستند و مشکلات مالی دارند و هر روز برای آن ها مشکلات جدیدی ایجاد می کنند، نمی توان انتظار داشت که انرژی و نیروی خود را برای شرکت در جلسات و دوره های آیمو صرف و هزینه کنند. ؛ بنابراین در زمان حال لازم است یک بازتعریفی از فعالیت های آیمو یی کشور ارائه شود.
*باید تلاش کنیم به شرایط پیش از تحریم بازگردیم؟
ـ بله، این اتفاق رخ خواهد داد؛ هنگامی که مشکلات برطرف و آرامش حاکم شود . 
*برخی کارشناسان به ویژه در بخش خصوصی معتقدند یکی از مسایل ما در سازمان های بین المللی عدم توسعه یافتگی است، از گردونه رقابت عقب مانده ایم بعبارتی قدرت چانه زنی ما در آیمو در سطح پایین است، شما این نظر را می پذیرید؟ 
ـ این سؤال شما قابل تأمل است. باید تأکید کنم، همانند همه کشورهای دنیا که حرفی برای گفتن در عرصه های بین المللی دارند، مجموعه ای از عوامل وجود دارد که کمک می کند تا در پروژه بزرگی مانند عضویت در شورا و حضور کارآمد و اثرگذار در نشست های آیمو بتوانید موفق شوید.
* این عوامل دقیقا چیست؟
ـ مشارکت فعالانه بخش خصوصی، مشارکت دو سازمان بزرگ کشتیرانی و نفتکش ها، فعالیت مستمر و فعال سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان مرجع حاکم دریایی کشور، فعالیت نماینده ثابت ایران در آیمو، بحث توسعه بنادر، همدلی همه بخش های مرتبط جامعه دریایی کشور و برطرف شدن موانع تحریم در این امور موثر است. وجود این عوامل به همراه برنامه ریزی و مدیریت صحیح باعث می شود که با گذشت زمان جایگاه واقعی خود در این سازمان بین المللی را بدست آوریم.
* بخشی از فعالان بخش خصوصی معتقدند که سازمان بنادر از آنها حمایت های لازم بعمل نمی آورد و همیشه در پشت درب اتاق های فکر و تصمیم ساز نگه داشته شده اند. آن ها می گویند که سازمان بنادر تلاش می کند که خودش تنها در جبهه مقدم ایفای نقش کند؟ ایا در چنین جایگاهی از نظام بین المللی دریایی این بخش حضور داشت؟
ـ اینکه بخش خصوصی همیشه مطالبه داشته باشد بسیار خوب است و اگر کشوری بخواهد پیشرفت کند باید بخش خصوصی مطالبات حداکثری داشته باشد تا حداقل مطالبات در جهت توسعه صورت پذیرد؛ سازمان بنادر و دریانوردی از این مطالبات استقبال می کند؛ اما مشکلی که وجود دارد بخش خصوصی هم در همین جامعه فعالیت می کند و در زمان حاضر در بخش بنادر تقریبا تمام کارها به بخش خصوصی واگذار شده است و بخش خصوصی هم در بنادر بسیار فعال است. بنابراین اصلا اینطور که دوستان فکر می کنند نیست و سازمان ما هرگز محدودیتی در مشارکت بخش خصوصی در برنامه های توسعه ای دریایی و بندری قایل نیست. 
* کم و بیش این فعالیت ها بسیار کم رنگ است. دست کم در تصمیم گیری های کلان هیچ نشانی از حضور این بخش در سیاست های استراتژیک نیست؟
ـ بنده نمی توانم درباره این موضوع خیلی صحبت کنم چون دقیقاً سؤال مشخص نیست که منظور کدام تصمیم گیری ها است؛ اما در هیچ جای دنیا دولت وظایف حاکمیتی خود را به بخش خصوصی نمی سپارد، زیرا دولت ها هستند که براساس کنوانسیون های بین المللی مسولیت دارند و باید در مقابل دولت های دیگر پاسخگو باشند، بعضی از کارهای حاکمیتی را تعریف و بررسی می کنند که ببینند می توانند اموری را به بخش خصوصی واگذار کنند یا خیر، اگر هم واگذار کنند همچنان بر کار بخش خصوصی نظارت دارند و مسولیت اصلی هنوز بر عهده دولت است؛ باید بپذیریم که کشور ایران در مرحله گذار از تصدی مطلق دولتی و واگذاری فعالیت ها بطور مطلق به بخش خصوصی است، سازمان بنادر یکی از صدها حوزه ای است که سعی می کند که مسؤولیت ها را به بخش خصوصی واگذار کند و اتفاقاً به سهم خود خوب هم عمل کرده است. البته در این راه نباید از سند چشم انداز توسعه دریایی کشور در افق سال 1404 غافل شویم، که با مشارکت بخش دولتی و خصوصی در حال تهیه است این سند توسعه دریایی کشور در افق 1404 است، در این سند برای برون رفت از وضعیت فعلی در بخش کلان کشور تنظیم شده است که اگر به تصویب برسد و بعنوان یک سند بالا دستی ابلاغ شود و براساس آن قوانین و مقررات مربوطه تهیه و به تصویب برسد و اجرا شود، امیدوار هستیم در یک دوره 10 ساله جایگاه ایران در منطقه بعنوان کشور اول مطرح شود تا در دنیا حرف برای گفتن داشته باشیم؛ هم اکنون ترکیه خوب پیشرفت کرده است و می تواند یک مثالی برای بسیاری از کشورها باشد، اگر دقت کنید متوجه می شوید که بخش خصوصی در ترکیه بسیار فعال است وهمکاری خوبی با بخش دولتی دارد. سازمان بنادر ودریانوردی مخالف حمایت از بخش خصوصی نیست و تا هرجایی که بتواند از بخش خصوصی حمایت می کند؛ ولی سازمان باید الزامات قانونی را هم در نظر بگیرد ؛ هم اکنون تفکری که در سازمان حاکم است تفکرخصوصی سازی است، حتی تفکر و رویکرد مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی و وزیر راه و شهرسازی هم خصوصی سازی است؛ آقای سعیدی نژاد با توجه به سابقه فعالیتی که دارد تا هر مقدار که امکان داشته باشد از بخش خصوصی حمایت می کند و سرمایه گذاری های صورت گرفته در بنادر اکثرا بخاطر همین تفکر خصوصی سازی حاکم بر بدنه مدیریتی سازمان چه در قبل و چه در دوره فعلی است.
چنانچه برگردیم به موضوع اصلی گفتگوی مان، در بحث شورای آیمو سازمان بنادر و دریانوردی تمام تلاش خویش را خواهد کرد و برای انتخابات سال 2017 میلادی آماده خواهد شد.امیدوارم که ثبات مدیریتی و سیاستی وجود داشته باشد و قبل انتخابات رویکردها و یا سیاست ها تغییر نکند که می تواند مشکل ساز باشد؛ از بخش خصوصی، مالکین کشتی ها، انجمن اپراتور کشتی ها، دو شرکت بزرگ کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و نفتکش انتظار می رود که همکاری و بیش از پیش در جلسات آیمو شرکت کنند و نظرات و دیدگاههای خویش را مطرح کنند؛ اگر آمادگی انجام فعالیتی را دارند به سازمان بنادر و دریانوردی اطلاع دهند؛ سازمان ما قطعاً از نظرات استقبال می کند و تا هر مقدار که امکان داشته باشد از طرح ها و نظرات حمایت می کند . ؛ البته در این دوره از اجلاس مجمع آیمو دستاوردهای خوبی داشتیم و آن هم به این دلیل است که موضع منفعلانه نداشتیم و فعالانه در جلسات حضور پیدا کردیم به گونه ای که بسیاری از کشورها خواهان مذاکره و برگزاری جلسه با هیئت های نمایندگی کشورمان شدند، از جمله وزیر کشتیرانی پاناما، مالت، چین. البته فضای برجام نیز موثر بوده است، به طور نمونه کشور فرانسه هیچ وقت در برابر نمایندگان کشور ما پاسخگو نمی شد اما امسال تاییدیه دادند که حتما به ایران رای خواهند داد؛ یا در آخرین لحظه دانمارک اعلام کرد که موافق حمایت متقابل است؛ مالتا، ایتالیا، قبرس، یونان نیز از جمله کشورهایی بودند که اعلام کردند به کشور ایران رای می دهند. 
در پایان امیدواریم همه ما در هر عرصه و جایگاهی که مشغول خدمت هستیم، دست به دست هم داده و با تحقق شعار سال مقام معظم رهبری که عبارت است از "دولت و ملت؛ همدلی و همزبانی"، در جهت عمران و آبادانی و در این مقام، توسعه بنادر و دریانوردی کشور گام برداریم. انشاءالله.
ارسال نظرات

نظرات کاربران

حسن Iran (Islamic Republic of) ۱۵ آذر ۱۳۹۴ - ۱۰:۰۸
0
0
یادمان باشد همیشه نمی توان بی لیاقتی خودمان را گردن تحریم ها بگذاریم.
آخرین اخبار