همه مردم کشور نخستین موضوعی که از نام بندرعباس به ذهنشان میرسد، خلیجفارس و پس از آن رونق مسائل وابسته به آن مانند گردشگری دریایی، فروش آبزیان، و غیره است. طبیعتا هر فردی انتظار دارد با توجه به قرار گرفتن در کنار مخزن اصلی منابع مختلف از مزایای آن مانند قیمت پایینتر به نسبت سایر نقاط بهرهمند شود، در حالی که طی چند سال اخیر مردم شهر بندرعباس این حس را نسبت به آبزیان نداشتهاند. اگر گشتی در بازار ماهیفروشان بندرعباس بزنید، با صرف نظر از وضعیت نهچندان مطلوب این بازار، قیمتهای نامطلوب نیز در این بازار دور از انتظار نخواهد بود.
قیمت بالای انواع آبزیان در استان هرمزگان و خصوصا شهر بندرعباس یکی از مسائلی است که هر فردی از این بابت متعجب میشود و علارغم انتقادهای مکرر مدیریت عالی استان، این روند همچنان ادامه دارد.
طبق آمار رسمی که از سوی وزارت جهاد کشاورزی منتظر شده، شهر بندرعباس دارای ظرفیتهایی مانند طول نوار ساحلی 120 کیلو متر، میزان صید سالیانه 28965 تن(با احتساب صید كشتی ها) که از این میزان 5 درصد متعلق به شناورهای سنتی(لنج و قایق) با میزان 9765 تن و 10 درصد متعلق به شناورهای کلاس کشتی به میزان 19209 تن است.
در نگاه اول با در نظر گرفتن جمعیت بندرعباس از آمار و ارقامی که در این زمینه منتشر شده، انتظار میرود قیمت انواع آبزیان حداقل برای مصرفکنندگان در این شهر ارزانتر از قیمت موجود باشد. با توجه به تبلیغهای موثری که در زمینه اصلاح رژیمهای غذایی طی دهه اخیر صورت گرفته و از ماهی و سایر آبزیان حلالگوشت به عنوان منابع مهم پروتئینی یاد شده، مردم انتظار دارند که این کالاها راحتتر و با قیمت مناسبتری در اختیارشان قرار بگیرد.
بدنبال افزایش بیدلیل قیمت ماهی در ایام نوروز و نزدیک به این ایام طی سال گذشته، در اقدامی موثر که توسط اداره کل شیلات استان انجام شد، قیمت گونههای مختلف ماهی تا حد قابل توجهی کاهش یافت و بدین ترتیب بازار آبزیان در بندرعباس را آرام ساخت. شیلات استان در این اقدام با توزیع ماهی در محلهایی دورتر از بازار ماهیفروشان با قیمت حدود 30 در صد پایینتر از نرخی که در بازار عرضه میشد، سودجویان را وادار به کاهش قیمت کرد. به نحوی که مثلا ماهی«هوور»ی که در بازار به قیمت هر کیلوگرم 14 تا 16 هزار تومان عرضه میشود، همین ماهی با قیمت حدود 9500 و 10 هزار تومان توزیع گردید. ادامه این کار تا پایان تعطیلات نوروزی و مدتی پس از آن رضایت مردم و مسئولان استانی را بدنبال داشت.
اما به راستی، تفاوت قیمت بسیار زیاد آبزیانی که در بازارهای بندرعباس عرضه میشود، با قیمت تمام شده آن چه توجیهی میتواند داشته باشد؟
در این باره ذکر یک نکته اساسی خالی از لطف نیست، و آن هم این که متولی قیمتگذاری و کنترل قیمت فروش آبزیان در بازارهای عمومی کدام دستگاه است؟ هر ساله پیش از شروع فصل صید میگو در آبهای استان هرمزگان، اداره کل شیلات استان با در نظر گرفتن نظر نمایندگان صیادان و برخی مسائل مرتبط با این مسئله، اقدام به نرخگذاری این آبزی با ارزش میکند، اما با این وجود رقمهای نجومی که در بازار برای هر کیلوگرم از این آبزی عنوان میشود، تفاوت غیر قابل توجیهی با نرخ مصوب دارد تا کنون هیچ اقدام مورد نیازی در این خصوص صورت نگرفته است. بینظارتی در این زمینه تا حدی وجود داشته که امسال در فصل صید قیمت میگو به نسبت سایر فصول سال(که البته عرضه میگو به صورت عمده در این فصول خودش جای سوال و بحث مفصلی نیاز دارد)، هر کیلوگرم میگو به طول متوسط حدود 25 تا 40 هزار تومان فروخته میشده است(البته وزن هر کیلوگرم میگوی خریداری شده پس از تمیز کردن به نصف کاهش مییابد).
جستجو در اخبار مربوط به قیمت آبزیان و نارضایتی شهروندان بندرعباسی از این موضوع اخبار متفاوتی مربوط به فصول مختلف از سالهای قبل را به شما ارایه میدهد، اما طی روزهای گذشته استاندار هرمزگان نیز از این وضع در یک جلسه رسمی انتقاد کرد و گفت: قیمت بالای آبزیان در شهر بندرعباس قابل توجیه نیست!
جاسم جادری در جلسه ستاد تنظیم بازار استان هرمزگان که در تاریخ 23 شهریورماه سال جاری برگزار شد، عنوان کرده بود: نظارت و کنترل کافی بر روی قیمت ها در بازار هرمزگان صورت نمی گیرد و خروج بازار از دایره نظارت به هیچ عنوان پذیرفته نیست.
وی همچنین در این جلسه عنوان کرده بود: گرانترین شهر ایران در فروش آبزیان، بندرعباس است!
به نظر وقتی مدیریت عالی یک استان در خصوص چنین مسئلهای با این ادبیات صحبت میکند، مدیران مربوطه باید برای ساماندهی وضع موجود دست بجنبانند و اقدامی موثر انجام دهند، اما ظاهرا استان هرمزگان از این قاعده مستثنی است و مدیران اعتقادی به جلب رضایت مدیر بالادستی و شهروندان ندارند.
هرچند انتقادهای لفظی استاندار هرمزگان از قیمت بالای آبزیان در بندرعباس به همین یکی دو مورد ختم نمیشود، اما امیدواریم با توجه به در پیش بودن ایام نوروز که مردم راغب به خرید بیشتر آبزیان در این فصل هستند، مسئولان مربوطه اقدام قابل توجهی داشته باشند.
سید مهدی موسوی - بندرعباس